1 савол. Психиатрия нима?

9 
Савол 
Тутқаноқни 
дастлаб 
истерия 
билан 
қиёслашнинг асосий сабаби нима? 

---

83 
шундан иборатки, бунда нафақат ҳуружли тутқаноқ, балки 
тутқанокдаги кайфиятга ўхшаш онгининг номозшомсимон 
хиралашуви кузатилади. Истерия учун хос бўлган юриш-
туришни кўз-кўз қилиш, руҳий онгсизликнинг юзакилиги ва 
тез 
таъсирланувчанлик 
каби 
хусусиятлар 
қиёсий 
ташхислашда ёрдам беради.
10 Савол Эпилептик статус пайтида даволаш нимадан 
иборат?
• 
.- кечиктириб булмас ёрдам тадбирларини талаб 
килади. _Седуксенни .(4,0-12,0 мл) 20 мл изотоник эритма 
холида ёки 40% глюкоза сифатида вена оркали юбориб 
ишлатиш мумкин. Дори моддасини аста-секин (томчилаб)
юбориш зарур. 
• 
Юрак, 
кон-томир 
ва 
нафас 
олиш 
фаолиятига .алохида ахамият бериш керак, яъни бош 
миянинг гипоксиясига ва шишиб кетишига карши чоралар
куриш керак .. Заруриятга караб (1 г) _гексенал 5-10 мл 
магний сульфатнинг 20% .ли эритмасини димедрол (1% 
1-2 мл) билан биргаликда, кофеин, кордиамин, строфантин, 
лобелин, цититон берилиши мумкин.
11 Савол Эпилепсияси бор беморлар парваришида 
нималарга эътибор бериш керак? 

---

84 
феъл-атворининг ўзига хосликларини туфайли бошқа 
беморлар билан тез-тез жанжаллашиб туришларини эсда 
тутиш керак. Ҳамшира беморни ўз вақтида чалғитиши, 
тинчлантириши 
лозим. 
Лекин 
бемор 
сержаҳл, 
зўриққанлигича қолса, дарҳол шифокор м аълумот бериш 
лозим. Беморда бир неча соат ёки кун давом этиши мумкин 
бўлган дисфорияда, унга тез-тез м урожаат қилиш, бирон-
бир машғулотга жалб қилишга ҳаракат қилиш м умкин 
эмас, чунки бем ор бу пайтда ўта жаҳлдор ва жиззаки 
бўлади. Яхшиси, унга тўлиқ тинчлик керак. 1,5-3 дақиқа 
давом этувчи тутқаноқ хуружи давомида, бемор тўсатдан 
ҳушидан кетади ва йиқилади. Беморни тундаги тутқаноқ 
хуружлари вақтидаги лат эйишлардан эҳтиёт қилиш 
мақсадида, уни паст кроватга ётқизилади. Тутқаноқ вақтида 
эркакларда дарҳол кўйлак ва шимлари тугмаларини ечиш, 
аёлларда юбкаларини ечиш, беморни юзини юқорига 
қаратиб ётқизиш зарур. Агар бемор тутқаноқ вақтида 
йиқилиб, талвасада эрга ўзини ураётган бўлса, унинг боши 
тагига дарҳол ёстиқ қўйилиши лозим. Тутқаноқ вақтида 
бемоминг ёнида бўлиш зарур, чунки хуруж вақтида лат 
ейишлар ва жароҳатланишларнинг олдини олиш керак, 
бунда беморни ушлаб туриш керак эмас. Бемор тутқаноқ 
хуружи вақтида тилини тишлаб олмаслиги учун, ҳамшира 

---

85 
уни ён томонига ётқизиши, озиқ тишлари орасига, дока 
билан ўралган қошиқ киритиши зарур. Қошиқни олдинги 
тишлар орасига киритиш мумкин эмас, чунки улар тутқаноқ 
вақтида синиб кетиши мумкин. Қошиқ ўрнида сочиқнинг 
тугун қилиб боғланган булагидан фойдаланиш мумкин. 
Агар тутқаноқ бемор овқат чайнаётган вақтда бошланган 
бўлса, ҳамшира шу заҳоти унинг оғиз бўшлиғини тозалаши 
лозим, чунки бемор тиқилиб қолиб, бўғилиб ўлиб қолиши 
мумкин. Тутқаноқ хуружи тугаганидан сўнг, бемор тўшакка 
ётқизилади. Агар тутқаноқ вақтида беморда сийдик 
ажралган бўлса, чойшабни алмаштириш зарур.