1 Qurulish materiali fizik xosalari zichlik va urtacha zichlik ?

1)Qurulish materiali fizik xosalari zichlik va urtacha zichlik ?
Absaylt zichlik materialning hajmi birlikida massasi dir.Agar materialning massasini M bilan belgilasak hajmini esa V b/n belgilaymiz zichlik formulasi P=m/v. Absalyut zich material juda kam bo’lib unga shisha, po’lat,plastmassaning bazi turlari. Amalyotda qattiq materialning zichligiga tarozi va hajm o’lchash asbobi yordamida o’lchanadi. Suyuq holatdagi materiallar (suyuq wiwa, moyli bo’yoqlar,polimerlar) zichligi piknometir yordamida topiladi.Ayrim materiallarning zichligi
Beton –0,9:1,2 g/sm³
Granit -2,6:2,9 g/sm³
Shag’al -2,7:2,9 g/sm³
Yog’och – 1.35:1,6 g/sm³
2)Qurulish mat gidro fizik xossalari suv shimovchanlik, suv o’zkazuvchanlik?
Suv wimovchanlik deb g’ovak materialning suv wimiw va suvni uwlab turiw xusisiyatiga aytiladi. Suv wimovchanlik ko’rsatkichi materiallarning to’yiniw u/n sarflangan massasining wu materialning quruq holatidagi massasiga bo’lgan nisbati bn ifodalaniladi.
3)Q m fizik xossali, muzlawga (sovuqga chidamlilik) atmasfera ta’siriga chidamlilik.
4)Q m mexanik xossalari siqilishga ezilishga mustahkmlik?
Mustapishiqlik pishiqliq tor manoda-materiallar (metal ,yog’och, temir-beton va boshqalar) ning tashqi kuch tasirida yemirilishiga chidamlilik xususiyati keng manoda materiallarning ham yemirilishiga ham shaklini o’zgarishiga) qarshilik qilish xossasi
5)Tabi tosh materiallari magmatik tog’ jinslari ?
Magmatik tog’ jinslari magma (olov suyuq massa)ning sovushi natijasida hosil bo’lgan.Magma er qobig’ini yorib yer yuzasida yoyiladi yoki yer qobig’i uski qismida soviydi.Magmaning sovish sharoitiga qarab u chuqurlikda sovigan (intruziv)otilib chiqib sovigan (effuziv)va chaqiq vulqonli jismlarga bolinadi.Chuqurlikdagi tog’ jinslari (granitlar, sienitlar,diorite va boshqalara)yuqori qatlamlarning bosimi ostida yer qobig’iga magmaning sekin sovishinatijasida hosil buladi.
6)Tabi tosh jisimlari chukundi tog’ jisimlari?
Cho’kindi tog’ jinslari –ko’pincha ikkilamchi tog’ jisimlari deb yuritiladi Ular otilib chiqqan (birlamchi)va boshqa tig’ jinslarini tashqi sharoitlar tasiri ostida yoki qandaydir mohiyatdan moddalarning chukishi natijasida emrilishi (nurashidan)dan hosil buladi Hosil bulish tavsifi va tarkibiga kura cho’kindi tog’ jinslari bo’ladi.1.Chaqiq jismlar 2.Gilli jismlar 3.Xemogen jismlar 4.Orgonogen jismlar
7)Metomorfik tog’ jismlari?
Metomorfik tog’ jinslaridan qurulishda eng kup qo’llaniladiganlari gneyslar gilli slanetslar marmarlar va kvarsitlardir.Gneys-minerologik tarkibi granitlargao’xshash bulib,granitlardan hosil bulgan lekin ulardan slanetssimon tuzilishi bilan farqlanadi.Gilli-slasetslar gillarningg’oyat zichanishi va yuqori harorat tasiri natijasida hosil buladi.Marner-donatol kiristal tog’ jinsida iborat bo’lib yuqori harorat va bosim tasirida ohaktoshlar va dolomitlarning qayta kiristallashi natijasida hosil buladi.
8)tabi tosh materiallarining asasi xosalari?
Tabi tosh materiallarning sosiy xossalari-Tabiiy tosh materiallarning turli tuman fizik mexanik xossalari ichida zichligi siqilishdagi mustahkamlik chegarasi sovuqqa chidamliligi muhim axamiyatga egadir.Bu xossalarni qiymatiga kura materiallarning sifati baholanadi va markalarga bulinadi.Qurilishda tabi tosh materiallar va buyumlarning quyidagi turlaridan foydalanadi xususan xarsangtosh devorbob toplash va bloklash qoplama tosh va pilitalar tomga yopiladigan plita va boshqalar.
9)Sopol (keramik)materiallar va ularning siniflanishi?
Gilli massalar yoki ularning aralashmasiga miniram qushilmalar qo’shib qoplash va kuydirish yuli bilan olinadigan materiallar va buyumlarga sopom materiallar deb ataladi.Hozirgi kun qurulishda spool materiallar va buyumlardan devorlar qurish va bino tomlarini yopish,pol ,devor va fasatlarni qoplash o’choq va tutun quvurlarni terish oqova va drenaj quvurlarini qurish hamda boshqa maqsadlar uchun foydaladadi.Sopol buyumlar yasaladigan materiallar material spool ishlab chiqarish texnologiyasida “sopolak”deb ataladi.
10)Sopol materiallar ularning xossalar?
Gilning texnologik xossalarini yaxshilash uchun shuning dek tayorlangan buyumlar malum fizik mexanik xossalariga ega bo’lishi uchun tarkibiga yog’sizlantiruvchi quyib ketadigan va plastiklovchi qo’shilmalar qushiladi.
11)Sopol kerak materiallarni plastic xossalarini tariflash?
Plastiklik deb gil qorishmsining kuchlar tasiri ostida darzlar hosil qilmasdan kerkali shakilga kirishi va kuch olingandan keyin shu shaklini saqlab qolishga aytiladi.Gil tarkibida gil zarachalarning miqdori orkan sari uning plastikligi ortadi.Gilning bog’lanish xususiyati shu bilan ifodalanadiki gil plastic bo’magan materiallarning zarrachalarini bog’lashi (qum,shamot,va boshqalar)va quriganidan yetarli darajada mustahkam xom ashyo hosil qilishi mumkin.
12)Sopol materiallarning xossalari gilning havoda kichirayishi gilni olovda kichrayishi olovbardoshlik?
Gillarning havoda kicharayishi 110 S da qurutish jarayonida endigina qoliblangan namunaning chiziqli ulchamlarida foiz hisobida ifodalanadi.Yuqori plastic gillarning havoda chiziqli kichrayishi 10% dan ortiq o’tacha pilastikdagi gilniki 6-10% va past pastlik gilniki 6% dank am bo’ladi.Gilning olovda kichrayishi deb pishirish jarayonida quruq namunaning chiziqli ulchamlarining uzgarishiga aytiladi .Gilning olovda kichrayishi ularning turlari qarab odatda 1-4%atrofida buladi.Olovbardoshlik-gilning yuqori harorat tasiriga shakli o’zgarmay olovga bardosh bera olish uch guruhga bulinadi yumshash harorati 1580 C dan yuqori olovbardosh gillar yumshash harorati 1580^-1350^C bulgan qiyin suyuqlanadigan gillar va yumshash harorati 1350^C dan past oson suyuqlanadigan gillar.
13)Sopol materiallarini ishlab chiqarishi gil qazib olish?
Gil qazib olish.Sopol materiallar va buyumlarni ishlab chiqarish uchun gil odatda bevosita korxona yaqinida joylashkan ochiq konlarda ekskovatorlar va boshqa mashina hamda mexanizimlar yordamida qazib olinadi.Korxonaga gil kuzovi ag’dariladigan vagonetkalarda rels yo’llarida avtosamosvallar tasmali va transportning boshqa turlari tashiladi
14)Sopol materiallar uchun homashyo materialning tayorlar va qoliplar ?
Xomashyo masginasini tayorlash va qoliblash kondan qazib olingan va korxonaga tashib keltirilgan gil tabiy holatda odatda buyumlarni qoliblash uchun yaroqsiz buladi va tabiy tuzilishi o’zgartirish zarari aralashmalardan maydalash gilga qo’shilmalar aralashtirish shuningdek qulay qoliblanadigan massa hosil qilish uchun esa uni namlash kerak.Xomashyo aralashmasi plastic nim quruq va xo’l shliker usullarda qoliblanadi.
15)Shisha buyumlar tug’risida malumotlar ?
Shisha tayorlash jarayoni antic Misr Mesopotamiya Gretsiya va Rimda eramizdan avalgi 30-40 asirlardan malum bo’lgan keyinchalik xitoy va Markazi osiyo mamlakatlariga shisha tayorlash texnologiyasi turli hududlardan kirib kelgan.O’zbekistonda mustaqillik tufayli shisha va shisha buyumlar ishlab chiqaruvchi zavodlar kupaymoqda.Bugunda 1996-yilda ishga tushurilga chirchiq Quvasoy shisha zavodlari misol bula oladi.Ulardan bir tomonlama nur o’tkazuvchi shisha paket rangli va uch shisha tolalar.
16)Shisha ishlab chiqarish ?
Shisha ishlab chiqarishda asosan xomashyo sifatida kvars qumi ohaktosh soda va natri sulfatli ishlatiladi.Shisha qorishmasini pishirish haroratini pasaytirish uchun soda natriy sulfati qo’shiladi.Agar kvrs qumi va sodadan iborat qorishmadan shisha olinsa nim shafof suvda eruvchan shisha buladi(Na2SiO3).Qorishma tarkibiga yoki dolomitni kiritish shishaninigsuvda erimasligi taminlaydi Silikatli shisha 1500^Charoratda maxsus shisha eritish xumdonlarida olinadi. Masalan harorati 800-900*C ga yetganda silikatlar hosil bulish jarayoni boshlanadi.
17)Shishaning tuzilishi va asosi xossalari ?
Shisha to’g’ri fazoviy panjara strukturasiga ega bulmaganligi sababi xossalari barcha nuqtalarda bir xil emas.Bundan tashqari shishaning muayyan erishharorati bulmaydi.Shishada kechadigan pishirish va toblash jarayonlarini uzgarish uning tarkibida mikrokiristal hosilalar kristallar hosil bulishini ko’satadi Shishani bu holati uningdeyiladi.Kristalning nazariyasi asosida xossalarni mukammallashgan, mo’rtligi kam shishalar sitallar yaratiladi
18)Shishaning turlari ?

19)Shisha va ular asosidagi buyumlar sifatlar ?

Shisha qatiq omorf moddalar buladi shisha odatda murt va shafof buladi. Shisha tarkibi shisha hosil qiluvchi komponintlar kirimni bor alimini fosfor germaniy va bog’liq metallar litiy kaliy kalsiymagniy qurg’oshim va boshqalarning oksidlardan iborat shisha buyumlar yasash qadimgi dunyodan bezakli shisha mashulotlar guldon munchoq tamg’a spool qoliblar yordamida yasalgan lekin ular noshofof yashil zangor firuz rangli bulishga 6-asirdan baddiy shishachilik sifatida vizantiya shuxrat qozondi.
20)Miniral bog’lovchilarni ishlatilish va xosalariga bo’linishi ?
Miniral bog’lovchilarigaishlatilishiga va xossalariga kura quydagi guruhlarga bulinadi havoyibog’lovchilar ohok,gipsli bog’lovchilar va kaustik magnezit va hokazo.Ular suv tasirida bulmagan sharoitda qotish xossasiga ega. Gidravlik bog’lovchilar:Faqatgina havoda emas balki suvdaham qotadi.Masalan gidravlik ohak portlansement gultuproqli sement putssolan sement, toshqoqli portlansement kengayuvchi sementlar.
