1. Sanoatda qanday uskunadan iborat bo’lgan turli-tuman mashinalar ishlatiladi?

---

1. Sanoatda qanday uskunadan iborat bo’lgan turli-tuman mashinalar ishlatiladi? 
a) detallar ! c) mexanizm va uzellar 
b) kesuvchi asboblar d) a va b javoblar to’g’ri 
2. Nomi va markasi bir xil bo’lgan ashyodan yig’ish ishlarini bajarmasdan tayyorlangan 
buyumga nima deyiladi? 
a) bolt c) tirsakli val 
! b) detal d) gaykalar
3. Detal va tutashmalarning ruxsat etilgan chekli yeyilishini aniqlashda nechta mezonlar 
bor? 
a) 6 c) 2 
b) hech qanay mezonlar yo’q !d) 3 
4. Detallarni biriktirishning eng keng tarqalgani qaysi? 
!a) rezbali birikma c) porshen halqasi 
b) porshen barmog’i d) shakldor detallar
5. Eng sodda va arzonga tushadigan birikmalar nima deb ataladi? 
a) lemex c) dvigatelli birikmalar 
b) tirsakli val !d) boltli birikmalar 
6. Rezbali birikmalarni qanday detallar tashkil etadi? 
a) bolt, vint 
c) porshen,bolt 
b) shpilka, gayk 
!d) a va b javoblar to’g’ri 
7. Qanday birikmalar uncha qalin bo’lmagan, materiali yetarlicha mustahkam rezbani 
ta’minlamaydigan detallarni mustahkamlashda ishlatiladi? 
!a) boltli birikmalar c) tirsakli vallar
b) rezbali birikmalar d) barcha javoblar to’g’ri 
8. Qishloq xo’jaligi mashinalarining detallari ish xarakteriga ko’ra nechta guruhga 
bo’linadi? 
a) 4 
c) 3 
!b) 2 d) 5 
9. Ikki juft qismining o’zaro harakati (yoki to’xtashi) vaqtida energiya sarf bo’lishi 
natijasida sodir bo’ladigan qarshilikka nima deyiladi? 
a) yeyilish 
c) ta’mirlash 
!b) ishqalanish d) texnik foydalanish 
10. Detallar oralig’idagi ishqalanish nechi xil bo’ladi? 
!a) 2 c) 4 
b) 3 d) 7 

---

11. Tadqiqotlarning necha foizi mashinalar to’xtab qolishiga detallar ishqalanish yuzasining 
yeyilishiga sabab bo’ladi? 
!a) 75-35 
c) 10 
b) 40-30 d) 20-30 
12. Detallar oralig’idagi ishqalanishning nomlarini ko’rsating? 
a) texnik foydalanishlar c) bolg’alangan va shtamplangan
!b) zararli va foydali d) to’g’ri javob yo’q 
13. Ishlash qobiliyatini tiklash maqsadida mashinaning (yoki uning ayrim qismlarining) 
nuqsonlarini bartaraf etish ishlari majmuyi deb nimaga aytiladi? 
a) agregatlar 
c) ishqalanish 
b) uzellar !d) ta’mirlash 
14. Qanday ishqalanish yuzalarning yeyilishiga olib keladi? 
a) foydali !c) zararli 
b) hech qanday 
d) barcha javoblar to’g’ri 
15. GOST 27.002-83 ga ko’ra ishonchlilik ko’rsatkichlari nechi xil bo’ladi? 
!a) 2 c) 3 
b) 4 
d) turlari ko’p 
16. Istalgan vaqtda obyektning ishga yaroqli holatda bo’lish ehtimoliga nima deyiladi? 
a) kompleks ko’rsatkich 
c) foydalanish koeffitsienti 
!b) tayyorlik koeffitsienti
d) barcha koeffitsientlarga aytiladi 
17. Mashinalar qaysi korxonlarda ta’mirlanadi? 
a) detallar korxonasida
c) uzellar korxonasida 
b) barcha agregat korxonalarda
!d) ta’mirlash korxonasida 
18. Tayyorlik koeffitsienti qasi formula bilan belgilanadi? 
!a) K
t 
c) T
K 
b) T
ish 
d) T
SH
19. GOST 27.002-83 ga ko’ra ishonchlilik ko’rsatkichlarining nomlarini ko’rsating? 
a) yeyilish, ishqalanish 
!c) yakka va kompleks 
b) foydali va befoyda 
d) yakka va foydali 
20. Mashina yoki agregatning ta’mirlashlararo davr ichida ishlagan vaqtning va shu davrda 
texnik xizmat ko’rsatish, ishlamay qolishlarini bartaraf etish maqsadida to’xtatib qo’yilgan 
vaqtning yig’indisiga nima deyiladi?
!a) tayyorlik koeffitsienti 
c) shtamplash 
b) ta’mirlash d) to’g’ri javob yo’q 
21. Yakka ko’rsatkich qanday xossaga ega? 
a) har xil xossaga
!c) bitta xossaga 
b) resursli xossaga d) b javob tog’ri 

---

22. Mashinaning buzilmasdan ishlash ehtimolligi, o’rtacha resursi hamda o’rtacha xizmat 
muddati, ishlamay qolgunga qadar bajaradigan ishi qaysi ko’rsatkichga kiradi?
a) ta’mirlash c) texnik 
!b) yakka d) kompleks 
23. Kompleks ko’rsatkich qanday xossaga ega? 
a) resursli c) yakka 
b) texnik !d) bir nechta 
24. Traktorlar, meliorativ va paxta terish mashinalari uchun tayyorlik koeffitsientining 
qiymatini ko’rsating?
a) 0,35-0.45 
c) 0,55 
!b) 0,70-0,95 d) 0,25 
25. Qaysi koeffisientning qiymati mashinalarni ta’mirlash oralig’idagi vaqtda ishga yaroqli 
mashinalar sonini ko’rsatadi? 
a) T
sh 
c) K
t.f. 
!b) K
t
d) T
T.x 
26. Muayyan foydalanish davrida mashinaning ishga yaroqli holatda bo’lish vaqtining 
mashinaga texnik xizmat ko’rsatish, ta’mirlash bilan bog’liqligi, to’xtab turish vaqtning 
yig’indisiga nima deyiladi?
a) ta’mirlash jarayoni 
c) ishqalanish 
b) mashinaning koeffitsienti !d) texnik foydalanish koeffitsienti 
27. Zamonaviy traktorlar va paxta terish mashinalari uchun texnik foydalanish koeffitsienti 
qanday bo’ladi? 
!a) 0,6-0,8 
c) 0,4-0,5 
b) 0,2-0,5 d) 0,3-0,4 
28. Detal yoki tutashmalarning foydalanish jarayonidagi oxirgi holatiga nima deyiladi?
a) tayyorlik koeffitsienti 
!c) chekli yeyilish
b) ishqalanish 
d) to’gri javob yo’q 
29. Ishlab chiqarish dasturi, ishlab chiqarish jarayonini amalga oshirish texnik-iqtisodiy shart-
sharoitlarga qarab mashinasozlikda qanday ishlab chiqarish turlari mavjud? 
a) 5 
c) 2 
!b) 3 
d) 4 
30. Donali ishlab chiqarish jarayonida mahsulot nechi nusxada tayyorlanadi? 
!a) bir nusxada
c) turli nusxada 
b) uch nusxada 
d) besh nusxada 
31. ”Partiya” so’zi qaysi qurilmalarga taalluqli bo’ladi? 
a) uzellar
c) barcha resurslarda 
b) bolt, gaykalar 
!d) detallar 
32. ”Seriya” so’zi qaysi qurilmalarga taalluqli bo’ladi? 

---

a) detallar 
c) uzellar 
b) boltlar !d) mashinalar 
33. Ishlab chiqarishning qaysi turida detallar partiyalab yoki seriyalab tayyorlanadi? 
a) donali 
c) yalpi 
!b) seriyali 
d) hamma turida 
34. Ishlab chiqarish dasturi, ishlab chiqarish jarayonini amalga oshirish texnik-iqtisodiy shart-
sharoitlarga qarab mashinasozlikdagi ishlab chiqarish turlarini ko’rsating? 
a) donali, seriyali 
c) ko’p seriyali 
c) yalpi 
!d) a va b javoblar to’g’ri 
35. Bitta detal tayyorlash uchun sarflanadigan vaqtga nima deyiladi? 
!a) texnologik asoslangan vaqt c) seriyali ishlab chiqarish 
b) texnologik jarayon d) barcha javoblar to’g’ri 
36. Bitta dastgohda turli, bir necha amal bajariladigan ishlab chiqarish jarayonini ko’rsating? 
!a) donali ishlab chiqarish 
c) seriyali ishlab chiqarish 
b) yalpi ishlab chiqarish
d) barcha javoblar to’g’ri 
37. Qaysi ishlab chiqarish turi donali va yalpi ishlab chiqarishning o’rtasida amalga oshadi? 
a) texnologik 
!c) seriyali 
b) ta’mirlash d) barchasida 
38. Katta partiyalar bilan ishlov berilib, valli ishlab chiqarishga yaqin bo’ladigan jarayon 
qanaday ishlab chiqarish jarayoni hisoblanadi?
a) donali c) yalpi 
b) bir seriyali !d) ko’p seriyali 
39. Har qanday mashina va asbobning asosiy ko’rsatkichlaridan biriga nima deb aytiladi?
!a) aniqlik 
c) shpindel 
b) val 
d) separatorlar 
40. Qanday ishlab chiqarishda detallarning aniqligi asosan dastgohlarni kerakli o’lchamga 
sozlash natijasida erishiladi?
a) yalpi 
c) kichik seriyali 
b) donali 
!d) yalpi va ko’p seriyali 
41. Qaysi turdagi ishlab chiqarish jarayonida tayyorlangan mahsulotlar turli tuzilishga 
o’lchamga ega bo’lib, umuman takrorlanmasligi yoki juda kam hollarda takrorlanishi mumkin? 
a) seriyali 
c) yalpi 
!b) donali 
d) barcha turida
42. Seriyali ishlab chiqarish jarayoni yil davomida tayyorlanadigan seriyadagi mahsulot 
miqdoriga qarab qanday turlarga bo’linadi? 
a) kichik seriyali
c) ko’p seriyali
b) o’rta seriyali 
!d) barcha javoblar to’g’ri 

---

43. Mashinasozlik mahsulotlarini ishlab chiqarish jarayonida seriyali va kichik seriyali ishlab 
chiqarish necha foiz (%) vaqtni sarf qiladi?
!a) 70-80% 
c) 50-60% 
b) 35-40% d) 45-75% 
44. Qo’shimcha sarf bo’ladigan vaqtni qisqartirishning asosiy yo’nalishi qaysi yo’nalish 
hisoblanadi?
a) ta’mirlash 
!c) avtomatlashtirish 
b) ishqalanish 
d) chekli yeyilish 
45. “Raqamli dastur bilan boshqarish” termini raqamli ko’rinishda ifodalangan qatorni 
ko’rsating?
a) GOST 7764 
c) 5130 
!b) GOST 20523-80 
d) GOST 4432-25 
46. Dastgohlar oldindan tayyorlangan dastur bo’yicha asosiy va qo’shimcha harakatlarni 
avtomatik bajaruvchi organlardan tashkil topgan avtomat yoki yarimavtomatlarni ifodalaydigan 
dastgoh turini aniqlang?
a) barcha turdagilar 
!c) raqamli boshqariladigan dastgoh 
b) an’anaviy turi 
d) to’g’ri javob yo’q 
47. RDB dastgohlarining samaradorligi nechi turga bo’linadi? 
!a) 4
c) 3 
b) 2 
d) 5 
48. O’rtacha ishlov berish jarayonlarini RDB dastgohlariga o’tkazish unumdorlikni tokarlik 
dastgohlarida nechi marta o’sishiga olib keladi? 
!a) 2-3 marta 
c) 6-7 marta 
b) 5-6 marta 
d) 10 marta 
49. O’rtacha ishlov berish jarayonlarini RDB dastgohlariga o’tkazish unumdorlikni frezerlik 
dastgohlarida nechi marta o’sishiga olib keladi? 
a) 2-3 marta 
c) 6-7 marta 
!b) 3-4 marta 
d) 5 marta 
50. O’rtacha ishlov berish jarayonlarini RDB dastgohlariga o’tkazish unumdorlikni “ishlov berish 
markazlari” dastgohlarida nechi marta o’sishiga olib keladi? 
a) 2-3 marta 
c) 6-7 marta 
!b) 5-6 marta 
d) to’g’ri javob yo’q 
51. Sanoatda RDB dastgohlarining qo’llanilishi nechta yo’nalishda rivojlanmoqda? 
a) 6 
c) 4 
b) 8 
!d) 2 
52. RDB ning qaysi yo’nalishida o’ta murakkab detallarga ishlov beriladi? 
a) 3 
c) 4 

