1????. Pul uning kelib chiqishi va zarurligi

15.Naqd pulsiz hisob kitob shakillari
Hisob – kitoblar shakli deganda xuquqiy me’yorlarda ko’zda tutilgan hisoblashuv xujjatlarining turi va xujjat aylanishi tartibi bilan farq qiladigan mablaђlarni naqd pulsiz utkazish shartlari tushuniladi.
Naqd pulsiz hisob kitoblarning quyidagi shakillari mavjuddir:tòlov topshiriqnomasi,tòlov talabnomasi,akkreditiv,inkasso topshiriqnomasi,hisob cheklari bn hisob kitoblar.
To’lov topshiriqnoma mijoz o’z hisobvaraђidan unga xizmat kursatuvchi bankka ma’lum bir so’mmani boshqa mijozning hisobvaraђiga o’tkazish to’ђrisidagi topshiriђidir.
To’lov talabnoma – bu mablag oluvchining begilangan so’mmani to’lovchi tomonidan bank orqali to’lashi to’ђrisidagi talabini o’z ichiga olgan hisob – kitob xujjatidir. Akkeditiv – mijozning topshirigiga ko’ra shartnoma bo’yicha uning kontragenti foydasiga berilayotgan bankning shartli pul majburiyatidir. Inkasso topshiriqnomasi – mablaђlar oluvchining hisob varaђiga to’lovchining hisob varaђidan so’zsiz tartibda mablaђlarni hisobdan chiqarish to’ђrisidagi bankka topshirigini anglatadi. Hisob – kitob cheki – bu mijozning xizmat kursatuvchi bankka chek beruvchining hisob varaђidan chek qabul qiluvchining hisob varaђiga ma’lum miqdordagi mablaђlarni utkazib berish uchun bankning maxsus blankasida bankka bergan topshiriђidir.
16.Naqd pulsiz hisob kitob afzalliklari
Naqd pulsiz hisob kitoblar juda qulay hisoblanadi,negaki katta summalarni ham kòtarib yurishga hojat yoq yoki uni òģirlatish yòqotish ehtimoli kam agar bòlgan taqdirda ham bu murakkabdir,Naqd pulsiz hisob kitoblarda siz ozingizdagi mablaglarni sanab òtirmaysz va adawmaysiz ham chunki barchasi texnalogiyalar asosida hisob kitob qilinadi.
17.Pul massasi va pul agregatlari
Pul massasi — xoʻjalik aylanma-siga xizmat koʻrsatadigan va xususiy shaxslar, korxonalar va davlatga tegishli harid va toʻlov vositalarining jami hajmi. Pul massasi muomaladagi va jami Pul massasigaboʻlinadi. Muomaladagi Pul massasi muayyan davrda, muayyan sanada hara-katda, muomalada boʻlgan pul miqdo-rini, jami Pul massasi muomalaga chiqarilgan pullarning toʻliq miqdorini bil-diradi. Unga nakd pullar, korxonalar va aholining banklarda hisobvaraklarda saqlanayotgan pul mablagʻlari, toʻlanishi shart boʻlgan pul majburiyatlari kiradi. Tovar ayirboshlash va toʻlov-hisobkitob munosabatlari shakllarining rivojlanishi bilan muomalada yurgan Pul massasining tarkibi va tuzilmasi jiddiy oʻzgarishlarga uchraydi. pul guruhlari. Jamg`arila borib xarid qobiliyatini saqlovchi barcha pul vositalari pul agregati deb ataladi. Bunga naqd pullar, ma’lum muddatga yoki muddatsiz bankka qo`yilgan pullar, sertifikatlar va boshqalar kiradi. Pul muammosini muqobil o`lchovchi