2-bosqich 201- guruh talabasi Rashidova Maftunaning “Optika” fanidan tayyorlagan Mustaqil ta’lim ishi. Mavzu

= -
-
Yorug’likning yutilishi ( absorbsiya) deb moddadan o’tishda yorug’lik energiyasining yo’qotilishiga aytiladi.Bunga sabab- yorug’lik energiyasining moddaning ichki energiyasiga aylanishi.Yutilish natijasida o’tayotgan yorug’likning intensivligi kamayadi.
Yorug’likning moddada yutilishi Buger qonuni yordamida tavsiflanadi:
I= ,
Bu yerda I va -mos ravishda x qalinlikli moddaga tushayotgan va undan chiqayotgan intensivliklari. -yutilish koeffitsienti deyilib,moddaning kimyoviy tarkibi, holati va tushayotgan yorug’likning to’lqin uzunligiga bog’liq kattalik.
Buger yutuvchi modda orqali yorug’lik o’tganda yorug’likning intensivligi kamayishini ifodalaydigan qonun.
Ber-Lambert-Buger qonunini 1729-yilda P.Burger topgan.1760-yilda nemis olimi I.Lambert to’la o’rgangan va 1852-yilda nemis olimi A.Ber tajribada tekshirgan.
Xulosa:
Demak,yorug’lik dispersiyasi yorug’likning difraktsiyalanishi, interferentsiyalanishi va ikki muhit chegarasida sinishi natijasida monoxromatik tashkil etuvchilarga, ya’ni spektrga ajralishi. Xususiy holda, yoruglik dispersiyasi — muhitning mutlaq sindirish ko’rsatkichining shu muhitga tushayotgan yorug’lik chastotasiga bog’liqligini ko’rsatadi. Yorug’lik dspersiyasini o’rganish uchun ayqash qo’yilgan prizmalar metodi nihoyatda ko’rgazmali hisoblanadi.Uch yoqli prizmadan o’tgan alohida ranglarga ajralib, ekranda kamalak rangli yo’l hosil qilishini kuzatishgan.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati:
G.S.Landsberg “Optika” Toshkent “O’qituvchi nashri 1981-yil.
F.X.Tuxvatulin, Sh.Fayzullayev,A.Jumaboyev,G.Murodov “Optika” o’quv qo’llanma 1-qism Samarqand.
Ф.А.Королев “Fizika kursi” “Optika Atom va yadro fizikasi” kitobi.
Foydalanilgan saytlar:
www.ziyonet.uz
www.title.uz
www.fayllar.org
E’tiboringiz uchun tashakkur!