2-боб. Ер ишлари технологияси ва механизациялаш § 10. Грунтларнинг ќурилиш ћоссалари


Экскаватор иш жараённинг давомийлиги


Download 3.39 Mb.
Pdf ko'rish
bet60/98
Sana18.11.2023
Hajmi3.39 Mb.
#1784689
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   98
Bog'liq
2.боб 10-26пр

20.2. Экскаватор иш жараённинг давомийлиги экскаваторнинг 
бурилиш бурчагига асосан боѓликдир. Бурилиш бурчагининг 1

га ќисќариши 
драглайн экскаватори бир ишчи цикли давомийлигини (t
ц
) 0,4 %га ва тўѓри 
чўмичлиники эса, 0,43 % га ќисќартиради.
Тўѓри чўмичли экскаватор учун очиќ ќазиб ўтишда ва экскаватор 
транспорт ћаракатига ўќни максимал яќинлаштириш билан мумкин бўлади. 
Узунасига юрадиган драглайн экскаватори ишида экскаватор ўќи бурилиш 
бурчаги кўндаланг ишлов беришдан кўра камроќ бўлади. Канал ўќи бўйлаб 
ћаракатланадиган 2 та экскаватор билан канал узунасига юриб ќазилганда 
ўртача бурилиши бурчаги 30-60

эга бўлади. Экскаваторнинг ишчи цикли 


164 
давомийлигини ќисќартиришни кўзда тутиб, тўѓри чўмичли экскаватор 
билан грунт транспорт воситасига ортиб ќазилганда, иложи борича кичик 
радиусларда ишлаш тавсия ќилинади. Чўмични кўтариш ва экскаватор 
бурилишини юклаш жойида бажаради, шунингдек иш жойида ќайта 
бурилади ва чўмични туширади: оѓир грунтларни олдиндан юмшатади ва 
грунтни куритади. 
Экскаваторлар иш унумининг катта захираси вакт буйича квадрат 
фойдаланиш коэффициентини оширишдадир. Сафдаги экскаваторларнинг 
иш вактидан етарли даражада фойдаланилмайди ва квадрат ифодаси кўпинча 
0,5-0,6 дан ортмайди. 
Экскаваторларни туриб колиши ишдаги мавсумийлик 1 суткадаги иш 
давраси сони сув, ёнилги ва мойни олиш бригадалар давраси чумични 
ёпишиб колган грундан тозалаш, бир забойдан бошкасига утиш транспортни 
кутиш экскаваторлар ва транспорт асбобларни технологика жихатидан 
туликмаслиги, шунингдек экскаваторлари бир объектдан бошкасига 
ташлашга богликдир.
Курсатиб утилган сабаблардан купини бартараф килиш, экскаватор 
паркига яхши техник хизмат курсатиш ва режадаги техник ќаровлар ва
таъмирларни 
тўѓри 
ташкил 
этиш 
экскаватордан 
фойдаланиш 
коэффициентини вакт буйича 0,8 ва ундан ћам ошириш имконитини беради.
Меъёрий ћужжатларда экскаваторнинг бир ишчи цикли давомийлигини
( t
ц
) ћисоблаш эталон ћолати деб, экскаватор билан III гурух ќуруќ грунтни 
экскаватор ќазиш чуќурлиги ўлчами яримисдан чуќур бўлмаган забойдан 
ќазиб олиб, ўртача бурилиш бурчаги 1,57 рад (90
0
) гача бурилиб тўкгандаги 
ћолат ќаралади. Бунда экскаватор бир ишчи циклининг давомийлиги камида 
10 дона (тўлдирилиш коэффициенти 1,0 га тенг бўлган) чўмич грунтни, 
юќоридаги эталон ћолатда, ќазиб тўкиш учун кетган ваќтнинг ўрта 
арифметик ќиймати сифатида аниќланади (20.2.1-расм). 


165 
И
шч
и ц
икл
и ў
зг
ар
иши к
оэ
фф
иц
иент
и ,
К
β 
Ўртача бурилиш бурчаги β
ур 
20.2.1-расм. Экскаватор ишчи цикли давомийлигининг бурилиш бурчагига 
боѓликлик графиги
20.2.1-жадвал 
Экскаватор ишчи цикли давомийлигининг бурилиш бурчагига боѓликлик 
коэффициенти
β
ур
, град 
70 
90 
120 
150 
180 
K
β 
0,84 
1,0 
1,25 
1,49 
1,74 
Экскаваторнинг техник имкониятидан фойдаланиш даражасини тахлил 
ќилишда, ер ишларини бажариш технологик чизмасидан бурилиш бурчаги 
аниќлангандан кейин 20.2.1-расмдаги графикдан фойдаланиб бурилиш 
бурчагига боѓлиќ равишда ишчи цикли давомийлигининг ўзгариш 
коэффициенти аниќланади ва ќуйидаги формуладан ишчи цикли 
давомийлиги ћисоблаб топилади. 
t
ц
=t
э
(АК
с
+ВК
β
) (20.2..1) 
бу ерда t
э
- эталон ћолат учун ( грунт гурухи III, β
ур
=90
0
) ишчи цикли 
давомийлиги; А- чўмични тўлдириш-t
каз
ва грунтни тўкиш -t
тук
ваќтларининг 


166 
бир ишчи цикли давомийлигидаги бирнинг ќисми кўринишидаги улуши; В-
худди юќоридагидай тўкиш жойи тарафга буриш t
бур
ва чумични забойга 
ќайтариш-t
кай 
вактларининг бир ишчи цикли давомийлигида бирнинг ќисми 
кўринишидаги улуши ( А ва В нинг ќийматлари 0,35 дан 0,65 гача ўзгариб 
туради ва ўртача А=В=0,5 деб олинади); К
с
- I- гурухдан бошќа гурухдаги 
грунтга ўтишда чўмични тўлдириш ва тўкиш ваќтларининг ўзгаришини 
ћисобга олиш коэффициенти. 
20.2.2-жадвал 
Грунт гурухи ўзгарганда экскаваторнинг чўмични тўлдириш ва тўкиш 
ваќтлари давомийлигининг ўзгариши коэффициенти
Грунт гурухи I 
II 
III 
IV 
К
с 
1,0 
1,1 
1,5 
1,8 
Экскаватор эксплуатацион иш унумдорлигини 6.2-ифодадан фойдалиб 
ћисоблашда бир минутдаги ишчи цикллар сони n=60/t
w
кўринишда 
ћисобланади. 

Download 3.39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   98




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling