11-Mavzu: Din madaniyat fenomeni Reja

 
Dinlar tasnifi. 
Hozirgi kunda din tipologiyasida dinlarning quyidagi tasniflari mavjud: 
— tarixiy-geografik jihatga ko‘ra; 
— etnik jihatga ko‘ra; 
— e’tiqod qiluvchilarining soniga ko‘ra; 
— hozirgi davrda mavjudligi jihatidan (tirik va o‘lik diniy tizimlar) va h.k. 
 
I. TARIXIY-GEOGRAFIK TASNIF.
1) O‘rta er dengizi havzasi dinlari: 
a) 
grek; 

---

b) 
rim; 
v) 
ellinistik. 
2) Qadimiy Yaqin va O‘rta Sharq dinlari: 
a) 
Misr; 
b) 
Shumer; 
v) 
Akkad; 
g) 
g‘arbiy-somiy; 
d) 
islomgacha arablar dinlari. 
3) Yaqin va O‘rta Sharqning payg‘ambarli dinlari: 
a) 
zardushtiylik; 
b) 
yahudiylik; 
v) 
xristianlik; 
g) 
manixeizm; 
d) islom. 
4) Hindiston dinlari: 
a) 
vedalar dinlari; 
b) 
xinduizm; 
v) 
hind buddizm i (teravada, maxayana); 
g) 
jaynizm. 
5) Sharkiy va Janubi-Sharqiy Osiyo dinlari: 
a) 
Shri-Lanka, Tibet, Janubi-Sharqiy Osiyo havzasi buddizmi; 
b) 
Xitoy dinlari (daosizm, konfutsiychilik, buddizm maktablari); 
v) 
Koreya va Yaponiya dinlari. 
6) Amerika xindulari dinlari: 
a) toltek va atsteklar dinlari; 
b) 
inklar dinlari; 
v) 
mayyalar dinlari. 
II. ETNIK TASNIF. 
1) urug‘-qabila dinlari — totemistik, animistik tasavvurlarga asoslangan, o‘z 
urug‘idan chiqqan sexrgar, shaman yoki qabila boshliqlariga sig‘inuvchi dinlar. 

---

Ular millat dinlari va jahon dinlari ichiga singib ketgan bo‘lib, hozirda Avstraliya, 
Janubiy Amerika va Afrikadagi ba’zi qabilalarda saqlanib qolgan;