1 Z. M. Bobur. Boburnoma tuzuvchi: 1-maktab ona tili va adabiyot fani o`qituvchisi


Download 158.2 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/8
Sana02.04.2023
Hajmi158.2 Kb.
#1321747
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Boburnoma savol-javob

@Ona_tili_va_adabiyot_N1



 
J: Muhammad Burunduqbek va 
Zunnunbek 
79. Saydim Ali darbon kim edi? 
J: Badiuzzamon mirzoga navkar bo‘lgan 
80. Jahongir mirzo G‘aznini tashlab 
chiqqanida, G‘azni kimga berilgan edi? 
J: Saydimga berilgandi 
81. Xisravshoh navkarlari orasida 
kimlardan o‘zga yaxshiroq kishi yo‘q 
edi? 
J: Saydim Ali darbon bilan Muhib Ali 
qo‘rchidan 
82. “…yaxshi axloq va atvorlik kishi 
edi. Qilichni zo‘r chopardi. Uyida 
yig‘insiz va suhbatsiz o‘tirmasdi, ancha 
saxovatli edi. Ajab kifoyatli va 
himmatli, zarofat va latofati go‘zal, 
munosabat va suhbati shirin, xushxulq, 
so‘zamol va hazilkash kishi edi. Aybi 
shu ediki, o‘ta fosiq va mazhabida biroz 
chetga og‘ish bor ekan. Biroz 
ikkiyuzlamachi edi. Ba’zilar uning bu 
fe’lini hazilga yo‘yardilar, biroq uni 
bejiz ayblamas ekanlar.” 
“Boburnoma”dagi ushbu ta’rif kim 
haqida? 
J: Saydim 
83. “Badiuzzamon mirzo Hirotni 
Shayboqqa oldirib, Shohbekka 
kelganida, mirzo bilan Shohbekning 
orasiga nifoq solgani uchun uni o‘ldirib, 
Hirmand daryosiga tashlatadi”. 
“Boburnoma”dagi ushbu ta’rif kim 
haqida? 
J: Saydim Ali darbon 
84. Langardan o‘tib, qayerga yetganda 
hammayoq qor edi? 
J: Garjiston tuprog‘iga
85. Qor borgan sari kattalashardi. 
Qayerda ham qor otning tizzasidan 
yuqoriroqqa chiqardi? 
J: Chaxcharonda
86. Chaxcharon yerlari kimga tegishli 
edi? J: Zunnunbekka 
87. Bobur qaysi yo‘li biroz yiroqroq 
bo‘lsa-da, lekin betashvish va bexavotir 
borilardi”,-deb aytib o`tadi? 
J: Qandahor 
88. Qandahor yo`li bn ketayotganda kim 
yo‘l boshlovchi bo`ladi? 
J: Pir Sulton peshoyi 
89. Bobur kimning “harakati bilan bu 
yo‘lga tushgandik. U uyalganidan o‘zi 
va o‘z o‘g‘illari qor tepib, yo‘l topib, 
oldinda yurardilar”deb aytib o`tadi? 
J: Qosimbek 
90. “Charxning men ko‘rmagan javr-u 
jafosi qoldimu? 
Xasta ko‘nglim chekmagan dard-u 
balosi qoldimu?” 
Boburning ushbu matlali she’ri qachon 
yozilgan edi? 
J: Pir Sulton peshoyi bn Qandahor 
yo`lida qorda adashib qolganda 
91. “Boburnoma”da qo`llanilgan qari 
so`ziga izoh bering. 
J: Q a r i – uzunlik o‘lchovi. Taxminan 1 
m ga teng. 
92. “Ko‘plar ot ustida tong ottirdi, g‘or 
torroq ko‘rindi. Men g‘orning og‘zida 
kurak olib, qor kuradim, qorni 
ko‘ksimgacha qazidim, sira yerga 
yetmasdi. Biroz shamoldan pana bo‘ldi, 
o‘sha yerda o‘tirdim. Har qancha: 
«G‘orga kiring» deyishsa ham 
kirmadim. Barcha el qorda va bo‘ronda, 
men issiq uyda va istirohatda 
o‘tiramanmi deb o‘yladim”. 
Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 
J: “Boburnoma” 
93. Qandahorning yo`lida kimlarni o‘sha 
kecha sovuq oldi- deb aytib o`tadi? 
J: Kepakning oyog‘ini, Suyunduk 
turkmanning qo‘lini, yana Axiyning 
oyog‘ini
94. “Har nek-u badeki dar shumorast, To 
darnigari salohi korast”. 
Misraning mazmunini ayting. 
J: (Mazmuni. Har bir yaxshi-yomonlikni 
mulohaza qilib ko‘rsang, hayot uchun 
xayrli ishlarga sabab bo‘ladi.
95. “Issiq uylar, semiz qo‘ylar, otga o‘t 
va pichan benihoya, o‘t yoqmoqqa o‘tin 
va tezak behad hisobsiz edi. O‘shanday 
sovuq va qordan qutulib, bunday keng 
va issiq uylar topmoq, unday mashaqqat 
va balodan xalos bo‘lib, buncha ko‘p 
non va semiz qo‘ylar topmoq bir 
huzurdirkim, buni bunday 
mashaqqatlarni ko‘rganlar biladi, 
shunday bir farog‘atdirki, buni 
o‘shanday balolarni boshdan 
kechirganlar fahm qiladi”. 
Ushbu ta’rif qayer haqida? 
J: Yakka O‘lang eli 
96.Bobur qayerlarning orasida shunday 
sovuq ediki, umr bo‘yi muncha sovuqni 
ko‘rmagan edik-deb aytib o`tadi? 
J: Zimma Yaxshi bilan Manor orasi 
97. Qayerlarning orasida qor otning 
tizzasigacha kelardi? 
J:Manor bilan Kobulning orasida 
98. “U mahallar Xalifa bog‘ining 
o‘rnida bir kichikroq bog‘cha bo‘lardi. 
Langar yo‘sinlik. Daraxt-yog‘ochi 
qolmagan bo‘lsa-da, ihotalangan edi. U 
yerga Mirzoxon egalik qilardi”. 
Ta’rifi berilgan yerni kim qurdirgan? 
J: Ulug‘bek mirzo (Kobuliy) solgan edi. 
99. “Ilgari borib Mirzoxon o‘tirgan 
hovliga kirganlar to‘rt kishi edi”. 
Ular kimlar edi? 
J: Biri – Sayyid Qosim eshikog‘a, 
ikkinchisi – Qanbar Ali Qosimbek, 
uchinchisi – Sherquli qorovul mo‘g‘ul, 
to‘rtinchisi Sherqulining jamoatidan 
Sulton Ahmad mo‘g‘ul edi 
100. Bobur «Otdan tu shinglar
tashlaninglar!» – dedganda kimlar o`q 
otadi? 
J: Do‘st Nosir, Xoja Muham
mad Ali kitobdor, Bobo Sherzod, Shoh 
Muhammad va yana bir necha yigit
1. Chorbog‘ning eshigidan kim piyoda 
qilich yalang‘ochlab kirib keldi? 
J: Do‘st Saripuliy 
2. “Agar tig‘i olam bijunbad zi joy, 
Naburrad rage to naxohad Xudoy”. 
Misraning mazmunini ayting. 
J:(Mazmuni. Agar olam tig‘i qo‘zg‘alsa 
ham, Xudo xohlamasa biror tomirni 
kesolmaydi.)” 
3. Bog‘i Bihishtdan kim qochib chiqib, 
yashirinibdi? 
J: Muhammad Husayn mirzo 
4. Boburning chodiriga kirib 
o`ldirmoqchi bo`lgan kishi kim va u 
kimning odami ekan? 
J: Mirzoxonning ko‘kaldoshi Tulak 
ko‘kaldosh 
5. Borur hurmat-e’tibor qilib Ningnahor 
tumanini inoyat qilgan va unga qarshi 
fitna qilgan kim edi? 
J: Sulton Sanjar 
6. Bog‘i Bihisht yonida kimlar chodirlar 
qurib o‘tirgan edilar?
J: Shohbegim va Xo‘b Nigorxonim 
7. Boburning onasi kimning qizi edi? 
J: Yunusxonning
8.Bobur Kobulning a’lo yerlaridan 
Pamg‘onni kimga berdim-deb aytib 
o`tadi? 
J: Shohbegim 
9. Sulton Saidxon qayerning xoni edi? 
J: Koshg‘ar xoni
10. Bobur Sulton Saidxonga tug‘ishgan 
ukalaridek ko‘rib, qaysi tumanini 
beradi? 
J: Lamg‘on tumanlaridan Mandirovar 
11. Bobur Shoh Ismoil Shayboniyxonni 
Marvda yenggan mahali, Qunduzga 
o‘tganida Sulton Saidxonga qayerni 
barcha navkarini topshirib berib 
yuborgan edi? 
J: Andijon 
12. Bobur “o‘z tug‘ishganlarimdan 
yaxshiroq ko‘rib, hurmat-e’tibor va 
shafqatlar qilganman” deb kimlarni 
aytib o`tadi? 
J: Chin Temur Sulton, Eson Temur 
Sulton, To‘xta Sulton va Bobo Sulton 
13. “Bu bitilganlardan maqsad shikoyat 
emas, rost voqealarni yozayotirman. Bu 
yozilganlardan maqsad o‘zimning 
ta’rifim emas, haqiqiy voqea bayonini 
tahrir etganman. Chunki bu paytlarda 
shunga qaror qilinganki, har so‘zning 
rosti bitilgay va har ishning haqiqiy 
voqeiy bayoni tahrir etilgay”. 
Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 
J: “Boburnoma” 
14. Ko`hbur so`zining ma’nosi nima? 
J: K o‘ h b u r – tog‘kesar. 

Download 158.2 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling