10-мавзу. Классик иқтисодчилар мактабнинг тўла шаклланиши. Давид Рикардо, Томас Малтус иқтисодий таълимотлари

Давид Рикардо
(1772-1823)
Иш ҳақи ва қиймат назариялари
Капитал назарияси
Қиймат назарияси
Рента назарияси
Қиёсий устунлик назарияси
4.5.

• Д.Рикардо таълимотининг аҳамияти

Давид Рикардо
(1772-1823)
Иш ҳақи ва қиймат назариялари
Капитал назарияси
Қиймат назарияси
Рента назарияси
Қиёсий устунлик назарияси
2.

• Англиядаги намоёндаларнинг ғоялари

Т.Мальтус яшаган давр Англияда саноат инқилоби амалга ошаётган йиллар бўлиб, қайта ишлаб чиқарувчилар оммавий қашшоқлашди, ишсизлар армияси кўпайди, ишчиларнинг иқтисодий аҳволи тобора ёмонлашди.
«Аҳоли_нуфуси_қонуни_тўғрисидаги_тажриба'>Аҳоли нуфуси қонуни тўғрисидаги тажриба» (1798), «Ер рентасининг табиати ва ўсиши тўғрисидаги тажриба» (1815), «Сиёсий иқтисод принциплари»
Ф.Кенэ (1694-1774)
«Аҳоли» (1756й.) мақоласида инсонлар «бойлик» манбаи эканлигини айтади
Инглиз иқтисодчиси Томас Роберт Мальтус демография муаммолари
«Нуфус назарияси»

Томас Роберт Малтус

• Инглиз иқтисодчиси Томас Роберт Мальтус демография муаммолари тўғрисида биринчилардан бўлиб фикр юритган бўлмаса-да, «Нуфус назарияси»ни илк бор у яратди. Бу муаммо бўйича барча мунозараларда унинг номи биринчилардан тилга олинади. Масалан, Аристотель (м.а. 384-322) «Сиѐсат» асарида аҳолиси кам сонли мамлакатни идеал давлат деб ҳисоблаган, чунки шунда социал гармония бўладики, аҳоли меъѐрдан кўп бўлса социал зиддият келиб чиқади. Т. Мальтус У никоҳ тўғрисида қонун таклиф этган, унда эркакларга 37, аѐлларга 18 ѐшгача фарзанд қуриш тақиқланган, унингча аҳоли кўплиги ер етишмаслигига олиб келади ва у қашшоқликка маҳкум этилади.

5.2.

• Англиядаги намоёндаларнинг ғоялари

Аҳолининг ўсиши	Геометрик прогрессия	1,2,4,8,16,32,64, 128 ва ҳоказо
Тирикчилик воситаларининг ўсиши	Арифметик прогрессия	1,2,3,4,5,6,7,8,9,10
200 йилдан сўнг	Аҳолининг ўсиши 256 марта	Тирикчилик воситалари 9 марта
300 йилдан сўнг	Аҳолининг ўсиши 9096 марта	Тирикчилик воситалари 13 марта