1. Sun'iy intellektning asosiy tushuncha va ta'riflari, sun'iy intellekt sohasidagi tadqiqot yo'nalishlari, qanday tizimlar intellektual tizimlar toifasiga kiradi

28. Radius asosidagi funktsiyaga ega bo'lgan tarmoqlar (RBF).
Radius asosidagi funktsiyaga ega bo'lgan tarmoqlar (RBF, Radial Basis Function) — bu bir tur neyron tarmoqi modeli, qo'llanilayotgan algoritm va modellardan biri sun'iy intellekt va ma'lumotlar analitikasi sohasida. RBF tarmoqlari, boshqa tarmoqlar (masalan, kichiklashtirilgan tarmoqlar) bilan solishtirilsa-da, ularning xususiyati radius (doira yoki zarra) asosida ifodalangan bo'lishidir.

RBF tarmoqlarining asosiy xususiyati — har bir neyronning o'z bir xususiyatini (radius o'zgaruvchanini) qo'llab-quvvatlashi va xususiyatga yaxshi mos keladigan nuqtalarda yoki uzaklikda, uzluqlarda, kamzorlikda qo'llanishini ifodalashidir.

RBF tarmoqlari quyidagi bosqichlardan iborat:

1. **Kiritish (Input) Qatlam:**

- Kiritish qatlami, modellarga kirish ma'lumotlarini qabul qiladi.

2. **Radius asosidagi Funktsiya (Radial Basis Function):**

- Har bir neyronning "radius asosidagi funktsiyasi" radial basis function (RBF) deb nomlanadi. Ushbu funktsiya masofaning ta'sirini (radiusni) ifodalaydi.

3. **Asosiy O'zgaruvchanlar Qatlam:**

- Asosiy o'zgaruvchanlar qatlami, har bir RBF neyroni uchun radius asosidagi funktsiyadan olingan qiymatlar bilan bog'liq hisoblanadi.

4. **Chiqish (Output) Qatlam:**

- Chiqish qatlami, asosiy o'zgaruvchanlarning olishgan qiymatlari asosida modellarning chiqishlarini hosil qiladi.

RBF tarmoqlarining o'ziga xos xususiyati — ular, qisqa o'rganish va istiqbolli amaliyoti tufayli yaxshi baho olishadi. Shuningdek, RBF tarmoqlari, ma'lumotlarning radial (doira) orqali tavsiflangan masofalar va o'zgaruvchanlarning asosidagi nuqtalarda yaxshi ifodalash uchun juda samarali bo'ladi.

RBF tarmoqlari ko'p yo'nalishli yechimlarda, masalan, qisqa muddatli ma'lumotlar o'rganish, tasniflash va boshqa vazifalarda foydalaniladi.
29.Signal zanjiri.
"Signal zanjiri" ("signal chain") — bu bir amaliyotda, tajribiy sultonning elektronik qurilmalardagi, konsertlarda yoki studio lavhzalarda ishlatiladigan signal tizimi. Signal zanjiri boshqa nomi bilan "audio chain" ham nomlanadi. Bu tizim, amaliyotni tashkil etuvchi qurilmalarning biridan boshlab boshqasigacha o'tadigan elektronik tizimni ifodalaydi. Masalan, elektronik musiqa yoki yoshlavha tashkil etishda signal zanjiri foydalaniladi.

Signal zanjiri quyidagi bosqichlardan iborat bo'lishi mumkin:

1. **Mikrofonlar yoki aloqa vositalari:** Signal zanjirining boshlanishi, sado bo'lishi kerak bo'lgan narsalarni (masalan, yo'qqa mikrofonlarni) olish bilan boshlanadi. Mikrofonlar tomondan konsertga, studio lavhzasiga yoki boshqa joylarga tashlanishi mumkin.

2. **Mikser (mixer) yoki predmetov yig'uvchisi:** Mikrofonlardan kelgan signal predmetov yig'uvchisiga o'tadi. Bu joyda, har bir mikrofondan kelgan sado balansi o'zgartiriladi, tizimni boshqarish uchun qo'llaniladi.

3. **Preduslovie (preamp):** Mikserdan kelgan signal predusloviega o'tadi. Preduslovie mikrofondan kelgan so'ng, signalni kuchaytiradi va uni ko'p miqdorda o'zgaruvchan yoki amplifikatsiyaga tayinlaydi.

4. **Efekt processori:** Signal quyidagi bosqichda efekt processoriga o'tadi. Bu joyda, sado tuzish, eko qilish, equalizatsiya qilish yoki boshqa tuzishlar kiritilishi mumkin.

5. **Kompresor/limitator:** Kompresor/limitator signalni to'g'ri balansa solishtirish uchun va dinamik tartibini saqlash uchun ishlatiladi.

6. **Equalizer (tenglovchi):** Equalizer tizimning belgilangan qismlariga doir moslashtirilgan frekanslarni o'zgartirishda va iloji bor. Bu qatlam, bass va tinglovchi bo'yicha ovozning qurilishini va belgilangan xususiyatlarni to'g'ri solishtirish uchun foydalaniladi.

7. **Amplifikator (amplifier):** Tuzilgan signal amplifikatorga o'tadi, bu amplifikator esa tizimning qurilishi va xususiyatlari bo'yicha kuchaytirilgan signalni ko'rsatadi.

8. **Speaker (ovoz chiqaruvchi):** Amplifikator tomonidan ko'rsatilgan signal ovoz chiqaruvchilarga yetadi va sado niqobni ko'rsatib turadi.

Signal zanjiri bu qadamli jarayon bilan muayyan bir maqsadga yo'naltirilgan sadosimonlarning sifatini saqlash uchun qo'llaniladi. Bu tuzim, musiqa, radio tarqatish, televizor ishlash, yoshlar yig'uvchanlarda yoki audio-visual san'atda, boshqa joylarda foydalaniladi.