14-ma’ruza: qurilish qorishmalarni ishlab chiqarish uchun asbob – uskunalar

14-MA’RUZA: QURILISH QORISHMALARNI ISHLAB CHIQARISH UCHUN ASBOB – USKUNALAR.
Reja:
Qurilish qorishmalarni ishlab chiqarish uchun asbob – uskunalar.
Qorishma nasoslari.
Qorishma haydagichlar va kompressorlar.
Qurilish qorishmalarni ishlatish joylari.
Qurilish qorishmalarini ishlab chiqarishda sifat nazorati.

Tayanch so‘zlar: qurilma, agregat, suvoq, mashina, nasos, qorishma, kompressor, torkret, sement.
Suvoq qurilmalari va agregatlari
Suvoq ishlarining ko‘lami kichik bo‘lganda ish unumi kam; soatiga 1-2 m³ bo‘lgan qorishma nasoslaridan foydalaniladi. Katta ko‘lamli suvoq ishlarini bajarishda qo‘zg‘almas va ko‘chma suvoq qurilmalari yoki agregatlari ishlatiladi. Agar ko‘p qavatli binoni suvash kerak bo‘lsa, pastga ish unumi yuqori bo‘lgan kuchli qorishma nasosi o‘rnatiladi, bu nasosdan qorishmani qavatlararo bunkerga tashib beradigan transport mashinasi sifatida foydalaniladi; qavatlarda esa ish unumi kamroq bo‘lib, qorishmani yuzalarga chaplashda qo‘llaniladigan qorishma nasoslari o‘rnatiladi (14.1-rasm).



14.1-rasm. Qorishma nasosining ish holati.

Suvoq ishlarining ko‘lami, binoning balandligi, shuningdek ishlarning bajarilish usuliga qarab bitta yoki bir nechta qorishma nasosi ishlatilishi mumkin.

Agar yuza gipsli qorishma bilan suvalsa, qo‘shimcha qorishma qorgich o‘rnatiladi, unga qorishma qavatlararo bunkerdan keladi va gips hamda tutib qolishni sekinlashtirgich bilan aralashtiriladi. Bu qorishma keyin qorishma nasosiga o‘tkaziladi.
Kompressorlar pastga qorishma uzeli yoniga va qorishma nasoslari turgan qavatlarga o‘rnatiladi, bu asosan ishlatiladigan kompressorlarning xiliga, quvvatiga va og‘irligiga bog‘liq (14.2-rasm).
Yangi binolarni qurishda va ta’mirlash ishlarini bajarishda qorishma qorish qurilmalari va agregatlaridan foydalaniladi. Qurilma komplektiga qorishma nasosi yoki kompressori va qorishma qorgichi bo‘lgan qorishma xaydagichlar, shlanglar va forsunkalar to‘plami kiradi. Agar qorishma nasosi komplektga kirgan bo‘lsa, u ko‘pincha kompressorga ehtiyoj sezmaydi, chunki qorishma kompressorsiz forsunka yordamida chaplanadi.