16-multidisciplinary online distance conference on "scientific and practical research in uzbekistan" part-14

4
Июнь
17
bo‘lib, farzandlar eng muhim hayotiy ne’matlardan biri, baxtli va mustahkam oilaning zarur 
sharti hisoblanadi. Aksariyat so‘rov qatnashchilari (73,9 foiz) farzand – oila mazmuni va oilaning 
eng asosiy boyligi, degan fikrga qo‘shiladi. So‘rovda fuqarolarning oilada farzandlar soniga doir 
istaklari ham aniqlandi. Masalan, ko‘pchilik o‘zbekistonliklar oilada uch nafar (35 foiz aholi) 
yoki to‘rt nafar (30,8 foiz) farzand bo‘lishini xohlaydi. So‘ralganlarning 13,2 foizi oilada besh 
nafar yoki undan ko‘proq farzand ko‘rish tarafdori. Bular asosan Surxondaryo viloyati (34,8), 
Xorazm viloyati (19 foiz) va Qashqadaryo viloyatida (18,8 foiz) istiqomat qiluvchi fuqarolardir.
Tadqiqot shuni ko‘rsatdi, O‘zbekistonning aksariyat oilalarida keyingi farzandning tug’ilishi 
haqidagi qaror er-xotin tomonidan birgalikda qabul qilinadi va bu ularning oiladagi bolalar soni 
haqidagi qarashlariga asoslanadi. So‘rov ishtirokchilari onaning sog’lom bo‘lishi (22,5 foiz 
aholi) hamda oilaning moddiy ahvoli (21,7 foiz aholi) keyingi farzandning tug’ilishida muhim 
omillardan deb hisoblaydi.
Tadqiqot, shuningdek, aholining “reproduktiv salomatlik” va “reproduktiv huquq” kabi 
tushunchalardan yetarli darajada xabardor emasligini ko‘rsatdi – 37,2 foiz so‘rov ishtirokchilari 
“reproduktiv salomatlik” tushunchasi bilan tanishmisiz, degan savolga tasdiq javobini bergan va 
respondentlar 23 foizining “reproduktiv huquq” tushunchasidan xabari bor. So‘rov bu masalada 
asosan yoshlarning yetarli darajada xabardor emasligini aniqladi: 18-19 yoshdagi so‘rov 
qatnashchilari orasida faqat 19,1 foizigina “reproduktiv salomatlik”, 10,6 foizi “reproduktiv 
huquq” tushunchalari haqida ma’lumotga ega. Shu bois, yoshlarning huquqiy va tibbiy bilimlarini 
oshirish, aholi, birinchi navbatda, yoshlar orasida keng targ’ibot va tushuntirish ishlarini 
tashkillashtirish va o‘tkazish zarur.
Tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, aksariyat o‘zbekistonliklar bu boradagi davlat siyosatini ma’qullaydi 
hamda “Fuqarolarning reproduktiv salomatligini saqlash to‘g’risida”gi qonunning qabul qilinishi 
aholining reproduktiv salomatligini muhofaza qilish tizimini takomillashtirish, bu borada sifatli 
tibbiy xizmat ko‘rsatilishini ta’minlash bo‘yicha ishlarni yangi bosqichga olib chiqish, aholining 
tibbiy bilimi va tibbiy madaniyatini yuksaltirish, fuqarolarda sog’lom farzandlarning tug’ilishiga 
doir ongli va mas’uliyatli munosabatni shakllantirishga yordam beradi hamda fuqarolarning 
reproduktiv salomatligini saqlash va mustahkamlashga xizmat qiladi, degan fikrda.
Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati:
1. Ushbu maqola “Ijtimoiy fikr” markazi materiallari asosida tayyorlandi. 

---

27