2-боб. Ер ишлари технологияси ва механизациялаш § 10. Грунтларнинг ќурилиш ћоссалари


Download 3.39 Mb.
Pdf ko'rish
bet39/98
Sana18.11.2023
Hajmi3.39 Mb.
#1784689
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   98
Bog'liq
2.боб 10-26пр

17.4.Бульдозерларда 
ер 
текислаш 
ишларини 
бажариш 
технологияси.
Ер ишларида грунт текислашни икки хилга бўлиш мумкин: жойнинг 
микрорельефйни текислаш ишлари (дўнглик ва чунќирликларни текислаш); 
катта тепаларни суриш, чуќур, хандаќ траншея, дарё ва канал ўзанларини 
кўмиш билан боѓлиќ бўлган текислаш. Бундай ишларни паст жойларга 20 см 
ќалинликда грунт ќатламларини тўкиб, уни зичлашдан бошлаш керак. 
Текислаш ишларида автоматлашган, лазер билан ишлайдиган 
«Комбиплан-10Л» тизимли ќурилмалар ќўлланилади. Бу тизим 
ќурилмалари икки хил режимда ишлашга мослаштирилган: автоном ва 
«кўчирадиган» (копир). 
Автоном иш режимида лазер ќурилмаси ўчирилиб ќўйилади ва 
тизим берилган ќиялик ва кўндаланг бурчакларга мослаштирилиб 
ростланади. Бу иш режимида бульдозер машинисти ћам ќўл билан 
бошќариш имкониятига эга бўлади.


116 
«Кўчирадиган» иш режимида лазер ќурилмаси тўлиќ ишга 
туширилади ва бульдозер лазер нури манбаъидан, текисланаётган жой 
учун, лойићада белгиланган ўлчамларни автоматик тарзда бульдозер 
отвалини боќариш гидравлик тизимига кўчиради. Натижада лазер нури 
билан горизонтга нисбатан ћосил ќилинган нишаблик йўналиши ва 
ўлчамлари текисланаётган ер юзига кўчирилади (17.4.1-расм).
Жойни текислаш туртиб чиќќан ерларни ќирќиб, паст ерларни 
тўлдиришдан ва маълум нишаблик йўналиши ћосил ќилишдан иборат. 
Суриш ваќтида бульдозер дўнг ерлардан грунтнинг бир ќисмини ќирќади 
ва уни чуќур жойларга тўкади. Жойни текислашни турли йўналишларда 
бир неча марта юргизиб бажариш мумкин. Енгил ќумоќ грунтларни 
бульдозерни кетинга юргизиб текислаш мумкин; отвал грунтни ћам 
текислайди, ћам зичлайди. 
17.4.1-расм. Лазер ќурилмали бульдозер билан ер текислаш ишларини 
бажариш 
1- бошќариш пульти, 2-ростлаш блоки, 3- гидротаќсимлагич, 4, 5 ва 6 –
ўзгартиргичлар, 7-лазер нурини ќобул ќилиш (фотоприемник) мосламасини ўрнатиш 
ќурилмаси, 8- фотоприемник мосламаси, 9-лазер нури манбаъи, 10- учаёќ, 11-аккумулятор 
батареяси 
Биринчи ќатнов ваќтида отвал трактор гусеницаларининг таянч 
текислиги сатћида ўрнатилади. Бундай ўрнатиш отвал пичоќлари 
ќирраларининг нисбатан аниќроќ горизонтал ћолатини таъминлайди ва 
ћайдовчига тўѓри мўлжалга олиш имконини беради. Текислашда отвални 


117 
фаќат бульдозер ћаракатланаётган ваќтдагина грунтга ботирилади. Машина 
орќага юриши ваќтида отвални ўрнатиш учун уни текшириш зарур. 
Текислаш ваќтида отвални кескин ерга ботириш ярамайди, акс ћолда 
нотекис, погонали сирт ћосил бўлади. Трактор юриши билан бирга отвал 
кўтарилади ва туширилади. Агар тракторнинг олдинги ќисми кўтарилса, 
отвални тушириш керак ва аксинча. 

Download 3.39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   98




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling