1 “Sifat – xxi asr

27 Standartlashtirish dasturlarining samaradorligini aniqlash?

Standartlashtirish dasturlarining samaradorligini aniqlash

Olingan ishlab chiqarish va moliyaviy natijalar ko’p jihatdan ularning texnik iqtisodiy asoslash bosqichida qanchalik to’g’ri bashorat etilganligiga, ya’ni innovatsion loyihaning samaradorlik ko’rsatkichlari qanchalik haqiqatga yaqin ekanligiga bog’liq.

Iqtisodiy samaradorlik hisobi, odatda, innovatsion loyihalar samaradorligining quyidagi turlari bo’yicha amalga oshiriladi:

uning bevosita ishtirokchilari uchun loyixani amalga oshirishning moliyaviy oqibatlarini inobatga oluvchi moliyaviy samaradorlik;

loyihani amalga oshirilishining regional, mahalliy byudjetga moliyaviy ta’sirini hisobga oluvchi byudjet samaradorligi;

loyihani amalga oshirish bilan bog’liq bo’lgan moliyaviy harajatlarni va natijalarni hisobga oluvchi umumiqtisodiy samaradorlik.

Dastur bo’yicha ishlarni amalga oshirish bosqichma-bosqich amalga oshiriladi. Har bir bosqichni amalga oshirishga esa ma’lum vaqt hamda harajatlar talab qilinadi. Dastur samaradorligini hisoblashning murakkabligi, odatda, integral samara olish imkonini bermaydi, shuning uchun ham taxminiy hisob sifatida yillik samarani aniqlash bilan cheklanish mumkin.

Tashkiliy sistemalar bo’yicha standartlashtirish dasturlarida to’xtaladigan bo’lsak, bunda ularni ishlab chiqish, so’ngra ishlatishda sistemalar samaradorligi bilan cheklanishkerak. Misol uchun korxonada mahsulot sifatini boshqarishning kompleks sistemasi joriy etilayotgan bo’lsin. U holda ushbu maqsadlarga sarflanayotgan harajatlarning samaradorligini aniqlanish muammosi paydo bo’ladi. Uni joriy etish to’g’risida qaror qabul qilingandan keyin, u bir necha yillar davomida takomillashtirish, tuzatishlar kiritish bilan qo’llaniladi. Bunday holatda mana shu sistemaning ishlashidan olinayotgan samarani aniqlash masalasi yuzaga keladi.

28 Sertifikatsiya – sifat kafolati?