12-Mavzu: Mantiqiy masalalar va boshqotirma masalalar. Reja: Mantiqiy masalalar Boshqotirma masalalar Kalit so’zlar

5-masala.Onasining yoshi qizinikidan 3 marta katta, ular birgalikda 48 yoshda. Onasi nеcha yoshda va qizi nеcha yoshda?
6-masala. Inomjon ukasi Alijondan 4 yoshga katta va opasi Ma’muradan 5 yosh kichik. Ularning uchalasining yoshini qo’shsak, 31 yosh bo’ladi. Inomjon nеcha yoshda?
Matematikadan rasmlar bilan berilgan mantiqiy masalalar:
6-masala. Rasmni ko'rib chiqing. Unda nechta raqamni ko'ryapsiz?

Javob: Rasmda 10 ta raqam tasvirlangan.


2. Ushbu turdagi masalalarni yechish uchun hech qanday ko'nikma, bilim yoki qobiliyatni talab qilinmaydi. Buning uchun bolaning zukkoligi va tasavvuri kerak bo'ladi. Ushbu mavzuga doir buyuk matematiklarning avlodlar uchun qoldirgan og'izdan og'izga o'tib kelgan topshiriqlari mavjud bo’lib, ular o'tgan asrlar adabiyotidan juda mashhur mantiqiy va boshqotirma masalalarni o'z ichiga oladi. Idrok qilish qulayligi uchun ularning ba'zilari bugungi kun talabalari asosida tushunarliroq tilda qayta tuzilgan.
Har bir masalani yechishda o'quvchiga yordam berish, uni o'ylashga undash, ozgina yo’nalish berish, lekin har holda, masalaning yechimini to'liq aytmaslikka harakat qilish kerak. Asosiysi, bola mustaqil ravishda kamida bitta yoki ikkita masalani hal qilishi mumkin. O’quvchiga u yoki bu masalani qanday yechishni aytishdan ko'ra, mustaqil yechish ko’proq foyda bo'ladi. Shuningdek, o’quvchiga shoshilmaslikni maslahat berish zarur.
Boshqotirma masalalar geometrik va arifmetik ko’rinishda bo’ladi. Masalan, "Shakllarni qismlarga ajratish" mavzusida shunday masala bor edi:
1-topshiriq.
4 ✕ 4 kvadratni har biri T harfi shaklida joylashtirilgan 4 ta katakdan iborat bo'lgan 4 ta teng figuraga bo’ling.

Yechim.
Biz talabni bosqichma-bosqich bajaramiz. Uni kvadratning burchagiga shunday figurani qo'yishi, keyin esa o'xshashlik bo'yicha kvadratning qolgan qismini xuddi shu shakllar bilan to'ldirishi kerak bo’ladi.
Javob: