1. Yurak ishi yetishmovchiligi, sabablari, turlari, rivojlanish mexanizmlari

nafas qisilishi (hansirash) kuzatiladi. Gipoksiyani qoplash uchun eritrositopoez kuchaytiriladi, aylanma qonning umumiy hajmi va undagi qon hujayralarining nisbiy tarkibi ortadi, ammo bu qonning qovushqoqligini oshirishga yordam beradi va uning gemodinamik xususiyatini yomonlashtiradi. Vena kapilyar tomirlarida bosimning oshishi va to’qimalardagi atsidoz natijasida shish paydo bo’ladi, bu esa, o’z navbatida, gipoksiyani oshiradi, chunki bunda kapilyarlardan hujayraga moddalar diffuz yo’l orqali o’ta boshlaydi. Rivojlangan shish keyinchalik to’qimalarda suv va elektrolitlar buzilishiga olib keladi. Na va suv to’plana boshlaydi bu yurak yetishmovchiligida arteriyalarda bosimni tushishi aylanib yurgan yurgan qon hajmi kamayishi natijasida buyraklarda renin sintezini kuchayishiga olib keladi. U esa angiotensinogendan angitenzin 1 sintezi keyinchalik angitenzin 1 dan o’pka jigardagi angitenzin aylantiruvchi ferment yordamida angiotensinogen sintezini ta’minlaydi. Bu modda kuchli vazospastik modda va aldosterone sintezini rag’batlantiradi. Hosil bo’lgan aldosteron nefronlardagi yig’uvchi naylarga ta’sir qilib Na reabsorbsiyasini kuchaytiradi Na esa o’zi bilan suv molekularlarini reabsorbsiya qiladi, natijada qon hajmi yanada ortib shish rivojlanishini kuchayishiga olib keladi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

Патологическая физиология (учебник для студентов мед.вузов) Н.Н.Зайко, Ю.В.Быць, А.В.Атаман.