14-1btum-20 guruh talabasi Jumayeva Hanifaning O'qituvchi nutq madaniyati fanidan yozgan mustaqil talim ishi


Download 18.4 Kb.
bet1/5
Sana17.06.2023
Hajmi18.4 Kb.
#1541617
  1   2   3   4   5
Bog'liq
Hanifa Jumayeva.Nutq madaniyati


O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
Buxoro davlat universiteti
Maktabgacha va boshlang‘ich ta’lim fakulteti
Boshlang‘ich ta’lim va sport tarbiyaviy ish ta’lim yo‘nalishi
14-1BTUM-20 guruh talabasi
Jumayeva Hanifaning
O'QITUVCHI NUTQ MADANIYATI
fanidan yozgan mustaqil talim ishi

Buxoro-2023


Mavzu: Diniy notiqlik
Reja:
1. Diniy matn uslubi o‘zbek tili funktsional uslublarining bir ko‘rinishi.
2. Yozma diniy nutq va matnlarning imloviy xususiyatlari.
3.Diniy nutq va matnlar uslubini belgilovchi ekstralingvistik omillari.
4.Diniy nutq va matnlarning leksik qatlamlari va lug‘at tarkibi.
5.Diniy nutq va matnlar leksikasining ekspressiv-emotsional jihatlari.


Ma’lumki, diniy matn uslubi o‘zbek tili funktsional uslublarining bir ko‘rinishi va u diniy-ma’rifiy soha vakillari tilida amal qiladigan alohida leksik-frazeologik, grammatikxususiyatlarga ega. Bu xususiyatlar dissertatsiyada ilmiy, rasmiy, publitsistik, badiiy va so‘zlashuv uslublari bilan taqqoslangan holda yoritib berildi. Diniy matnlarni kuzatish unda o‘zbek tilida amalda bo‘lgan boshqa uslublarning elementlari ham uchrab turishligini ko‘rsatdi. Ayni paytda, ular muayyan farqlarga ham ega. Masalan, Qur’on oyatlari va muborak hadislarga tayanilishi, undov so‘z va gaplar, ularning murojaat shakllari, ko‘chirma gaplarning hamda rivoyat qilinadi, deyiladi, deydilar, so‘radi(-lar) fe’l shakllari faolligi ularni ilmiy matnlar uslubidan farqlasa, aniqlikka intilish, fikrni sodda, aniq va tushunarli tilda bayon qilish,emotsional-ekspressiv bo‘yoqqa ega bo‘lgan so‘zlarning ishlatilishi me’yor sanalmasligi bu ikki matnning o‘xshash jihatlari bo‘lsa, namoz, azon aytilishi, nikohning rasmiylashtirilishi, kundalik besh vaqt namozning, janoza, taroveh, juma, hayit namozlarining o‘qilishi yoki umuman, va’zxonlik, qiroatxonlik kabi ibodatlar, diniy anjumanlar arabiy matn, oyat va duolarasosida ijro etilishi ularni o‘zbek tilining rasmiy matnlaridan farqlaydi.



Download 18.4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling