МЕТОДИНГ АСОСИЙ ВАЗИФАСИ
Биринчидан,
метод ва мето-
дологик муаммо-
ларнинг ролини
инкор қилиш ёки
тўғри баҳола-
маслик ("мето-
дологик
негавизм").
Иккинчидан,
методнинг аҳамия-
тини бўрттириш, мут-
лақлаштириш, уни бар-
ча масалаларнинг
калити, илмий янгилик-
ларни яратиш-
нинг энг қулай во-
ситаси (методоло-
гик эйфория),
деб тушуниш
нотўғридир.
Ҳар қандай
методи маълум
назария асосида яра-
тилади ва тадқиқотнинг
зарурий шарти сифатида
намоён бўлади. Ҳар бир
методнинг самарадор-
лиги унинг чуқур мазмун ва
моҳиятга эгалиги, назария-
нинг фундаменталлиги билан
асосланади. Ўз навбатида,
метод мазмуни
кенгайиб боради, яъни
билимнинг чуқурлашиши
ва кенгайиши, тажрибага
татбиқ этилиши билан
методнинг кўлами
ҳам ўзгаради.
МЕТОДИКА
Метод методикада конкретлашади.
Методика далилий материалларни йиғиш
ва саралаш воситаси, аниқ фаолият туридир. У
методологик тамойиллардан фарқ қилсада,
уларга асосланади.
Фалсафа методлари
Энг қадимги кенг тарқалган методлардан бири диалектика бўлса, иккинчиси
метафизикадир. Бироқ фалсафа методлари булар билан чекланмайди.
Бугунги кунда унинг софистика, эклектика, аналитик, (ҳозирги замон аналитик
фалсафаси), интуитив, феноменологик, синергетик, герменевтик (тушуниш)
ва бошқа турлари ҳам мавжуд. Эндиликда турли методларни бирлаштириш
жараёни ҳам рўй бермоқда (масалан, Гадамер герменевтикани
рационал диалектика билан бирлаштиришга ҳаракат қилади).
ДИАЛЕКТИКА
Диалектика (юнон. dialektika — баҳс, суҳбат) табиат, жамият ва
билиш тараққиёти қонуниятлари ҳамда уларнинг асосида шакл-
ланадиган умумий тафаккур услуби ва амалий фаолият ҳақидаги
Do'stlaringiz bilan baham: |
