10-variant. Personalni boshqarish tamoyillari va usullarri

Xodimlarni boshqarishda ixtiloflar va stresslarni yechish

Ixtilofli vaziyat anchayin harakatchan, beqaror, muxolifatchilardan birining nuqtai nazari o’zgarishi bilan osongina o’zgaraveradi. Ixtilofli vaziyat ixtilof pay do bo’lishi shartidir. Bu vaziyat ixtilofga aylanishi uchun tashqi ta’sir yoki hodisa talab etiladi.
Hodisa (intsident) — tomonlardan biri harakatining faollashuvi bo’lib, bu faollik ikkinchi tomonning manfaatlariga (atayin bo’lmasa ham) rahna soladi.
Ixtilof (konflikt) — (lotincha “conflictus”— “to’qnashish” so’zidan) insonlar, ijtimoiy guruhlar, ijtimoiy muassasa (institut)lar, umuman jamiyat munosabatlari tizimidagi kelishmovchiliklar rivojining oliy darajasidir.
Ixtilof — bir-biriga qarama-qarshi yo’naltirilgan maqsadlar, manfaatlar, nuqtai nazarlar, fikrlar yoki ikki va undan ortiq kishining qarashlari to’qnashuvidan iboratdir. Mazkur ta’rifda qarama-qarshi maqsadlar, manfaatlar shaklidagi to’qnashuv mohiyati ko’rsatilgan bo’lib,
ta’sir ko’rsatish usullari masalasi ^maTum гоШь
Ixtilofning o’ziga xos belgilari quyidagilardan Лога!

• 
  nima bilan tugashining поушг^, ya’ni ix^^^^ birnrta qatnashchisi оММап bоshqa qatnashchilar qabul qilayotgan qarorlarni bilmaydi;
  
• 
  maqsadlarning farqlanishi. Bu ham turli tоmоnlar manfaatlarining, har bir shaxsning ko’p tоmоnlama manfaatlarining mоs tushmayotganligini aks ettiradi;
  
• 
  har bir tоmоn xatti-harakatining turlicha ekanligi.
  

Шйойагт bоshqarish bo’yicha dastavval mavjud bo’lgan qarashlarda tishk^t ichidagi кШоАу^а оdatda salbiy hоdisa sifatida bahо beriladi. Огйом tashkiliy tuzilma, mansabdоr shaxslarning vazifalarini belgilab qo’yish, o’zaro ham^r^ faоliyati qоidalari va tartibi Г^йоНаг paydо bo’lishiga оНЬ keladigan sharoitlarni bartaraf etadi va yuzaga kelayotgan muammоlarni hal qiladi, deb hisоblanardi.
Ammо, kоrxоnada ixtilоfning o’zi emas, uni поЬ^’п, xatоlarga yo’l qo’ygan tolda bоshqarish xavfli hisоblanadi. MMds ijоbiyxususiyatlar ham mavjudligi sababli, ba’zi kоmpaniya va firmalarda „уоЫу ixtitof’lar zarur foydali samara оlish uchun sun’iy ravishda yuzaga chiqariladi. Masalan, hujjatlarni turli bo’lim va xizmatlarda imzоlash tartibi xuddi shunday ^ldir.
Ixtiloflarni ijobiy hal etish yo’llari
Ixtilofni hal qilish — ix^^^ vujudga keltirgan sabablarni to’liqyoki qisman barham toptirish, ix^^ qatnashchilar i maqsadlarining o’zgarishidir.
Ushbu maqsadga erishishda muzokara o’tkazish ^^шугИуит ishga sоlish muhimdir. Muzоkarada ix^^ qatnashchilari uchun o’zaro maqbul qarоrga kelish yo’llari qidiriladi.
Qat’iy nuqtai nazarlarda кШоШ^ faqat amaliy tоmоni hisоbga оlinadi. Muzоkaralarni tоmоnlar bir-birlariga o’z manfaatlarini bayon qilish va nima uchun ushbu manfaatlar ularga muhim ekanligini tushuntirishdan bоshlash tozim. Sheriklardan biri o’z nuqtai nazarida qat’iy turib о^а, bu nuqtai nazarni manfaatlar bilan taqqоslash va har ikki tоmоn manfaati imfon darajasida hisоbga оИтЬ, o’zarо kelishish darkоr.
Bunda bir tomondan ba’zi masalada o’ziga yon bosilishini, boshqasida esa o’zi yon bosishini anglab yetilishi kerak.
Boshlanmasdan tugaydigan qisqa muddatli mehnat nizolari istisno tutilganda, ixtiloflar odatda olti bosqichdan iborat bo’ladi.
Birinchi bosqich — ixtilofga olib kelgan vaziyat muammo sabablarini anikdashda hal qiluvchi ahamiyatga ega.
Ikkinchi bosqich — tomonlardan biri yon bosishga, yoki ijobiy natijaga erishish uchun qator talablar yoki e’tirozlar bildirib, ixtilof tashabbuskori bo’ladi.
Uchinchi bosqich — bu tahdidlarga dastlabki munosabat. To’rtinchi bosqich — qarshilikni yengish, vaziyatni boshi berk ko’chadan olib chiqish va bu bilan ixtilofni kimningdir foydasiga hal etish uchun tomonlardan birining ikkinchisiga eng kuchli ta’sir ko’rsatish pallasi hisoblanadi.
Beshinchi bosqich — ixtilofni hal etish. Ixtilofni tugatish shartlari kelishiladi, ixtilof boshlangunga qadar mavjud bo’lgan holatni tiklash yoki mavjud bo’lgan bitimlarga o’zgartishlar kiritish, ikki tomonni qoniqtiradigan ahdlashuvlarga erishish to’g’risida yangi bitimlar tuziladi.

3.