13-Mavzu. Boshqaruv usullari. R ej a

13.2. Boshqaruvning tashkiliy – ma‘muriy usullari
Tashkiliy-ma‘muriy usullar boshqarish usullari tizimida aloxida o’rin tutadi. Bu usullarga:

• 
  boshqarish apparatining muayyan strukturasini tuzish;
  
• 
  xar bir boshqaruv bo’ginining funktsiyalarini belgilash;
  
• 
  kadrlarni to’gri tanlash;
  
• 
  buyruklar, farmoyishlar va ko’llanmalar chikarish, ularning bajarilishini nazorat qilish;
  
• 
  topshiriklar va direktiv ko’rsatmalarni bajarmayotgan bo’linma va shaxslarga nisbatan majburiy choralarni ko’llash kiradi.
  

Tashkiliy-ma‘muriy usullar yukori organlar xokimiyatiga va kuyi organlarning bo’ysunishiga asoslanadi. Shuning uchun ularning ko’pincha ma‘muriy usullar deb yuritiladi. Yukori ma‘muriy organlar boshqariluvchi obektning bajarishi majburiy bo’lgan tartib-koidalarni ishlab chikadi, shuningdek bo’ysunuvchi organlarga farmoyishlar beradi.
Boshqarishning tashkiliy ma‘muriy usullari ikki shaklda:

• 
  tashkiliy ta‘sir ko’rsatish usullari;
  
• 
  formoyish berish usullari shakllarida namoyon bo’ladi (12 -chizma).
  

Tashkiliy-ma‘muriy usullar



Tashkiliy ta‘sir ko’rsatish shakllari

• 
  loyihalash
  
• 
  reglamentlash
  
• 
  normalash
  
• 
  qo’llanmalar tayyorlash va .k.
  

Farmoyishlar berish shakllari

• 
  buyruq chiқarish
  
• 
  farmoyish berish
  
• 
  qaror qilish
  
• 
  ko’rsatmalar berish va .h.
  

12- chizma. Tashkiliy – ma‘muriy usullar shakllari.
Tashkiliy usullarning bu ikkala shakl birgalikda ko’llaniladi, bir-birini to’ldiradi va rivojlantiradi. xar ikkala shaklning uygunlashuvi ishlab chikarish sharoitlarini xisobga olgan xolda optimal bo’lishi kerak.