---

b) 5 
!d) 1 
53. RDB ning qaysi yo’nalishida an’anaviy 6-8 kvalitetlari va yuza g’adir-budurligi R
Z
=3-10 mkm 
bo’lgan mashinasozlik detallari ishlab chiqariladi? 
a) 3 
!c) 2 
b) 5 
d) 1 
54. RDB dastgohlar qo’llanishining iqtisodiy samaradorligi detal konfiguratsiyasi, soni orqali 
aniqlanadi va odatda nechta partiyalarda o’zini oqlaydi? 
a) 30 c) 100 
!b) 15-25 d) 50 
55. Kichik va o’rta seriyali ishlab chiqarishda mashina vaqtining ulushi universal dastgohlarda 
nechi foiz (%) ni tashkil qiladi? 
a) 80-90% 
c) 25-35% 
!b) 20-40% 
d) 50-60% 
56. Kichik va o’rta seriyali ishlab chiqarishda mashina vaqtining ulushi RDB dastgohlarda nechi 
foiz (%) ni tashkil qiladi? 
a) 60-90% 
c) 10-35% 
b) 20-40% 
!d) 50-70% 
57. Aylanuvchi jism turidagi detallarga nimalar kiradi? 
a) disklar, tishli g’ildiraklar, flanetslar
b) stakanlar, separatorlar, vtulkalar 
c) vallar, shpindellar 
!d) barcha javoblar to’g’ri 
58. RDB stanoklarda ishlov berish uchun detallar nomenklaturasini tanlashda detallar nechi 
guruhga bo’linadi? 
!a) 2 c) 4 
b) 3 d) 5 
59. Pog’onali val va shpindellarga yarim toza va toza ishlov berish uchun ko’p asbobli RDB ning 
qaysi uskunasi tavsiya etiladi? 
a) shpindel 
!c) tokarlik 
b) vtulkalar 
d) vallar 
60. Patronli tokarlik stanoklarda ishlov beriladigan detallarga qaysilar kiradi? 
a) shpindel 
c) separatorlar, vtulkalar 
b) tishli g’ildirak, flanets,xalqalar !d) b va c javoblar to’g’ri 
61. Markazli tokarlik stanoklarda ishlov beriladigan detallarga qaysilar kiradi? 
a) shpindel, pog’onali vallar
c) separatorlar, vtulkalar 
b) yuritish vintlari !d) a va b javoblar to’g’ri 
62. 
Ishlab 
chiqarish 
jarayonining qaysi 
turida texnologik 
jarayonning 
amallari
differensiyalashgan bo’ladi yoki texnologik jarayon amallarga bo’lib yuboriladi? 

---

!a) seriyali
c) yalpi 
b) donali d) to’g’ri javob yo’q 
63. Qaysi turdagi ishlab chiqarish jarayoni cheklangan mahsulot nomenklaturasiga ega bo’ladi? 
!a) seriyali c) yalpi 
b) donali d) to’g’ri javob yo’q
64. Mashina detallari uchun xomashyo nechta ko’rinishdagi turlari mavjud?
a) 2 c) 4 
!b) 3 d) 5 
65. Qanday detallar ishlash jarayonida cho’zilish va egilish ta’sirida bo’lmasa adatda 
cho’yanlardan tayyorlanadi?
a) rangli metal !c) shakldor detall
b) po’lat d) barcha turida 
66. Shtamplangan xomashyo qanday mashinalardan olinadi? 
a) mexanik 
c) texnik 
!b) shtamplangan d) hamma javoblar to’g’ri 
67. Qaysi metallning strukturasi bir xilligi bilan ajralib turadi? 
a) mexanik 
c) texnik 
!b) shtamplangan 
d) hamma javoblar to’g’ri
68. Qanday jarayonning ish unumdorligi bolg’alash jarayoniga nisbatan ancha yuqori?
a)shakldor detall 
c) mexanik 
!b) shtamplash 
d) rangli metall 
69. Xomashyoga mexanik ishlov berish jarayonida talab etilgan o’lchamlarni chetlanishlari 
doirasida va yuza g’adir-budurligini ta’minlash maqsadida olib tashlanadigan metall qatlamiga 
nima deyiladi? 
a) shtamp c) po’lat 
b) bolg’alash !d) qo’yim 
70. Qo’yimlar miqdori qanday usullar yordamida aniqlanadi? 
a) aralash usulda c) analitik usulda 
b) jadvallarda !d) a va b javoblar to’g’ri 
71. Qaysi usulda qo’yimlar miqdori aniq hisoblanadi? 
!a) analitik usul 
c) jadvalda 
b) aralash usul d) to’g’ri javob yo’q 
72. Qaysi turdagi xomashyoda qo’yim miqdori boshqa tur xomashyolarga nisbatan yuqori 
bo’ladi?
!a) quyma xomashyo c) barcha xomashyo 
b) katta xomashyo 
d) detallarda 
73. Xomashyolar nimalardan tayyorlanadi? 
a) quyma prokat c) shtamplangan prokat 

---

b) bolg’alangan prokat !d) barcha javoblar to’g’ri 
74. Qaysi turdagi ishlov berish jarayonida qo’yim miqdori orttiriladi? 
a) texnik 
c) kimyoviy 
!b) mexanik
d) analitik 
75. Qayta ishlash jarayonida apparatlarda kerakli haroratlarni ta’minlash uchun qizdirish yoki 
sovutish zaruriyatida qo’llaniladigan qurilmalarga nima deyiladi? 
!a) templaminniklar 
c) qizdirgich 
b) bug’ qozoni 
d) qaynatgich 
76. Bug’ qozonidagi suvning yuzasi bug’lanish yuzasi va suv ustidagi bo’shliqqa nima deyiladi? 
a) bug’ 
c) bug’ qozon 
!b) bug’ bo’shlig’i 
d) qizdirgich 
77. Suv isitkichi bug’ bo’shlig’ida joylashtirilgan yoki qozondagi suvning tabiiy sirkulyatsiya 
sxemasiga ulangan qozonlar deb nimaga aytiladi?
a) bug’ 
!c) boyler qozon 
b) bug’ bo’shlig’i d) qizdirgich 
78. Suv bug’ini olish yoki isitishga mo’ljallangan issiqlik moslamalariga nima deyiladi?
!a) qozon qurilmalari
c) boyler qozon 
b) bug’ bo’shlig’i 
d) qizdirgich 
79. Qozon qurilmalari vazifasi bo’yicha qanday turlarga bo’linadi? 
a) energetik 
c) isitish 
b) sanoat 
!d) barcha javoblar to’g’ri 
80. Qozon qurilmalarining qaysi turida yuqori bosimli bug’ ishlab chiqarish va bug’ turbinalarni 
yuritish uchun foydalaniladi?
!a) energetik 
c) isitish 
b) sanoat d) barcha javoblar to’g’ri 
81. Qaysi turdagi halqalarning konstruksiyasi devordan ortiqcha moyni yaxshi sidirib olishni, 
uni slindr ko’zgusi bo’yicha o’zgarmas qalinlikda taqsimlanishini ta’minlaydi? 
a) porshen halqalari 
c) qisqichli 
!b) moy sidiruvchi halqalar d) konussimonli
82. Porshen halqalarining ashyosi sifatida qanday xomashyo ishlatiladi?
!a) cho’yan c) barcha turdagi xomashyo 
b) po’lat 
d) detallar 
83. Porshen halqalarining yeyilishiga qarshi ishlatiladigan xrom qatlamining qalinligi necha mm 
gacha bo’ladi? 
a) 0,35 mm 
c) 0,40 mm 
!b) 0,25 mm 
d) 0,50 mm 

