10-мавзу Нарх сиёсати Мундарижа

10-мавзу
Нарх сиёсати
Мундарижа
1.

• Нарх тушунчаси, унинг моҳияти ва нарх турлари

2.

• Нарх сиёсатини шакллантириш ва нарх даражасини ҳисоблаш услублари

3.

• Товарларнинг “ҳаётий даврлари” мобайнида нархларнинг ўзгарувчанлиги

Нарх деб – товарнинг кийматига айтилади
Мехнат сарфи, бозор учун ишлаб чиқарилган ва истеъмол қобилиятини қондириш ҳолатига эга бўлган товар бўла олади
1. Нарх тушунчаси, унинг моҳияти ва нарх турлари
Нарх
функциялари
Ижтимоий химоя
Бозор
мувозанатини
таъминлаш
Хисоб китоб
улчов
Иктисодий регулятор
Ракобат воситаси
Нарх
турлари
лимит
демпинг
нуфузли
миллий
Арзонлаш
тирилган
жахон
яширин
эркин
стандарт
контракт
чакана
узгарувчан
мувозанат
Асосий нархни белгилаш услуби куйидагилардан иборат
Нархлаштириш масаласи куйилади
Талаб аникланади
Харажатлар бахоланади
Ракобатчилар товари ва нарх тахлил килинади
Нархни шакллантириш услуби танланади
Охирги натижавий нарх урнатилади
2. Нарх сиёсатини шакллантириш ва нарх даражасини ҳисоблаш услублари.
Бозорда нарх учта гурух омил натижасида шаклланади
Талаб омиллари
Ҳаражат омиллари
Ракобат омиллари
Нарх белгилаш усуллари
Нарх белгилаш усуллари
Сарф харажатлар
Рақобатчилар
Маркетинг
Янги товарлар учун нарх стратегиялари
“Каймогини олиш”
стратегияси
қиммат нархлар
“Кириб олиш” стратегияси
арзон
нархлар
3. Товарларнинг “ҳаётий даврлари” мобайнида нархларнинг ўзгарувчанлиги
Бозор тез ўзгариб боради ва шунга кўра, ҳар бир маҳсулот ҳам ўз яшаш даврини ҳам ўтайди. Шу вақт давомида фирмалар доимо нархларга ўзгартиришлар киритади.
Янги маҳсулотга нарх белгилаш энг жиддий босқичлардан биридир. Янги маҳсулотни ишлаб чиқариш билан боғлиқ харажатлар бозордаги талаб даражаси, рақиблар ҳаракати ҳали етарли даражада маълум эмас.
Нарх белгилашнинг қийинлиги, муайян даражада маҳсулотнинг янгилиги даражасига ҳам боғлиқ. Бу даража эса учга бўлинади:
- энг янги маҳсулот;
- техникавий илғор маҳсулот;
- оригинал бўлмаган (янги тақлидий) ва ўринбосар маҳсулотлар.