15. To`Lov balansi. Valyuta kursi

Мустақил ишлаш учун масалалар

1.Иқтисодиётда швейцария франкига талаб ва унинг таклифи қуйидагича ифодаланган:

Франк баҳоси ( АҚШ долларида)	Франкка талаб ҳажми (млн. франк)	Франк таклифи ҳажми ( млн. франк)
0,8	300	400
0.7	320	370
0.6	340	340
0.5	360	310
0.4	380	280

а) долларнинг мувозанатли валюта курсини ҳисоблаб топинг;
б) швейцария франкининг мувозанатли алмашинув курсини ҳисоблаб топинг;
в) мувозанат шароитида валюта бозорларида қандай миқдордаги АҚШ доллари ва швейцария франки сотиб олинади?

2.АҚШда шахсий компьютерлар нархи 1000 доллар, Германияда эса 4000 марка деб фараз қилайлик. Агар номинал айирбошлаш курси 2 марка = 1 доллар бўлса, у ҳолда, долларнинг реал айирбошлаш курси нимага тенг бўлади?

3.Айтайлик, Япония АҚШдан Х товарни импорт қилади.

Қуйидаги жадвални тўлдиринг:

Валюта курси	Х товарнинг АҚШдаги баҳоси (доллар)	Х товарнинг Япониядаги баҳоси (иена)	Японияда Х товарга бўлган талаб ҳажми (дона)	Япония аҳолисининг Х товарни сотиб олишга ялпи харажатлари (доллар)
40 иена=1долл.	5		500
30 иена=1долл.	5		1000
20 иена-1долл.	5		1200

Testlar

1. 
   Boshqa sharoitlar o’zgarmagan vaziyatda milliy valyutaga bo’lgan talab ko’payadi, qachonki:
   

a) bu mamlakatda boshqa mamlakatlarga qaraganda real foiz stavkasi nisbatan yuqori, inflyasiya darajasi esa nisbatan past bo’lsa;
b) bu mamlakatda boshqa mamlakatlarga qaraganda real foiz stavkasi nisbatan past, inflyasiya darajasi esa nisbatan yuqori bo’lsa;
v) bu mamlakatda boshqa mamlakatlarga qaraganda real foiz stavkasi hamda inflyasiya darajasi nisbatan yuqori bo’lsa;
g) barcha javoblarda keltirilgan holatlarda milliy valyutaga bo’lgan talab kamayadi.


2. Agar mamlakatda milliy valyutaning real almashinuv kursi ko’tarilsa, boshqa sharoitlar o’zgarmagan holda :
a) bu mamlakat fuqarolari uchun import tovarlari nisbatan arzonlashadi;
b) mamlakat sof eksporti qisqaradi;
v) to’lov balasining joriy schyoti taqchilligi ko’payadi;
g) barcha javoblarda keltirilgan holatlar ro’y berad.


3. So’mnmng arzonlashuvi natijasida:
a) O’zbekistondan mahsulot import qilish chet elliklar uchun qimmatlashadi;
b) O’zbekistonliklar uchun chet-eldan import qilinadigan mahsulotlar arzonlashadi;
v) O’zbekistondan mahsulot import qilish chet elliklar uchun arzonlashadi;
g) sof eksport hajmi qisqaradi.


4. Milliy valyuta almashinuv kursining sezilarli pasayishi mamlakat eksporti va importi hajmiga qanday ta’sir ko’rsatadi:
a) eksport va import hajmlari oshadi;
b) eksport va import hajmlari kamayadi;
v) eksport kamayadi, import esa ko’payadi;
g) eksport ko’payadi, import esa mkamayadi.


5. Qayd qilingan valyuta kursi tizimida:
a) tashqi balansga, pul-kredit siyosatiga nisbatan, byudet-soliq siyosati kuchliroq ta’sir ko’rsatadi;
b) pul-kredit siyosati to’lov balansini tartibga solishda byudjet-soliq siyosatiga qaraganda nisbiy ustunlikka ega, ammo ichki muvozanatni tartibga solishda emas;
v) byudjet-soliq siyosati, rollarni taqsimlash qoidasiga ko’ra, tashqi balansni tartibga solishda foydalaniladi;
g) pul-kredit siyosati, rollarni taqsimlash qoidasiga ko’ra, ichki balansni tartibga solishda foydalaniladi