21)meniral bog’lovchilarni quyuqlashishi davriga qarab guruhga bulinadi ?
Quyuqlanish davriga qarab bog’lovchilar 3-guruhga bulinadi.tez quyuqlovchi –quyuqlanishning boshlanish davri 3-10 daqiqa .Bunday bog’lovchilarni ishlatish noqulay bo’ganligi sababli unga quyuqlanishini susaytiruvchi maxsus moddalar masalan qurulish gipsi qo’shiladi normal quyuqlanuvchi –quyuqlanishning boshlanish davri 30-daqiqadan keyin oxiri esa 12soatgacha davom etadi .Bunday bog’lovchilarga beton va qorishmalar tayorlashda ko’p ishlatiladigan barchasementlar kiradi.
22)Havoda qotuvchi madalar haqida malumot?
Hovoda qotadigan bog’lovchi maddalar hovoda mustahkamlikdi saqlab turadigan aytiladi bu moddalar suvda uz mustahkamligini nam haroratda ishlatib bulmaydi havo bog;lovchilar gips ohak magnizera va kilatobardosh sement kiradi.
23)Havoyi bog/lovchilarni hoviyi ohak ?
Havoyi ohak tarkibida 6% gacha giltuproq bo’lgan kalsili va magniyli karbonat tog’ jinslari:bo’r, ohaktosh, domolitlashgan ohaktosh va dolomitarni kuydirib olingan bog’lovchi materialdir. 65 ohak bog’lovchisi (kipekli)oq va kul rangida bulib bo’lak- bo’lak holda hosil buladi. Havoliy ohak bog’lovchisi quydagi turlarga bulinadi. So’ndirimagan maydalangan so’ndirilgan gidrat (pushonka)ohak qurishmasi va ohak suti.
24)Havoyi ohak ishlab chiqarish ?
Havoyi ohak xomashyosi asosini kalsi karbonat (CaCO3)tashkl etadi shunigdek ozgina miqdorda dolomit,gips,kvars, giltuproq va boshqalar arlashgan bulishi mumkin .Ohaktosh 900-1200*C haroratda kuydiriladi imkoni boricha CO 2 gazi chiqarib yuboriladi:CaCO 3=Ca+CO2 xomashyo tarkibidagi MgCO3 kuydirishjarayonida parchalanadi. Ohaktosh kuydirish natijasida 56% havoyi ohak hosil buladi qolgan 44% karbonat angidiridi (CO2)havoga chiqib ketadi.
25)Havoyi ohak bog’lovchilarning asosi xossalari?
Sifatiga qarab havoyi ohak sanoatda 3 xil navda ishlab chiqariladi .so’nish tezligiga nisbatan havoyi ohak tez sunadihagan (8 minutgacha),o’rtacha tezlikda so’nadigan(25minutgacha ) va sekin sunadigan (25minutdan kup)turlarga bulinadi . To’yingan so’ndrilmagan ohakning maydalik darjasi 02 va 008 elaklardagi qoldiqlari bilan belgilanadi . Elakdagi qo;diqlar 1,0 va 15%bo;lishi kerak uning to’kma jichligi 800-1200 kg/m3.
26)Havoyi ohakni tashish va saqlash?
So’ndirilmagan donador ohak temir yul vagonlari va avtosamosvallarda to’kilgan holda tashiladi.Bunda ohakni namlik tasiridan saqlash zarur. Ohakpushonka va kukun ohak jipsyopiladigan metal konteynerlarda maxsus polietilen kata qoplarda va bitumlangan yoki yog’langan qog’oz qoplarda tashiladi .Ohak qorishmasi maxsus kuzovli avtosamosvallarda ohak suti esa avtosisternalarda tashiladi .Ohak pushonka qurilish maydonidagi omborxonalarda qoplarda qisqa muddat saqlanadi.Ohak-kipelkani qurilish maydonlarida usti yopiq holda uzoq mudat saqlanadi.
27)Gips bog’lovchi maddalar?
Qadim qadimlardan insonlar gipsli bog’lovchilardan foydalanishni bilishdan bundan bog’lovchini ular “aibasrt”nomi bilan atashgan.Quyidagi gipslibog’laovchiilar haqida umumiy malumot beriladi.(CaCO4 *2H2O)=CaCO4*0,5H2O+1,5H2O havoda qotadigan anorganik bog’lovchi moddalar orasida gips va uning asosida tayorlanadigan buyumlar kup qulanilishijihatidan alohida o’rin egalaydi.Ular kuydirish shrt sharoitlariga qarab asosiy ikki gruppa past va yuqori haroratda kuydirilgan gipsbog’lovchi maddalarga ajraladi .Ular bir biridan tarkibiga kiritilgan qo’shimchalar turi va miqdori bilan faqlanadi.
28)Gidravlik bog’lovchi moddalar to’g’risida tushuncha?
Bog’lovchi moddalar ichida gidravlik bog’lovchilar muxim urinni egallaydi .Ular yong’irli va qorli issiq va sovuq sharoitlarga chidamli bulishi kerak.Gidravlik bog’lovchilar turkumida gidravlik ohak eng qadimiy bog’lovchi hisoblanadi.
29)Gidravlik ohak tarkibi va xossalari?
Gidravlik ohak tarkibiga to’rta miniral kirgani bilan ulardan ikkitasi –CaO va 2CaO SiO2 miqdor jihatdan ustun turadi .Shu tufayli bunday bog’lovchilarni adabiyotda ohak-belitli bog’lovchi deb atash ham uchrab turadi.Gidravlik ohak tarkibi boshqacharoq bo’lishi ham mumkin masalan mergilli jismlar asosida olinganda 900*C dank am bulmagan haroratda CaO bilan birgalikda ko’p miqdorda aktiv atyumenilar CaO Al2O3, 5CaO 3Al2O3 va beta ikkikalsiyli silikat B-2CaOSiO2 hosil buladi kuydirish jarayonidagi temperature 1100-1150*C bo’lganda gidravlik inert gelinet 2CaO Al2O3SiO2 paechalanadi va CaO ,2CaO SiO2 , CaO Al2O3, 5CaO 3Al2O3 va boshqalar hosil buladi.
30)Gidravlik ohakni gidravlik moduli va tarkibi?
Xom ashyosi gidravlik moduli va fazoviy tarkibi.Tarkibida 20% gacha gil aralashmasi bo’lgan dolomitlashmagan va dolomintlangan mergel ohaktosglarni kuydirish orqali gidravlik modulning miqdori 1,7-9 ga teng bo’lgan gidravlik ohak nomli so’ndirilmagan gidravlik bog’lovchi modda olinadi .Gidravlilik darajasi m xomashyo tarkibidagi kalsiy oksidi va kislota oksidlari yig’indisining miqdor nisbatini ifodalaydi. 1.Kuchl igidravlik ohak uning moduli 1,7-4,5 ga teng bo’ladi. 2.Kuchsz gidravlik ohak Bunday gidravlik ohakni moduli 4,5-9 atrofida buladi.
31)Gidaravlik bog’lovchilar; sement tog’risida malumot?
Gidrovlik bog’lvchilar faqat hovoda emas balki suvda namlikdaham qotish xususiyati masalan portlansement gil tuproq tsement toshqoli portlansement kengayuvchi tsement ba bog’lovchi kislotalarga chidamlilig bog’lovchilarning qotish jarayoni keyingi mustahkamligi ortishikislotalar tasirida davom etiladi bunga kislotaga chidamlilig tsement va eruvchi tsement va eruvchi suyuq shisha asosida olinadigan qorishmalar misol qilish mumkin .
32)Klinker haqida tushuncha?