---

84. Porshen halqalarining tayyorlash texnologiyasida ro’y beradigan ishqalanish natijasida hosil 
bo’lgan molibden oksidi qanday xususiyatga ega? 
!a) moylash 
c) ta’mirlash
b) zichlash 
d) quritish 
85. Dvigatellar, kompressorlar, nasoslar va boshqa slindr ichida ilgarilamaqaytma 
harakatlanadigan slindrik detalga nima deyiladi? 
a) shtamp c) po’lat 
b) bolg’alash !d) porshen 
86. Porshen asosan nimalardan yasaladi? 
a) alyuminiy qotishmalari !c) a va b javoblar to’g’ri 
b) cho’yan d) to’g’ri javob yo’q 
87. Ichki yonuv dvigatelida porshen vazifasini qaysi detall bajaradi? 
a) halqalar 
c) plunjer 
!b) rotor d) slindr 
88. Porshen konstruksiyasida qaysi elementlarni ajratish qabul qilingan? 
a) kallak 
c) plunjer 
b) etak !d) a va b javob to’g’ri 
89. Kallak konstruksiyasiga nimalar kiradi? 
a) porshen tubi 
c) zichlovchi belbog’lar 
b) otash (issiq) !d) barcha javoblar to’g’ri 
90. Purkash shatunning yuqori kallagidagi kalibrlangan teshik orqali amalga oshirilganda 
porshen tubi harorati necha 
0
C ga pasayadi? 
a) 25-30
0
C 
c) 30-40
0
C 
!b) 15-20
0
C 
d) 35-55
0
C 
91. Gazdan yoki mahsulotdan suyuq va qattiq zarralarni, suyuqlikdan qattiq zarralarni ajratish, 
qattiq yoki suyuq aralashmalarni tarkibiy qismlarga ajratish uchun mo’ljallangan qurilma deb 
nimaga aytiladi? 
!a) separator
c) plunjer 
b) porshen 
d) rotor
92. Separatorlar konstruksiyasi jihozlari bo’yicha nechi turga bo’linadi? 
!a) 2 
c) 5 
b) 4 
d) 3 
93. Separatorlar konstruksiyasi jihozlarining nomlarini ko’rsating? 
a) jalyuzli 
c) vertikal 
b) silikonli 
!d) a va b javoblar to’g’ri 
94. Geometrik shakliga ko’ra separatorlar nechi turga bo’linadi? 
a) 2 
c) 5 

---

b) 4 
!d) 3 
95. Vertikal separatordan qanday mahsulotlar ajratib olinadi? 
a) gaz 
c) kondensat 
b) suv 
!d) a va b javoblar to’g’ri 
96. Separatorlarning o’rtacha ishlash davri nechi yil? 
a) 22 yil 
c) 50 yil 
b) 40 yil 
!d) 10 yil 
97. Geometrik shakliga ko’ra separatorlarning nomlarini ko’rsating? 
a) vertikal 
c) sferik 
b) gorizontal !d) barcha javoblar to’g’ri 
98. Mahsulotlarni kalibrlash nechi xil usulga ajratiladi? 
!a) 2 c) 5 
b) 4 
d) 3 
99. Elektr energiyasini mexanik energiyaga aylantirib beruvchi mashina deb nimaga aytiladi? 
!a) elektr dvigatel c) plunjer 
b) porshen 
d) rotor 
100. Elektrodvigatelning aylanishlar takroriy nechi xil qiymatga ega bo’ladi? 
a) 2 
c) 5 
!b) 4 d) 3