11-sinf 1-bilet atom tuzilishi. Atom tarkibidagi elektronlarning pogʻona va pogʻonachalarga joylashishi

Vodorod ko‘rsatkich. (pH) Suv juda kuchsiz elektrolit bo‘lib, juda oz miqdorda vodorod va gidroksid ionlariga 
ajraladi. Suvning ionlanish tenglamasini quyidagicha yozamiz: H
2
O ↔ H
+
+ OH–. Bu ionlarning teng miqdorda 
bo‘lishi neytral muhitni ta’minlab beradi. 
Eritmada H
+
ionlari ko‘p bo‘lsa, muhit kislotali bo‘ladi. Aksincha, OH
–
ionlari ko‘p bo‘lsa muhit ishqoriy bo‘ladi. 
Kimyo fanida eritma muhiti quyidagi jadval yordamida ifodalanadi. Bu jadval H
+
ionlari miqdoriga asoslangan
bo‘lib, pH ko‘rsatkichi yordamida ifodalanadi. 
Tibbiyotda pH ko‘rsatkichi muhim ahamiyatga ega. Sog‘lom organizmdagi suyuqliklarning pH qiymati 
quyidagicha: Qonning pH ko‘rsatkichi 7,4 ga, hazm jarayonida oshqozonning pH 1,5-2 ga, so‘lakda esa tinch 
holatda pH 5–8 ko‘rsatkichlari orasida o‘zgaradi. Bu ko‘rsatkichlarning o‘zgarishi inson tanasida ma’lum bir 
kasallik borligini ko‘rsatadi. 
2-savolga javob. 5 N li (d=1,47 g.ml) K
2
Cr
2
O
7
eritmasining foiz konsentratsiyasini toping. 
E(K
2
Cr
2
O
7
)=294:2=147 
C% = 
𝐶(𝑁)∗𝐸
ρ∗10
= 
5∗147 
1,47∗10
= 50 % 
3-savolga javob: Galogenlarga sifat reaksiyalar. Eritma tarkibida Cl-, Br-, J- ionlarining borligini AgNO
3
eritmasi yordamida aniqlash mumkin: 
Eritmada xlor ioni borligini aniqlash: 
Kumush nitrat bilan reaksiyaga kirishib, oq – pag`a cho‘kma (AgCl) hosil qiladi. Bu cho‘kma suvda ham, 
kislotada ham erimaydi:AgNO
3
+ HCl = AgCl+ HNO
3
AgNO
3
+NaBr=AgBr↓+NaNO
3 
AgBr-oq-sarg`ish cho`kma 
AgNO
3
+NaJ=AgJ↓+NaNO
3 
AgBr-sariq cho`kma 
Demak, galogen ionlarining eritmada mavjudligini aniqlash uchun AgNO
3 
reaktivdir.
12-BILET 
1. Eritmalar va ularning konsentratsiyalari. Eruvchanlik haqida tushuncha. 
2. HCl+O
2
→Cl
2
+H
2
O Hajmi 8 l idishda muvozanat qaror topganda [HCl] = 0.7 [O2] = 0.6[H2O] = 0.4 mol/l 
ni tashkil etdi. Boshlang’ich moddalar miqdorini (mol) aniqlang. 

---

3. Ammiak olish tajribalarini bajaring va ularni izohlang.