Kilinker portlansementning sifati va xossalari klinkerning xususiyatlariga bog’liq. O’z navbatida xossalarni xomashyoning turi uni kuydirish sharoitiga bog’liq buladi . Klinker tarkibini kublab oksidlar erkin va materiallarga birikkan xolatda tashkil qiladi. U asosan Kristal va qisman shishasimon tuzulishga ega.Klinkerning kimyoviy tarkibini quyidagi oksidlar tashkil qiladi (massa buyicha %):SaO-63-66, SiO2-21-24,Al2O3-4-8,Fe2O-2-4:bundan tashqari MgO, SO3, Na2O va K2O xamda Tio2, Cr2O3, P2O3 lar oz miqdorida buladi .
33)Klinkerni ishlab chiqarish?
Klinker ishlab chiqarishda xomashyo tarkibini 75-78% ohaktoshlar va 22-25% giltuproqlar tashkil etadi. Xomashyo tarkibini boyitish uchun tarkibiy oksidlarning birini tashkil etuvchi kompanentlar kiritiladi. Kremniy oksidni miqdorini oshirish uchun kolchedan ogarkalarni yoki rudasi qo’shiladi. Bundan tashqari tsement ishlab chiqarishda sanoat chiqindilaridan shlaklar toshko’mil kuli nefilin shlami ishlatiladi . Ularning tarkibida 50-60% SaO; 25-30% SiO2; 2-5% Al2O3; 3-8% boshqa oksidlar bo’lishi mumkin.Bu yarim tayor komponentlarni tsement tarkibiga kiritishi yoqilg’i sarfini 20-25% kamaytiradi.
34)Klinkerni maydalash?
Tsement klinkerni maydalab tuyish quvursimon sharli tegirmonlarda alamga oshiriladi. Sharli tegirmon ichki tomondan mustahkam zirxli po’lat bilan qoplangan bo’lib,2-4 bo’linmadan iborat Katta tegirmonlarning o’lchamlari 3,95x11 m yoki 4,6x16, 4m bo’lib soatga 100 va 135 tonna klinkerni maydalaydi .Tegirmonda klinkerni maydalash shar yoki tsilindrchalarning tegirmon ichida malum masofa ko’tarilib tushirishga va dumalashiga asoslangan. Klinkerni po’lat sharlar yirikroq tsilindrchalar esa maydaroq tushishga mo’jallangan bo’lib klinker bir tomondan ichi bo’sh val (taspfa) erqali ichiga kiritiladi vaikkinchi tomondan tuyilgan tsemend chiqarib olinadi.
35)Portlansementni xossalari va xususiyatlari ?
Zichligi.Tsement zichligi 3,05-3,15 g/sm miniral qushimchalar tsement zichligiga tasir etishi mumkin.To’kilgan xolatdagi zichkigi 1100kg/m atrofida o’rtacha zichlashtirilganda 1300 kg/m. Portlansement aktivligi va markazi o’lchamlari 4x4x16 sm li tsemet qum 1:3 nisbatidagi qorishmasidan (massa bo’yicha),s/tsq0,4 bo’gan 28 sut davomida qotgan (birinchi sutkada qolibda va 27 sut xona xaroratdagi suvda) namunalar sinab topiladi. Namunalar avval egilishga sinaladi so’ng xosil bulgan yarimtalik prizmalar siqilishdagi mustahkamlikka sinaladi. Tsement aktivligi siqilishdagi ustahkamlik chegarasiga barobar katalikdir.Tsement markalari esa yaxlit kattalik bo’lib,400, 500, 550, va 600(kg/sm2).
36)Portlansement turlari; gidrofob sement, kengayuvchan va kirishmaydigan sementlar?
37)Portlansement turlari ; gidrofom sement, oq va rangli portlansement, tompochani portlansement ?
38)Portlansement turlari: giltuproq sementlar kengayuvchan va kirishmaydigan sementlar , kislotabardosh sementlar ?
39)Portlansement tulari: past haroratda kuymaydigan sementlar , kislotabardosh sementlar ?
40)Beton tuzilishining tashkil topishi ?
Beton bog’lovchi madda (mas shag’al qum)ayrim hollarda qo’shilmalar qushib tayorlanadigan qorishmaning tayyorlanadigan qorishmaning zichlashish qotishi natijasida hosil buladigan qurilish materiallari qadimda gumbaz, qubbalar, ravoqlar, kata inshootlar qurishda ishlatilgan. Bunda bog’lovchi material sifatida loy gips ohak asfaltdan foydalanishgan. Bio texnologiyaning takomillashuvi sement ishlab chiqarilishi bilan bog’liq .19 asirda temirbetonning ixtiro qilinishi Bio texnologiyasining keng tarqalishiga olib keladi .
41)Betonning siqilishdagi mustahkamligi?
Betonning cho’zolish mustahkamligi bo’yicha klassalari Bt miqdor jihatidan uning churilishidagi mmustahkamligiga teng bulib 0,95 aniqlikda (8.2)formuladan aniqlanadi.Betonning mustahkamligiga baho beradigan asosiy ko’rsatkich uning kubik mustahkamligi dir.Betonning siqilish mustahkamligi bo’yicha klassi –V beton kublarini sinash yo’li bilan aniqlanadi.kubning qirralari 15 sm dan bo’lib ,28 sutka mobaynida 20+2*S haroratda ,havo namligi 95% dank kam bo’lmagan sharoitdankeyin sinaladi. Betoning kubik mustahkamligi quydagi formula yordamida aniqlanadi .
42)Beton qorishmaning qulay joylashuvchanligi?
Og’ir bettonning tarkibini tanlash deganda qorishma tayyorlash uchun kerak bo;ladigan materiallar (sement, suv, qum, chaqiqtosh, yoki shag’al )miqdori yani uzaro nisbatlarini mos belgilash tushuniladi.Beton qorishmaning tarkiblari orasidagi nisbar uning qolibga qulay joylashuvini hamda sement sarfi kamaytirilgan holda betonning belgilangan muddatda qotib zarur . Ayrim hollarda
43)Betonning mikro va marko strukturasi ?
Mikro mustahkamlik ultra UHEPS-ning keying avlidi yuqori siqilishga chidamliligi simmi qayishqoqligi tashqari mikro mustahkamligi nixoyatda egiluvchanligi energiyasi sindiriladi va kimyovi moddalar suvga va haroratga chidamilik biton bilan ajiralib turadi makro strukturasi yengil betondan tayorlashda bog’lovchi sifatda oddiy tez qotuvchan portlansement shlakli va boshqa sementlar blan quyib ishlatiladi .
44)Yo’l va agrodrom qoplamlari betony?
G’ildirakli transport yaxshi yullar extiyot tug’dirdi odatda tabiy materiallar yaxshi tekislangan sirt hosil qilish uchun va g’ildirakli transport vositalari xizmat kursatish uchun yetarlicha kuchli bulishi mumkin emas bulsa shaxar sharoitida tosh bilan yul qurish maqsatga muvofiq yulning turlari qatlamlar shu jumladan asfald qatlami yul qoplamasi umumiy qatlamlar yordamida ochish mumkin birinchi asfalt yullar milotdab avalgi 4-ming yil aval qurilgan .
45)Betonning maxsus turlaridan gidrotexnik beton ?
Gidrotexnik biton turlariga kura oddiy betonlar sanoat va fuqoro binolari uchun gidro texnik ishlatiladadigan isiqlik izalizatsiya maxsus moddalar gidroviy yadroviy radiyatsiyaga chidamli kimyoviy issiqlikga va suvga chidamli bitonlar vahokazo biton qurishi uchun birlashtiruvchi kiruvchi tsemnet silikat gips shlak ishqoriy asfalt plasta biton kabilar kiradi.
46)Olovbardosh beton ?
Olov bardosh qurilish materiallari turlari
47)Kislotabardosh beton?
Beton kislota bilan ishlov berish orqali shuningdek kislotali asindirma dep ham ataladi beton sirt singdirish uchun tayorlanadi .Bundan tashqari oq ohaktosh va ujar kislotalar olib tioshlash uchun kuchszroq kislotali eritmalardan foydalanishimiz mumkin.Beton kislota bilan davolash odamlar usimliklar va metall buyumlar uchun ayniqsa tutun poyda bo’lishi mumkin bo’gan binolar uchun xafli.Ushbu muolajani betonga rang berish uchun amalga oshiriladigan kislota bilan ishlov berish bilan aralashtirib yubormang uni kislota bo’yash dep ham atashadi .Betonga rang berish uchun kislotani zobr qilish shart emas .
48)Temirbetonning mohiyati ?
Yig’ma temir beton kostursiyalari uchun betonning mustahkamligini yuqori bo’gan turlari (V20-V40)dan foydalaniladi; Temir beton elementlarning cho’ziladigan zonalariga qo’yiladigan armaturlar oldindan zo’tiriqtilsa( tortib taranglashtiradi .) Temir beton yoqing hosil bo’lishiga qarshiligi ortadi O’zbekistonda yig’ma temir-beton va quyma betonlar o’tkanasirning 40-yillaridan gidrotexnik inshootlar qurulishda ishlata boshladi .
49)Temirbetonning siniflanishi va qo’llanilishi?
Temir beton ishlash chiqarishning agregat usulida buyumlar vibromaydondan maxsus jihozlangan qurilma yoki agregat yordamida ishlab chiqariladi. Ushbu ogregat qoliplash mashinasidan va beton qorishmasini taqsimlovchi mashinadan iborat bo’ladi qoliblangan buyumlar ko’priksimon (Kran) yordamida issiqliq bilan ishlov berish kameralariga yuboriladi qoliblashning yakunlovchi bosqichi buyumni kameradan olib maxsus posdan qoliblardabo’shatishdir .Tayor buyumlarni texnik nazorat bo’limi (TNB)qolib qilinganda keyin tayor mahsulot omborga yuboriladi
Temirbeton-beton va pulat armatura birilmasidan iborat konstruksiya va
50)Temirbeton konstkursiyalari ishlab chiqarish usullari ?
51)Qurilish qorishmalari to’g’risida umumiy malumot?
52)Qurilish qorishmalarining qulay joylashuvchanligi?
53)Qurilish qorishmalarining turlari ?
Bog’lovchi aralashmalar (sement)albastr va va boshqalarga suv mayda tuldirgich shag’al chaqiq tosh toshga va boshqalar qo’shilib tayorlangan qurilish materiallari; Bir xil bog’lovchi ishlatilgan Qurilish qorishmalari deyiladi ;Yengil qurilish qorishmalari uchun hajm og’irligiga qarab yengil va og’ir turlarga bo’linadi .Og’ir qurilish hajmi og’irligi 1500-2500 kg km3 quruq holda yengillikga 500 kg/ m dan kam.
54)Gips asosidagi buyumlar ?
Gips va undan yasalgan mahsulotlar hammaga malum.Arxitektura meditsina va albatta qurilishda ham ishlatiladigan eng qadimiy mineral hisoblanadi qurilishda qurilish gipsi ishlatiladi bu ruedagi mahsulotla mayda kukun holida bo’lib u gips toshidan uni kuydirish va keyinchalik yanchish orqalil olinadi .Qovushoq materiallar tayyorlarshda gips beton buyumlar koshinkor toshlar bo’yoqlar ishlab chiqariladi tibiyotda (gips, bog’lovchilar tayorlashda )haykaltroshlikda suvoqchilik ishlarida ishlatiladi.
55)Asbesement buyumlar?
Asbest sement buyumlar asbest va sement qorishmasidan tayyor lanadigan qurilish materialli. List simon, quvursimon xillar buladi. Tomga yopadigan shakldor listlar va yassi plitalar hamda plitachalar turar joy, jamoat va ishlab chiqarish binolar tomiga yopishda ishlatiladi. Preslab tayorlangan va presslanmagan naqshi pardozlash plitalar turar joy va jamoat binolarining yordamchi xonalarini pardoxlashda devor panellariga qoplashda ishlatiladi .