1-tema: Kirisiw. Asaótkizgishlerdiń uliwmaliq qa’siyetleri

Demek, Meysner effektinde alınǵan asaótkizgishlik awhali (29.6 -súwret) 29.5-suwrette kórsetilgen ideal ótkizgish magnit maydanınan parıq etedi. Jabıq konturda tok payda bolıwı ushın elektr hám magnit maydan waqıt boyınsha ózgeriwi kerek. Meysner effektinde bolsa usı maydan waqıt boyınsha ózgermeydi. 29.6 –súwrette T>T_Kr temperaturada magnit kúsh sızıqları asaótkizgish ótkizgishti sızıp ótedi. Eger onıń temperaturası kritik temperaturadan kishi bolsa, cilindr asaótkizgishlik jaǵdayına ótedi. Ózinen magnit kúshlerin iyterip shıǵaradı. Asaótkizgishlerlerdi diamagnetizmin ≪Muhammad tabıti≫ (Hajarul-asvad, xalıq tilinde Qaratas dep at alǵan. Mekke qalasındaǵı Báyit ul-Hárem (Mekkedegi Kábanıń ekinshi atı-Allanıń úyi) de jaylasqan bolıp, ol hesh bir aspa hám tayanshsiz keńislikte turadı) dep atalǵan eksperimentte kórsetiw múmkin. Sheńber yamasa sheńberlerden quralǵan sistemada ózgermes asaótkiziwsheń tok aylanıp atırǵan bolsın. Bul sheńberdiń ústine asaótkizgish deneden islengen sferani jaylasaq, ol sheńber ústinde ≪tayanıshsız≫ turıp qaladı (diniy dereklerge kóre, ≪Muhammad tabıti≫ keńislikte hesh qanday tayanshsiz muallaq turadı).

Bul eksperimentni 1945-jılda Moskvalik professor V. K. Arkadyev ámelge asırǵan. Qorǵasın plastinkasında jatqan mudamı magnit plastinkadan sónbewshi asaótkizgish tok ótkende bir qansha aralıq biyiklikke kóterilip, tayanıshsız turǵan. Sonday etip, magnit maydan ushın asaótkizgish ótip bolmaytuǵın tosıq, tegis aynadan jaqtılıq nurı qanday qaytsa, magnit maydan asaótkizgishten sonday qaytadı. Lekin magnit azǵana háreketi asaótkizgishtiń magnit maydanın ózgertiredi. Magnittiń maydanı artıwı menen asaótkizgishti ekranlaytuǵın toklar da artadı hám ideal diamagnetizmdi saqlawǵa umtıladı. Qoyılǵan sırtqı magnit maydannıń muǵdarı úlkenkeygende ekranlaytuǵın toklar óziniń kritik noqatına jetedi hám metall ózin asaótkizgishlik qábiletin joyta baslaydı. Aqıbette ekranlaytuǵın toklar joǵaladı hám magnit maydan metall ishine kire baslaydı. Diamagnit iyteriw effektinen paydalanıp, ≪asaótkizgishlik≫ temir jollar qurılıs proektlari islengen. Tómen temperaturaǵa iye bolǵan poyezd vagonlari magnit ≪jastıqları≫ 500 km/soat tezlik penen háreketleniwi múmkin. Meysner effekti ferromagnitizm effektine teris effekt bolıp, olardıń salıstırıw 29.8-súwrette kórsetilgen.