1. Qarım – qatnas hám sóz haqqında túsinik


Download 39.06 Kb.
bet2/4
Sana03.06.2024
Hajmi39.06 Kb.
#1841591
1   2   3   4
Bog'liq
Qarim-qatnas

2. Qarım – qatnas túrleri. Jámiyetke baǵdarlanǵan qarım – qatnas, jámiyetlik qatnastıń anaǵurlım ashıq kórnisindegi máselen, lekciya, dokladlar hám t.b.
-Toparlıq hám nárselerge baǵdarlanǵan qarım – qatnas, bul – insanlardıń birgeliktegi kelisimli dál – anıq xızmettegi qatnası.
-Shaxsqa baǵdarlanǵan qarım – qatnas, bul – bir adamnıń basqalar menen bolǵan qarım – qatnası.
Psixologiyada sóylesiw basqalarǵa qaratılǵan sırtqı hám ózine qaratılǵan ishki sóylesiw bolıp ekige bólinedi. Sırtqı sóylesiw awızeki hám jazba túrde boladı. Awızeki sóylesiw monologiyalıq hám dialogiyalıq bolıp bólinedi.
Qatnastıń áhmiyetli usılı dialog yaǵnıy sáwbetles tárepinen qollap – quwatlanıp atırǵan, birgelikte talqılanıp atırǵan hám qanday da bir máseleni sheshiwge qaratılǵan sóylesiw bolıp sanaladı.
3. Qarım - qatnastıń dúzilisi hám wazıypaları. Qarım – qatnas minezlemesinde bir – biri menen baylanıslı bolǵan úsh táreplerdi atap ótiwge boladı:
- kommunikativ tárepi
- interaktiv tárepi
- perceptiv tárepi.
1. Qatnastıń kommunikativ tárepi - yaǵnıy kommunikaciya sóylesiwshi individler arasında maǵlıwmatlar almasıwdan ibarat.
Qálegen maǵlıwmattı belgiler sisteması arqalı jetkeriw múmkin.
Kommunikaciyada verbal hám verbal emes túsinikler bar. Barlıq sóz arqalı bolǵan qarım – qatnas túri bul verbal kommunikaciya, hár qıylı sózsiz bolǵan qarım – qatnas – bul verbal emes kommunikaciya bolıp esaplanadı.
Verbal kommunikaciya universal esaplanǵanı menen, ol qatnastıń sózsiz verbal emes quralları menen tolıqtırılıp otıradı.
Verbal emes qarım – qatnas birinshilerden bolıp esaplanadı, sebebi insannıń social – tariyxıy rawajlanıwı dáwirinde sózsiz, dawıssız qarım – qatnas túrleri rawajlanǵan.
Adamzatta qarım – qatnastıń házirgi dáwir adamlarına tán artikulyaciyalıq apparatı payda bolǵanǵa shekem is – háreket, ım – ishara menen múnásibette bolǵan.
Ertedegi ata – babalarımızda da sóylew xızmeti házirgi zaman adamlarındaǵıday funkciyanı atqarǵan. Biraq ol dáwirlerde maǵlıwmatlar kólemi tar bolǵanlıǵı sebepli adamlar verbal emes qarım – qatnastan kóp dáwirler dawamında paydalanıp kelgen.
Verbal emes qarım – qatnas tórt túrge bólinedi: kinesika, paralingvistika, proksimika, vizual.
Kinesika óz gezeginde mimika, jest, pantomimika, signifikaciya, daktilogiya, exologiyalıq bolıp bólinedi.
Mimika – bet álpeti dúzilisi, jest – qollar háreketi, pantomimika – dene is – háreketi, signifikaciya – uzaq aralıqqa xabar beriw, belgiler, signallar, qol járdemi menen áspabtı basıw jolı menen, daktilogiya – barmaqlardıń háreketi yamasa barmaqlardıń sóylewi dep ataladı (surdo perevodlar), exologiyalıq keńisliktegi háreket (tawlar, toǵaylardaǵı). Demek, verbal emes qarım – qatnas tómendegi túrlerge ajıratıladı 1. a) dawıssız; b) is – háreket; v) mimika; g) pantomimika; d) daktilogiya. 2. a) dawıslı; b) exologiyalıq; v) signifikaciya (belgiler).

Download 39.06 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling