1 Z. M. Bobur. Boburnoma tuzuvchi: 1-maktab ona tili va adabiyot fani o`qituvchisi

---

1 
 
Z.M.BOBUR. BOBURNOMA 
Tuzuvchi: 1-maktab ona tili va 
adabiyot fani o`qituvchisi 
G`.Haqnazarov 
1. “Muharram oyi o‘zbakni daf qilish 
maqsadida Xurosonga jo‘nadik” . 
“Boburnoma”dan olingan ushbu parchadagi 
ostiga chizilgan so`zga izoh bering. 
J: Bobur bu yerda Muhammad 
Shayboniyxon boshchiligida o‘zbek ulusi, 
ya’ni Dashti Qipchoqning sharqiy qismidan 
XVI asr boshida Movarounnahr hududiga 
kirib kelgan ko‘chmanchi urug‘-qabilalarni 
nazarda tutmoqda. 
2. “G‘urband va Shibartu yo‘li bilan ravona 
bo‘ldik”. 
“Boburnoma”dan olingan ushbu parchadagi 
ostiga chizilgan so`zga izoh bering. 
J: G‘ u r b a n d – Kobuldagi tumanlardan 
biri; S h i b a r t u – Hindukush tog‘idagi 
dovonlardan birining nomi. 
3. “U aymoqni o‘ziga qo‘shib olsa, yana ne 
yomonliklar-u fitnalar sodir bo‘lishi 
mumkin”.
“Boburnoma”dagi Boburning ushbu 
fikrlarni kim haqida aytilgan? 
J: J a h o n g i r m i r z o – Umarshayx 
mirzoning o‘g‘li, Boburning ukasi. 
4. Bobur Ustur shahriga yetganda kimlarni u 
yerda qoldirib ketadi? 
J: Vali xazinachini va Davlat Qadam 
qarovulni 
5. “Zahhok qal’asiga yetib keldik. Undan 
Gunbazak dovonidan oshib, Soyqon orqali 
tushib, Dandonshikan
dovonidan o‘tib, 
Kohmard sayxonligiga tushildi”. 
“Boburnoma”da ostiga chizilgan so`zlarga 
izoh bering. 
J: Z a h h o k – Bomiyondagi qal’a nomi. 
G u n b a z a k – Xurosonda joylashgan 
dovon. 
S o y q o n – Xurosonda joylashgan yer. 
D a n d o n sh i k a n – Xurosonda 
joylashgan dovon. 
K o h m a r d – Kobul bilan Balx oralig‘ida 
joylashgan manzil nomi. 
6. Bobur Kobuldan yo`lga tushganligi 
haqida kimga maktub yuboradi?
J: Sulton Husayn mirzoga 
7. Bomiyonga yetganda 20-30 kishi bn 
orqadan kelayotgan kim edi? 
J: Jahongir mirzo 
8. Shayboniyxon Balxni qamal qilganda kim 
u yerda qo`shbegi edi? 
J: Sulton Qulichoq 
9. Shayboniyxon ikki-uch sultonni uch-to‘rt 
ming kishi bilan qayerga hujum qilish uchun 
yuboradi? 
J: Badaxshonga 
10. Muborakshoh va Zubayr kelib yana 
kimga qo‘shilgan edilar?
J: Nosir mirzoga (burunroq qasos va keklari 
bor edi) 
11. O‘zbaklar tong otmayoq tungi qirg‘inga 
yopirilib kelib, qaysi daryoni kechib o‘tib, 
Nosir mirzoning ustiga yurdi? 
J: Kishm daryosini 
12. Ko‘histon beklari (Mubo rakshoh va 
Zubayr) va o`zbeklar o`rtasida bo`lgan 
jangda qancha o`zbek halok bo`ladi? 
J: ming-ming besh yuz o‘zbak o‘ldi 
13. Nosir mirzoning g`alabasi haqida Bobur 
qayerda ekanligida xabar topadi? 
J: Kohmard sayxonligida 
14. Boburning lashkarlari qayerlardan don-
dun olib keladi? 
J: O‘g‘riy va Dahonadan 
15. Bobur Kohmard sayxonligida ekanligida 
kimlardan xat keladi? 
J: Sayyid Afzal bilan Sulton Muhammad 
do‘ldoydan 
16. Xurosondan kelgan xatda nima aytilgan 
edi? 
J: Sulton Husayn mirzo vafotining xabari 
17. “Jug‘rofiy jihatdan nisbatan 
umumlashgan nom bo‘lib, turli davrlarda 
Hirotdan G‘arbiy Erongacha bo‘lgan 
hududlarni qamrab olgan. Hozirgi paytda u 
poytaxti Mashhad bo‘lgan shimoli-
sharqidagi viloyat bo‘lib, Turkmaniston 
bilan chegaradosh”.
“Boburnoma”dan olingan ushbu ta’rif nima 
haqida? 
J: Xuroson 
18. Bobur o‘zbaklar qayerlarni talon-toroj 
qilganidan xabar topib, Qosimbekni lashkar 
bilan talonchi o‘zbaklar ustiga yuboradi?
J: Son va Chahoryakni 
19. Bobur Jahongir mirzoga va aymoqlarga 
kishilar yuboradi va ulardan xabar olguncha 
bir necha kun qaysi yaylovida o‘tiradi? 
J: Ko‘hi Sof yaylovida 
20. “Bu yerlarda kiyik juda ko‘p bo‘ladi”.
“Boburnoma”dagi ushbu ta’rif qayer 
haqida?
J: Ko‘hi Sof yaylovi
21. Imodiddin Mas’ud Boburning oldiga 
kimning nomidan elchi bo`lib keladi? 
J: Jahongir mirzo 
23. Bobur niyati Xurosonga borish 
bo‘lganidan (Jahongir) mirzoga qaramay, 
aymoqqa parvo qilmay, qayerlar orqali 
yurib, Faxriddin O‘lo‘midan o‘tib, 
Bodg‘isga qarashli Darayi Bom degan yerga 
yetib keladi? 
J: Gurzivon, Almor va Qaysor, Chechaktu 
24. Kimning kishilari Pandi, Dah va 
Marvchoqda yengib, ko‘p o‘zbakni 
o‘ldiribdilar? 
J: Zunnunbekning 
25. Kimlar Balxda Sulton Quli choqni 
qamal qilgan Shayboniyxonning ustiga 
yurish maqsadida Sulton Husayn mirzoning 
barcha o‘g‘illariga kishilar yuborib 
chaqirtirdilar?(4 ta) 
J: Badiuzzamon mirzo, Muzaffar mirzo, 
Muhammad Burunduq barlos, Zunnun 
arg‘un o‘g‘li Shohbek 
26. (Mirzolar) Bodg‘isga yetganlarida, 
Childuxtaronda kim Marvdan kelib 
qo‘shiladi? 
J: Abulmuhsin mirzo 
27. Ibn Husayn mirzo qayerdan keladi? 
J: To‘n va Qoyindan
28. Kepak mirzo qayerdan kelishi kk edi? J: 
Mashhaddan 
29. Kepak mirzo kimdan “U podshoh 
bo‘lganda, men qanday qilib uning qoshiga 
boraman”, - degan ginada edi? 
J: Muzaffar mirzodan 
30. “Aql egasi bo‘lgan har qanday odam 
ortidan yomon so‘z bilan eslanadigan 
ishlarga nega qo‘l urarkin, es-hushi 
joyida bo‘lgan har bir kishi dunyodan 
o‘tgach tahsinlar bilan eslanadigan 
ishlarni qilishga nega urinmas ekan? 
Ismning yodga olinishini hakimlar 
ikkinchi umr deganlar”.
Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 
J: “Boburnoma” 
31. Bobur Muhammadbek bilanoq 
yo‘lga tushganda Badiuzzamon mirzo va 
Muzaffar mirzo qayerga yetib qoishgan 
edi? 
J: Murg‘obga kelishgan edi 
32. Yarim kuro‘h yo‘l bosib, Boburning 
istiqboliga kim kelgandi? 
J: Abulmuhsin mirzo 
33. Kuro`h so`ziga izoh bering. 
J: K u r o‘ x – uzunlik o‘lchovi. 1 kuro‘x 
– 2 km ga yaqin. 
34.Bobur o‘rdaning yaqiniga kelganda 
kimlar keldilar? 
J: Muzaffar mirzo va Ibni Husayn mirzo 
35. Bobur kimlar bilan ot ustida 
ko‘rishganligini aytib o`tadi? 
J: Muzaffar mirzo, Ibni Husayn mirzo 
36. Bobur kimni “mening xayrixohim, 
mening nomusim uning nomusi edi”,-
deb ta’riflaydi? 
J: Qosimbekni 
37.“…oq uylari (oq kigizdan ishlangan 
katta o‘tov, chodir), albatta, yon eshiklik 
bo‘lardi. Mirzo doim shu eshikning 
yonida o‘tirardi”. 
Ushbu ta’rif kimning uyi haqida? 
J: Badiuzzamon mirzoning 
38. Badiuzzamon mirzoning uyida 
o‘zbak Shayboniy sultonlaridan kimlar 
bore di? 
J: Qosim Sulton (mirzoning kuyovi, 
Qosim Husayn Sultonning otasi edi) va 
Ibni Husayn mirzo 
39. Boburning aytishiga qaraganda 
burunlari bizning ota-bobolar kimning 
odatini juda hurmat qilardilar? 
J: Chingiz 
40. “Har kimdan yaxshi qoida qolgan 
bo‘lsa, unga amal qilmoq kerak. Agar 
ota yomon ish qilgan bo‘lsa, yaxshi ish 
bilan almashtirmoq kerak”. 
Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 
J: “Boburnoma” 
41.“Dasturxonlarga turli-tuman gazaklar 
qo‘yilgan edi: tovuq kabobi, g‘oz