1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги фарғона давлат университети бобожонов нозимжон неъматжонович талабалар оммавий соғломлаштириш спорти ни воситалари ва машғулотлари. (монография)

Жисмоний тарбия ва оммавий спортни ривожлантиришнинг чора ва 
тадбирларининг давлат дастурлари асосида тузиладиган худудий дастурлар 
Президентимиз қарорларини ҳаѐтга татбиқ этишнинг самаралилигига, унинг 
ҳаѐтий лигига йўл очиши, уни амалга оширишда юзага келаѐтган муаммоларига 
номигагина қўл уриш билан чекланмай, элимиз, юртимиз ҳалқларининг турмуш 
тарзига соғлом турмуш тарзи жисмоний маданиятини сингдиришга оид ҳаракат 
лар стратегияси муаммолари ва уларни жисмоний маданият таълими мазмунининг 
янги моделларига татбиқ этишдек аҳамиятга молик иш учун хизмат қилишини 
назарда тутган (4,6).

---

24 
Ҳозирги кунда ман-ман деган мамлакатлар ҳалқларни лол қолдир ган 
биринчи Президентимизнинг мустақиллигимизнинг дастлабки йилларида ѐқ 
―жисмоний маданият‖ ва унинг ―спорт‖и диѐримизни кимлигини танита 
диган воситалардан бири эканлиги, аждодларидан жаҳонгирлар чиққан ҳалқ 
нималарга қодирлигини ўта қисқа вақт ичида исботлаб қўйди. 
Х у л о с а қилиб шуни атиш лозимки: 1. Антик давр соҳиби Гиппократнинг 
соғлом турмуш тарзи ҳақидаги соғлом турмуш тарзи тиббий – гигеник тушунча деб 
тасаввур қилган даврдан бошлаб бобокалонимиз Абу Али ибн Синогача бўлган 
давр давомида бу тушунча кўламига кўра фақат тиббий - гигеник тушунча 
доирасидан чиққанлигини машҳур тажриба – синовлари устаси, шифокор Клавдия 
Галеннинг ―саломатликни шакллантириш инсоннинг илк болалик давридан бошлаб 
қарилик давригача бўлган даврни ўз ичига олиши лозим‖лиги ғояси билан ўз 
исботини топди (13).
2. Ўрта асрнинг ўрталарига келиб антик олам маданиятини чекиниши 
оқибатида Шарқ мусулмонларининг ўта юксалиб бораѐтган илмий мактабларига 
трансформация қилини (бир ҳолатдан бошқа шаклга ўзгартирил)ши содир бўлди. 
Чунки Антик даврда тўпланган Гиппократ, Гален ва бошқа машҳур олимларнинг 
илмий асарлари Шарқнинг махсус мактаб-академиялари (энг йириги 
Гундишапурдаги) да Юнон ва Лотин тилдан шу даврнинг ҳалқаро тили – Араб 
тилига таржималар қилиш йўлга қўйилди.