1. Yashil o’simliklarning tabiatdagi va inson hayotidagi ahamiyati


Download 64.8 Kb.
bet6/9
Sana02.04.2023
Hajmi64.8 Kb.
#1320026
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
yashil osimlik

DORIVOR O'SIMLIKLAR


O'simliklarning inson hayotidagi rolini tavsiflovchi yuqoridagi sohalarga qo'shimcha ravishda yovvoyi va madaniy turlardan foydalanadigan muqobil tibbiyot mavjud. Dorivor o'simliklarda tibbiy muhim birikmalar mavjud:

  • alkaloidlar va glikozidlar - organlar va tizimlarning faoliyatini tartibga soluvchi ta'sir ko'rsatadi;

  • taninlar - biriktiruvchi va mikroblarga qarshi xususiyatlarga ega;

  • vitaminlar va minerallar - metabolizm uchun ajralmas;

  • efir moylari - yallig'lanishga qarshi va dezinfektsiyalash ta'siriga ega;

  • organik kislotalar - ovqat hazm qilish jarayoniga, terining holatiga, sochlarga ta'sir qiladi;

  • flavonoidlar - qon tomirlarining mustahkamligini tartibga soladi;

  • uchuvchi - mikroblarga qarshi harakat qiling.

Shunday qilib, o'simliklarning inson hayotidagi o'rni hayot uchun zarur bo'lgan moddalarni sintez qilish qobiliyatida. O'simlik materiallaridan olingan dorilar sintetik moddalar bilan solishtirganda yumshoqroq, kamdan-kam hollarda yon ta'sirga ega. Shifolash xususiyatlari floraning yuzlab vakillariga xos bo'lib, quyidagi turlari ayniqsa qadrlanadi:

  • evropa qayinlari (kurtaklari, barglari, qayin po'stlog'i, sharbati);

  • doljin gul kestirib (yolg'on mevalar);

  • katta plantain (barglar);

  • (ildiz);

  • dorixona romashka (inflorescences);

  • mayda bargli jo'ka (gullar).

  • O'simliklarsiz insoniyatning mavjudligi tasavvurga sig'maydi, shuning uchun sayyoramizning yashil bezaklari oqilona foydalanish, hurmat va yangilanishni talab qiladi.

  • Insoniyatning butun hayoti doimo tabiat bilan uzviy bog'liqdir. Turli xil xalqlar, ularning ijtimoiy, madaniy va tarixiy sharoitlariga qarab, o'simliklar o'zlariga xosdirlar. Bunday munosabat ularning axloqi, urf-odatlarini aks ettiradi, turli davr va shakllanish an'analarini saqlaydi.

  • Masalan, qattiq qish yoki keskin mavsum bo'lgan mamlakatlarda yashaydigan xalqlar har doim uyda o'simliklarni saqlashga intilishadi. Shunday qilib, ular qishda qattiq sovuq paytida ko'katlardan zavqlanib, yozni ozroq saqlashga harakat qilishadi. Darhaqiqat, o'simliklarning inson hayotida va tabiatda tutgan o'rni juda katta. Bu haqda batafsilroq gaplashaylik:


  • Download 64.8 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling