1-tajriba ishi cho’zilish deformatsiya yordamida yung modulini aniqlash ishning maqsadi

O’chash va natijalarni hisoblash

1. 
   To’g’ri burchakli ABCD paralelolipedga uning sirtiga uringab bo’lib P1 P2 P3 Kuch tasir qilsin
   
2. 
   Urinma P kuch S yuzli ustki asosning hajmi jiyiga teng taqsimlanadi
   
3. 
   Kichik deformatsiyalarning kichik burchagi aniqlanadi
   

=

4. 
   Siljish deformatsiyasiga vujudga keladigan siljish burchagi bilan kuch orasida bog’lanish girafigi chizilsin .
   

=f(a)

5. 
   Siljish moduli N =P / S formula bilan aniqlanadi
   

Sinov savollari

1. 
   Siljish deformatsiyasi deb nimaga aytiladi?
   
2. 
   Siljish burchagi qanday aniqlanadi?
   
3. 
   Siljish moduli qaysi formula bilan aniqlanandi?
   

3- Tajriba ish
EGILISH DEFORMATSIYA YORDAMIDA ELLASTIK MODULINI ANIQLASH

Ishning maqsadi: Sterjenning unig o’qiga perpendikulyar ulangan kuchlar ta’sirida egilishi ko’ndalang egilish deformatsiya deyiladi.
Egilish deformatsiyasi yordamida ellastiklik modulini aniqlash.

Kerakli jixozlar: Tekshiriladigan ko’ndalang kesimni to’g’ri to’rtburchakli sitrjenlar, millimetrli chizg’ich shtangen sirkul, yuklar.
Nazariy tushuncha
Agar to’g’ri elastik siterjenning bir uchini devorga kirgizib qattiq mahkamlab uning ikkinchi uchiga P yuk qo’yilsa, u holda sterjenning yuk qo’yilgan uchi pasayadi, ya’ni sterjen egiladi. Ravshanki bu holda sterjenning ustki qatlamlari cho’ziladi, ostki qatlamlari siqiladi, neytral qatlam deb ataluvchi o’rtadagi biror qatlamning uzunligi o’zgarmaydi, u faqat salgina egiladi. Sterjenning erkin uchining siljishi λ egilish strelkasi deyiladi. Yuk qanchalik katta bo’lsa, egilish strelkasi ham shunchalik katta bo’ladi, bundan tashqari, egilash strelkasi sterjenning shakli va o’lchamlariga hamda uning elastiklik moduliga bog’liq bo’lishi kerak. Egilish strelkasini hisoblab topish uchun uzunligi L, balandligi b eni a bo’lgan to’gri burchakli sterjenning biror ko’ndalang kesimini ko’rib chiqaylik.

Faraz etaylik, bu ko’ndalang kesim sterjenning erkin uchidan x masofada bo’lsin. 1-rasmda shu sterjenning qaralayotgan qismiga bevosita yaqin turgan dx uzunlikdagi elementi (bo’lgani )tasvirlangan; I vaziyat-shu kesimning egilishidan oldingi vaziyat, II shu kesimning egilgandan keying unga qo’shni bo’lgan III kesimga nisbatan vaziyati.Egilishdan oldin I vaziyat III vaziyatga paralel edi;egilishda kesimning OO neytral qatlamdan uchuvchi UK atrofida aylanganligi natijasida I vaziyat II vaziyatga o’tdi (kesimning OO dan o’tuvchi UK atrofida aylanishiga dx elementining neytral qatlamdan yuqoridagi qatlamlarning uzayishi va neytral qatlamlardan pastdagilari qisqarishi sabab bo’ladi).Sterjenning neytral qatlamdan u masofada turgan va balandligi du bo’lgan ixtiyoriy bir qatlamning dl uzayishini topaylik. 1-rasmda ko’rinib turibdiki,