12-маvzu: raqobatning turli sharoitlarida ish haqqining shakillanishi reja

Minimal ishh uchun chora-tadbirlar Minimal ish haqi belgilanishini qo’llab-quvvatlovchilar tanqidchilar uningoqibatlari borasida nohaqqoniy fikr yuritadi deb o’ylaydilar. Monopsoniya hukmronlik qiluvchi haqiqatga yaqinroq va ka mish haqi to’lanadigan ishchi kuchi bozorida minimal ish haqi ishsizlik holatini yuzaga keltirmay tarif stavkasini ko’tarishi mumkin. Darhaqiqat, balandroq darajadagi minimal ish haqi bandlikni cheklashi uchun monopsoniya korxonalarini rag’batlantiruvchi kuclmi yo’qotish orqali hatto ko’proq ish o’rinlarini yaratish mumkin. Bundan tashqari, minimal ish haqi ishchi kuchiga bo’lgan talab egri chizig’ini o’ng tomonga siljitadi va minimal ish haqi yuzaga keltirishi mumkin bo’lgan qisqartirilgan bandlik o’mini to’ldirish orqali mehnat unumdorligi ni oshirishi mumkin. Misol uchun, yuqori darajadagi tarif stavkasi korxonalarga o’zlarining unumdorligini ko’tarish bilan kam ish haqi to’lanadigan ishchilar uchun samaraliroq vazifalarni topib berishga unday di. Muqobil tarzda, minimal ish haqi ishchi kuchini qo’nimsizligini qisqartirishi mumkin (ishchilar o’z xohishlariga ko’ra ish o’rinlarini tashlab ketish holatlari). Juda kam malakasiz amaliyot o’tuvchl bilan korxona ishchilalining o’rtacha unumdorligi oshgan bo’lar edi.Har qanday holatda ham, yuqori darajadagi ishchi kuchi unumdorligi yuqori darajadagi minimal ish haqini to’lashni oqlaydi ,Ish haqi tizimi o’z ichiga haq to’lash shakllarining aniq mehnat sharoitlarini hisobga oladigan turlari majmuini oladi, Jumladan:

• 
  to’g’ri ishbay haq to’lash tizimi;
  
• 
  ishbay-mukofotii haq to’lash tizimi;
  
• 
  ishbay-progressiv haq to’lash tizimi.
  

To’g’ri ishbay haq to’lash tizimida ishlab chiqarish me’yori qay darajada bajarilishidan qat’iy nazar, ish haqi yagona mahsulot birligi uchun belgilangan tarif bo’yicha to’lanadi.