2-bob. Buxgalteriya balansi

Netto-balans — bu tartibga soluvchi moddalar (shartnomaiv va 
kontrpassiv schyotlar) qoldiqlari mos ravishda tegishli moddalardan 
ayirib tashlangan, y a ’ni tozalangan balansdir.
Netto-balans - balans tarkibida tartibga soluvchi mooddalaming 
tegishli moddalardan ayrib tashlangan balansidir.18
Netto (netto) so‘zi ham italyancha bo‘lib, “s o f ’, “toza” degan 
ma’nolami bildiradi. Hozirgi vaqtda balansning buxgalteriya hisobi 
xalqaro standartlariga muvofiq aniqlangan, 
netto-balansiga mos 
keladigan shakli qo‘llaniladi. Masalan, “asosiy vositalaming eskirishi”, 
“nomoddiy aktivlar amortizatsiyasi”, “savdo ustamasi” va hokazolar 
aktivdagi tegishli moddalardan mos ravishda chegirib tashlanib, ulaming 
sof qoldig‘i ko‘rsatiladi. Passivda esa kontrpassiv schyotlar qoldig‘i, 
masalan, “sotib olingan xususiy aksiyalar” moddasining qoldig‘i u bilan 
bog‘liq tegishli modda, y a’ni “Ustav kapitali” moddasi qoldig‘idan 
chegirib tashlanadi.
0 ‘zbekistondagi barcha korxonalar netto-balans tuzadi (1993- 
yildan boshlab).
Korxona moliyaviy ahvolining yomonlashishiga qarab tugatish 
balanslari quyidagi ko‘rinishlarda tuziladi:
* kirishni tugatish balansi; 
s  oraliq tugatish balansi; 
v' yakuniy tugatish balansi.
Ulaming har biri tugatilayotgan korxona mulklarini sotish mumkin 
bo‘lgan bahoda baholanib tuziladi. 
|
Balansga qo‘yiladigan asosiy talablar quyidagilardir:
♦balansning to ‘g ‘riligi;
♦balansning realligi;
♦balansning yaxlitligi;
17 F in a n cia l a n d m a n a g e ria l a c c o u n tin g . 12e. C a rl S. W a rre n , J a m e s M .R e e v e , J o n a th a n E .D u c h a c . 2 0 1 4 . 26 p.
18 F in a n cia l a n d m a n a g e ria l a c c o u n tin g . 12e. C arl S .W arren , J a m e s M .R e ev e , J o n a th a n E .D u c h a c . 2 0 1 4 . 26 p.
42

---

♦balansning izchilligi;
♦balansning tushunarliligi.