1917 yil fevral inqilobi va o’lkadagi ijtimoiy-siyosiy harakatlar


Download 0.77 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/36
Sana02.01.2022
Hajmi0.77 Mb.
#200237
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   36
Bog'liq
ozbek davlatchiligi koppartiyaviylik tizimi tamoyilida

Mavzuning  o’rganilish  darajasi  Tadqiqot  mavzusiga  oid  adabiyotlarni  ikki  guruhga 

ajratish mumkin. 

1)  Rasmiy  adabiyotlar  (Prezident  asarlari,  farmonlari,  qarorlari,  Oliy  Majlis 

axborotnomalari) 

2) Tadqiqot mavzusi mohiyatini ochib berishga xizmat qiladigan adabiyotlar. 

Xalq  tarixi  mustaqillik  uchun  kurash  tarixidir.  Mustaqillik  uchun  kurash  tarixi  esa,  o`z-

o`zidan  demokratiya  uchun  kurash  tarixi,  demokratiya  uchun  kurash  tarixi  esa  saylov  va 

ko`ppartiyaviylik  bilan  bog’liq.  Demokratik  davlatning  tayyor  andozasi  dunyoda  yo`q.  Yoki 

demokratik davlat qurishning to`g’ridan-to`g’ri tadbiq etish mumkin bo`lgan namunali tajribasi 

ham  mavjud  emas.  Demokratik  huquqiy  davlatni  har  bir  mamlakat  o`z  yo`li  bilan  quradi. 

Mavzuning    muhim  jihatlarini  ochib  beruvchi  mustaqillik  davrida  masalaga  bag’ishlangan 

ko`plab adabiyotlar nashr qilindi, tadqiqotlar amalga oshirildi. Ushbu tadqiqotlar mustaqilligimiz 

qo`lga  kiritilishi  bilan  keng  qamrovli  tarzda  amalga  oshirildi.  Ushbu  adabiyotlar  ichida  A. 

Azizxo`jayev,  A.  Saidov,  A.  Cho`liyev,  A.A`zamho`jayev,  N.  Norjigitova,  R.  Tursunova,  R. 

Tursunov, B. Ergashyev, M.Qirg’izboyev, H. Yunusov, A. Xalilov, A. Tursunov, A. Xolbekov, 

A Xusanov, G. Malikova, I. Ergashyev, O. Xusanov, R. Jumayev

1

.  


N.  Jo`raev,  T.  Fayzullayev  tadqiqotlarida    O`zbekistonda  demokratik  jamiyat  qurish 

yo`llari,  saylov  tizimining  barpo  etilishi,  siyosiy  partiyalar  va  jamoat  tashkilotlarining 

shakllanishi masalalariga keng o`rin ajratilgan. Shuningdek, siyosiy partiyalar, nodavlat notijorat 

tashkilotlar,  o`zini-o`zi  boshqarish  organlari,  saylovlar  kabi  fuqarolik  jamiyati  institutlarining 

tarixiy  shakllanish  bosqichlari,  ularning  institut  sifatida  rivojlanishi,  funksional  hamda  huquqiy 

jihatlari  hozirgi  davrda  shakllangan  nazariya  va  amaliyot  asosida  ilmiy  tahlil  etiladi,  fuqarolik 

jamiyatini  tashkil  etish,  uning  huquqiy  davlat  bilan  o`zaro  munosabatlariga  oid  xorijiy 

tajribalar  nazariy  jihatlardan  umumlashtiriladi

2

.  I.  Bekov,  U.  Xusainov  tadqiqotlarida 



O`zbekiston  Respublikasi  konstitutsiyasi  va  fuqarolarning  siyosiy  huquqlari  hamda 

demokratiyaning  eng  muhim  tamoyillaridan  biri  fuqarolarning  siyosiy  huquqlarini  amalga 

                                                           

1

 Азизхўжаев А. Демократия  – халқ ҳокимияти демакдир.//  – Т.:  Жамият ва  бошқарув., 1997.–№1. –Б.4-8.; 



Саидов  А.  Сайловлар-демократия  ва  мустақиллик  тимсоли//  –Т.:  Мулоқот.2000.–№2.  –Б.2-4.;  Саидов  А 

Ўзбекистонда  демократиялаштириш,  инсон  ҳуқуқлари  ва  бошқарув  тизими.  –Т.:  Иқтисодиёт  ва  ҳуқуқ 

дунёси,  1997.-125  б.;  Чўлиев  А.  Ўзбекистон  Республикасининг  Конституцияси:  Ўзбекистон  Республикаси 

фуқароларининг сиёсий ҳуқуқлари. –Т.: ТЮДИ, 2002.-75 б.   Аъзамхўжаев С. Туркистон мухторияти.  – Т.: 

Маънавият,  2000.  –  165  б.:  Uning  o’zi  Ягона  Туркистон  учун  //  Фан  ва  Турмуш.1995.  –№4.  –Б.12-13.; 

Норжигитова  Н.  “Миллий  истиқлол”  ташкилот  бўлганми?!  //  Мозийдан  садо.  2003.  –№2.  –Б.10-11.; 

Турсунова Р. 1917 йил февралидан кейин Туркистон аҳолиси сиёсий фаоллигининг ўсиши ва шаҳарлардаги 

миллий  демократик  ташкилотларнинг  фаолияти  //  O’zbekiston  tarixi.  2000.  –№3.  –Б.  51-59.;  Турсунов  Р. 

Жадидларнинг  Туркистон  ижтимоий-иқтисодий  ҳолатига  қарашлари.  //  Фуқаролик  жамияти:  назария  ва 

хорижий  тажриба.  –Т.:  O’zbekiston  tarixi.  2004.  –№3.  –Б.  60-69.;  Эргашев  Б.  Сиёсий  партияларнинг 

замонавий босқичдаги тамойиллари таҳлили // Жамият ва бошқарув. 2010. –№2. –Б. 16-17.; Қирғизбоев М. 

Фуқаролик  жамияти:  назария.  хорижий  тажриба  ва  –Т.:  Янги  аср  авлоди,  2006.;  Демократик 

кўппартиявийлик  ва  парламентаризм  тамойилларини  ривожлантириш  масалалари.  Ўзбекистон:  фуқаролик 

жамияти сари  -Т.: Шарқ, 2003.; Жамоатчилик фикрини ўрганиш ва унинг шаклланишида маҳалланинг ўрни. 

//  Ижтимоий  фикр  инсон  ҳуқуқлари.  2003.  –№3.  –Б.  67-73.;    Фуқаролик  жамияти:  сиёсий  партиялар, 

мафкуралар,  маданиятлар.  -Т.:  Шарқ,  1998.;  Юнусов  Ҳ.  Фуқаролик  жамиятининг  миллий  негизи.  // 

Ижтимоий  фикр  инсон  ҳуқуқлари.  2003.  –№3.  –Б.  36-39.;  Маликова  Г.  Маҳаллий  бошқарув  дунё 

тажрибасида  //  Жамият  ва  бошқарув,  2002.  –№2.  –Б.  65-67.;  Халилов  Э.  Фуқаролар  мурожаати  ва 

демократия. // Жамият ва бошқарув, 1998.  –№1. –Б. 8-12.; Холбеков А. Демократия ва ижтимоий адолат // 

Жамият ва бошқарув, 1998. –№1. –Б. 8-12.; Турсунов А. Хориж парламенти  // Жамият ва бошқарув, 1998. –

№3. –Б. 4-8.; Хусанов О. Фуқороларнинг давлат ва жамиятни бошқариш ҳуқуқлари // Жамият ва бошқарув, 

1998. –№3. –Б. 32-37.; Эргашев И. Тараққиётнинг мураккаб йўллари //  Жамият ва бошқарув, 1998. –№1. –Б. 

25-26.;  Хусанов  О.  Сайлов-демократия  ифодаси.  //  Жамият  ва  бошқарув,  1999.  –№3.  –Б.8-11.;  Жумаев  Р. 

Сиёсий ислоҳотлар янги босқичда // Жамият ва бошқарув, 1997. –№2. –Б. 6-9. 

2

 Jo’raev N., Fayzullayev T. Mustaqil O’zbekiston tarixi. –T.: G’afur Gulom nomidagi nashriyot matbaa ijodiy uyi, 



2009.  –В. 

78.;


  Файзуллаев  Т.  Мустақиллик  ғояси:  генезиси  ва  ривожланиши  //  Жамият  ва  бошқарув.,  1998.          

–№3. –Б. 27-30.  




 

 



oshirish,  o`z  hohish  irodasini  erkin  ifodalash  uchun  zarur  bo`lgan  real  huquqiy  shart-sharoit, 

qonuniy asos yaratish  masalasiga atroflicha to`htalgan

1



Demokratiya  qadriyatlar  mezonida  faoliyat  yuritayotgan  aksariyat  mamlakatlarda 

nodavlat  tashkilotlar  uchun  aniq  va  qulay  shart-sharoitlar  yaratilgan.  Xususan,  ularning 

notijorat  moliyaviy  faoliyatlari  qo`llab-quvvatlab  soliq  imtiyozlari  berilgan.  Davlat  organlari 

nodavlat  tashkilotlar  bilan  qarorlar  qabul  qilish  jarayonlarida  hamkorlik  qiladilar.  Hozirgi 

taraqqiyot  davri  shuni  yaqqol  ko`rsatib  turibdiki,  fuqarolik  jamiyati  bilan  davlat  bir-birlari 

uchun  juda  zarurdirlar,  faqatgina  o`zaro  hamkorlik  ularning  birgalikda  gullab-yashnashlarini 

ta`minlashi mumkin. Bu o`rinda siyosiy partiyalarning roli va o`rni beqiyos.  

XXI  asr  bo`sag’asiga  kelib  O`zbekistonda  ijtimoiy-siyosiy  isloxotlarning  yargi  bosqichi 

boshlandi.  Isloxotlarning  mazkur  bosqichida  asosiy  ustuvorlik  fuqarolik  jamiyatini  qurishga 

qaratildi.  Isloxotlarni  yanada  chuqurlashtirish  maqsadida  “Kuchli  davlatdan  kuchli  fuqarolik 

jamiyati  sari”  tamoili  ishlab  chiqildi.  Jamiyatni  erkinlashtirish  borasida  davlat  hokimiyatini 

nomarkazlashtirishga alohida e`tibor berildi. 




Download 0.77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling