10-mavzu Sovituvchi suyuqliklar Reja
Past temperaturada muzlaydigan suyuqliklar
Download 310.04 Kb. Pdf ko'rish
|
10 (1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- Etilenglikol va suvning muzlash, qaynash harorati
|
10.2 Past temperaturada muzlaydigan suyuqliklar.
Past haroratda muzlaydigan sovitish suyuqliklarga antifrizlar kiradi. Bu suyuqlik etilenglikol va suvning aralashmasidan hosil bo‘ladi. Etilenglikol - ikki atomli spirt CH2OH-CH2OH bo‘lib, rangsiz tiniq suyuqlik. U suv, spirt va atsetonda yaxshi aralashadi va neft mahsulotlarida erimaydi. Suv 0 OC da, etilenglikol esa- 11,5 C da muzlaydi. Antifrizning ikki xili: tarkibi 47% suv va 53% etilenglikol bo‘lgan muzlash harorati - 40 C bo‘lgan antifrizlar , shuningdek 34 % suv va 66 % etilenglikoldan tashkil topgan muzlash harorati - 65 C bo‘lgan antifrizlar ishlab chiqariladi. A-40 («ARKТON-40»)och sariq rangda bo‘lib, tarkibi: 53- 55% etilenglikol, qolgan suv –35OC gacha bulgan haroratda ishlatiladi, muzlash harorati – 40 C. A-65 («ARKТON-65»)- to‘q sariq rangda bo‘lib, tarkibi: 66% etilenglikol, 33% suv. U sovuq shimoliy rayonlarda ishlatiladi. Sovituvchi suyuqlik sifatida antifrizdan foydalanilganda antifriz quyidagi afzalliklarga ega: qotish harorati past, qaynash harorati yuqori, qovushqoqligi yaxshi, yonmaydi, issiqlik sig‘imi va o‘tkazuvchanligi yuqori, muzlaganda hajmi kattalashmaydi, shuning uchun sovitish sistemasini ishdan chiqarmaydi. Antifriz kamchiligi: zaharli, metallarni korroziyalovchi xossaga ega, qalay va alyuminiyga nisbatan korroziyaga aktivdir. Antifriz tarkibidagi etilenglikolning suvdagi eritmalari metallarni korroziyalaydi. Buning oldini olish uchun antifrizlarga 0,4% maxsus qo‘shilmalar qo‘shiladi. Shuningdek, hozirgi vaqtda ishlatiladigan antifrizlar, «ТOSOL»larga korrozion ta’sirini kamaytirish maqsadida korroziyaga qarshi dinatriy fosfat –2.5-3.5 g/l va dekstrin (kraxmal) 1g/l shuningdek, ko‘piklanishga qarshi qo‘shilmalar qo‘shiladi. Bunday antifrizlarning 40, 40M, 65, 65M markalari ishlab chiqarilmoqda. M- molibdenli natriy qo‘shilmalari qo‘shilgan. Dinatriyfosfat - cho‘yan va po‘latni, ba’zida misli qoplamalarni korroziyadan saqlaydi. Dekstrin-alyuminiy va misli detallarni korroziyadan saqlaydi. Dekstrin antifriz tarkibida to‘liq erimaydi, shuning uchun ba’zida antifrizlar xira bo‘ladi. |
