2- mavzu. Moddalarni tozalash mavzusiga oid laboratoriya ishla ri Moddalar va ularning xossalari fizik xossalari turlicha bo’lgan moddalar bilan ishlash

---

2- Mavzu. Moddalarni tozalash mavzusiga oid laboratoriya ishla ri Moddalar 
va ularning xossalari. fizik xossalari turlicha bo’lgan moddalar bilan ishlash. 
Fizik va kimyoviy hodisalarga oid laboratoriya ishlari Moddalar va ularning 
xossalari. fizik xossalari turlicha bo’lgan moddalar bilan ishlash. Fizik 
hodisalar. Kimyoviy hodisalar, Oddiy va murakkab moddalar 
IFLOSLANGAN OSH TUZINI 
TOZALASH 
Kerakli jihozlar: filtr qog’ozi, qaychi, voronka, stakanlar, probirkalar, shisha 
tayoqcha, Byuxner voronkasi, Byunzen kolbasi, shtativ. 
Kerakli reaktivlar: distillangan suv, ifloslangan osh tuzi, 
 
 
TAJRIBA QUYIDAGI KETMA-KETLIKDA OLIB BORILADI: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I
 
1. Ifloslangan 
osh tuzi 
2. Ifloslangan 
osh tuzini eritish 
3. Ifloslangan osh 
tuzi eritmasini 
filtrlash 
4. Filtratni 
bug’latish 
5. Toza osh tuzi 
olish 

---

Ifloslangan osh tuzini stakanga solib, shisha tayoqcha bilan aralashtirgan 
holda eritamiz,Filtr 
qog’ozini tayyorlaymiz.Suyuqlaklarni 
mayda qattiq 
zarrachalardan ajratish uchun filtrlash, ya’ni mayda g’ovakli jismlar-filtrlardan 
suyuqlikni o’tkazish qo’llaniladi. U suyuqlikni o’tkazib, o’zining sirtida mayda 
zarrachalarni ushlab qoladi. Filtrdan o’tkazilgan va qattiq qo’shimchalardan 
tozalangan suyuqlik filtrat deyiladi. Laboratoriya amaliyotida odatda filtr 
qog’ozdan yasalgan tekis va buklama filtrlar ishlatiladi.
Tekis filtrni tayyorlash uchun to’rtburchak shakldagi filtr qog’oz varag’ini (1-
rasm) olib, uni oldin ikkiga (1), so’ngra to’rtga (2) buklanadi. Buklangan 
to’rtburchakning bir burchagini qaychi bilan yoy bo’ylab (3) kesiladi, qog’ozning 
bir qavatini qolgan uch qavatdan barmoq bilan ajratiladi va ochiladi. 
1-RASM. TEKIS FILTRNI 
TAYYORLASH. 
2-RASM. BUKLAMA FILTRNI 
TAYYORLASH. 
Konus (4) hosil bo’ladi. Hosil bo’lgan filtrni voronkaning ichiga shunday 
joylashtiriladiki, u voronkaning devorlariga mahkam yopishsin, so’ngra, barmoq 
bilan qog’ozni voronkaning shishasiga qisgan holda filtrni oz miqdordagi suv bilan 
namlanadi. o’rnatish kerakki, uning uchi filtratni yig’adigan idish devorlariga tegib 
tursin (3-rasm). 
Tayyorlab bo’lgandan so’ng 3-rasmdai asboblarni yig’ib, ifloslangan osh 
tuzi filtrlanadi.Filtratni olib chinni kosachada qaynatiladi.Suv bug’lanib ketadi
3-RASM. FILTRLASH
Xulosa: Ifloslangab osh tuzini eritib, filtrlab 
bug’latish yo’li bilan tozlanadi.