11-Mavzu: Arduino tizimi asosida o‘rnatilgan tizimlarning apparat vositalarini loyihalashtirish

Arduino apparat plotformasi asosida setodiodni boshqarish tizimini 
loyihalash 
Arduino asosida svetodiodni boshqarish jarayonini ko‘rib chiqamiz. 
Loyihalash uchun bizga Arduino platasi, svetodiod va 220 Om rezistor kerak 
bo‘ladi. 
Arduino platasida 14 ta raqamli kirish/chiqish pinlari mavjud. 13-raqamli (pin 
13) chiqishga 220 Om rezistorni, rezistorga esa svetodiodning anodini (odatda uzun 
oyoqchasi) ulaymiz. Katod esa GND nomli chiqishga ulanadi (11.2-rasm). 
11.2-rasm. Arduino platasi va svetodiodning ulanish sxemasi. 
Endi Arduino integral dasturlash muhitidan foydalanib dastur kodini 
yozamiz. 

---

Dastlab Setup funksiyasi ichida rin 13 ga chiqish rejimini o‘rnatamiz.  
 
pinMode(13, OUTPUT); 
Dasturning asosiy siklida(Loop funksiyasi ichida) svetodiodni yoqamiz:
 
digitalWrite(13, HIGH).  
Ushbu koddan keyin 13-raqamli chiqishda 5 V kuchlanish hosil bo‘ladi va svetodiod 
yonadi. Svetodiodni o‘chirish uchun quyidagi kodni yozamiz:
digitalWrite(13, LOW). 
Svetodiodni yonib-o‘chishi odatda oniy vaqt davomida sodir bo‘ladi. Inson 
ushbu yonib-o‘chishni anglashi uchun delay() funksiyasidan foydalamiz. delay() 
funksiyasi belgilangan vaqt oralig‘ida svetodiodni maʼlum holatda ushlab turadi. 
Masalan, delay(1000) – 1 sekund davomida. 
Misol 3: 
 
 digitalWrite(13, HIGH) ;  
 
delay(1000).  
Ushbu dastur kodi svetodiodni bir sekund davomida yoniq holatda ushlab 
turadi.   
Arduino asosida svetodiodni yonib-o‘chishini boshqarish dasturi quyidagi 
ko‘rinishda bo‘ladi.
Dastur kodi:  
void setup() 
{ 
// raqamli kirish/chiqish pinlarini chiqish rejimiga o‘rnatamiz. 
// Arduino platasida svetodiod ulangan pinni belgilaymiz. 
pinMode(13, OUTPUT);  
} 
void loop() 
{ 

---

digitalWrite(13, HIGH); /* svetodiodni yoqamiz 
delay(1000); /* bir sekund yongan holda ushlab turamiz 
digitalWrite(13, LOW); /* svetodiodni o‘chiramiz 
delay(1000); /* bir sekund o‘chgan holda ushlab turamiz 
 } 
Dasturni yozib bo‘lgandan keyin tekshirish uchun dasturlash muhiti ishchi 
oynasida joylashgan tugmachasini bosamiz. Keyin kompyuterga USB kabel orqali 
Arduino platasini ulaymiz va dasturni tugmasi yordamida plataga yuklaymiz.