1. ЎЗбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Баҳолашнинг рейтинг тизими 
 
 
 
Афзаллиги Камчилиги 
- хаққоний баҳоланиши; - таълим берувчи таълим олувчи билан 
ишланганда кўп вақт сарф қилади; 
- ѐзма нутқнинг ўсиши; - балларни ҳисоблаш кўп вақтни талаб
қилувчи мураккаб жараѐнлиги; 
- ѐзма нутқда хато ва
камчиликларини - баҳолаш усулларига қараб таълим
аниқлаш; имкониятларининг олувчи
оғзаки нутқнинг пасайиши; мавжудлиги;
- таълим олувчининг билимга 
бўлган - ажратилган вақтнинг етарли иштиѐқнинг
сезиларли даражада; эмаслиги; ошиши; 
- таълим олувчининг мунтазам - таълим олувчининг баҳолаш 
уғулланишига ундаши мухокамаининг
мураккаблиги ва ноқулайлиги 
Мезонга асосланган баҳолаш 
Афзаллиги Камчилиги 
- ўқув мақсадига мувофиқ баҳо- - мезонларни ишлаб чиқиш кўп вақт 
ланади; талаб қилади; 
-таълим олувчининг билимини - мезонларнинг объекттивлиги,
хаққонийлиги ва аниқлигини
кўрсатишга нисбатан талабларнинг
кўплиги; 
-баҳоланганда унинг йўл қўйга 
хатолари яққол кўрсатиб берилади;
баҳоланувчи таълим олишига - ижтимоий фан йўналишлари бўйича 
-йўналтирилади; мезонлар ишлаб чиқишда қийинчиликларига
дуч келиниши; 
- баҳоланувчининг баҳоланаѐтган
соҳадаги кучли ва кучсиз томонлари
холисона аниқлаб берилади, уларнинг
ўз билими ва малакаларига бўлган ишончи 
оширилади; -ҳамма учун бир хил билим ва малака
талаблари ўрнатади; 
- таълим мазмуни аниқлаб берилади; 
- баҳоланувчиларнинг ўз фаолияти 

---

79 
натижаларига бўлган маъсулияти 
оширилади. 
Меъѐрий (нормагаасосланган) баҳолаш 
Афзаллиги Камчилиги 
- ўқитувчи ортиқча вақт - баҳолашда билим билн хулқни 
сарфланмайди; баҳолаш аралаштириб
юборилади; 
- турли шарт – шароитда осон - баъзан хулқни баҳолаш билан 
мослаштириш мумкин; баҳолашни чеклаб қўядаи; 
- баҳо бўйича кўрсаткичлар - баҳолар ўқитувчи томонидан 
умумий тарзда олинади; субъектив белгиланиши мумкин; 
-муайян баҳоланувчилар гуруҳи - таълим олувчига нисбатан ичида
юборишга олиб келади; уларни ўзлаштириш имконини
симпатия ҳам баҳони юқори қўйиб
беради; баҳолаш натижасида гуруҳ
- билимларни объекттив ва ичидан
маълум қисмини ажратиб олиш ҳаққоний 
баҳолашнинг пасайишига имконини беради.
имконият яратади