2- mavzu Fanning predmeti va uslublari

Dialektik usul qoidalari ilmiy bilishning umumiy usuli bo‘lib xizmat qiladi
Iqtisodiyot nazariyasida qo‘llaniladigan bu tamoyillar quyidagilardir :

• iqtisodiyot bir-biri bilan aloqada, bog‘liqlikda, ziddiyatda, o‘zaro ta’sir qilib turadigan turli bo‘g‘inlardan, bo‘laklardan iborat yaxlit bir jarayonki, u doimo harakatda, rivojlanishda, mazmun va shakl jihatdan o‘zgarib turadigan ishki va tashqi hodisalar bilan aloqada bo‘ladi;

1

• iqtisodiy jarayonning har bir bo‘lagini alohida olib, uning o‘ziga xos xususiyatlarini, kelib shiqish va yo‘q bo‘lish sabablari va oqibatlarini, uning ijobiy va salbiy jihatlarini, ishki va tashqi aloqadorlik va bog‘liqlik tomonlarini zamon va makonda o‘rganish;

2

• iqtisodiy jarayonlarni oddiydan murakkabgasha, quyidan yuqorigasha rivojlanishda, deb qarash. Bu erda son jihatidan o‘zgarishlar to‘plana borib, sifat jihatidan o‘zgarishga olib kelishini hisobga olish zarur.

3

• ishki qarama-qarshiliklar birligiga va ularning o‘zaro kurashiga rivojlanishning manbai sifatida yondashish.

4
Iqtisodiy jarayonlarni ilmiy bilishning usullari
Ilmiy abstraksiya usuli
Tahlil
Sintez
Eksperiment
Mantiqiylik va tarixiylikning birligi usuli
Makroiqtisodiy va mikroiqtisodiy tahlilni qo‘shib olib borish.
Induksiya va deduksiya
Ikki tomonlama yondashuv usuli
Taqqoslash, statistik, matematik va grafik usullaridan
Ilmiy abstraksiya usuli – tahlil paytida xalal berishi mumkin bo‘lgan ikkinshi darajali narsalar, voqea-hodisalarni fikrdan shetlashtirib, o‘rganilayotgan jarayonning asl mohiyatiga e’tiborni qaratishdir.

• Bu usul yordamida o‘rganilayotgan voqea va hodisaning ishki, ko‘zga ko‘rinmaydigan mohiyati, uning asl mazmuni bilib olinadi.

• bu o‘rganilayotgan bir butunni alohida qismlarga ajratish va ularni izshillik bilan o‘rganish.