11- amaliy mashg‘ulot. O‘lchov vositalarini kalibrlash Tashkiliy qism


Metrologiya bo‘yicha asosiy atamalar


Download 0.93 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/23
Sana18.06.2023
Hajmi0.93 Mb.
#1595353
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23
Bog'liq
3 detlayn

Metrologiya bo‘yicha asosiy atamalar 
Metrologiyada bot-bot ishlatiladigan ayrim tushunchalar suyidagilardan 
iborat: 


Metrologiya – o‘lchashlar, ularning birliligini ta’minlash usullari va 
vositalari hamda kerakli ano‘likka erishish yullari xdkddagi fan. 
Nazariy metrologiya — metrologiyaning fundamental asoslarini ishlab 
chiqish predmeti bo‘lgan soxdsidagi metrologiya bo‘limi. 
K^onunlashtiruvchi metrologiya - metrologiya bo‘yicha milliy idora 
faoliyatiga qarashli va birliklar, o‘lchash usullari, o‘lchash vositalari va o‘lchash 
laboratoriyalariga davlat talablarini uz ichiga olgan metrologiya qismi. 
Amaliy 
metrologiya 

nazariy 
metrologiya 
ishlanmadarini 
va 
qonunlaiіtiruvchi metrologiya koidalarini amaliy qo‘llanish masalalari bilan 
shugullanuvchi metrologiya bo‘limi. 
Kattalik - sifat jix,atidan ajratilishi va mivdor jix,atidan ano‘lanishi mumkin 
bo‘lgan dodisalar, moddiy tizim, moddaning xossasidir. 
O‘lchanadigan kattalik - o‘lchash vazifasining asosiy maqsadiga muvofiq 
o‘lchanishi lozim bo‘lgan, o‘lchanadigan yoki
o‘lchangan kattalik. 
Kattalik o‘lchami - muayyan mivdoriy ob’ekt, tizim, xodisa yoki jarayonga 
tegishli bo‘lgan kattalikning miqdoriy aniqlanganligi. 
Kattalikning qiymati - kattalik uchun k;abo‘l qilingan birliklarning ma’lum 
bir soni bilan kattalikning o‘lchamini ifodalash. 
Kattalikning sonli qiymati - kattalikning qiymatiga kiruvchi nomsiz son. 
Parametr - berilgan kattalikni ѵlchashda yordamchi sifatida qaraladigan 
kattalik. 
O‘lchash vositasi - metrologik tavsiflari me’yorlangan (MTM), o‘lchami 
(belgilangan xatolik chegarasi) ma’lum vaqt oralig‘ida o‘zgarmas deb qabo‘l 
qilinadigan, kattalikning o‘lchov birligini qayta tiklaydigan va (yoki) saqlaydigan, 
o‘lchashlar uchun mo‘ljallangan texnik vosita. 

Download 0.93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling