2. Ishlab chiqarish rejasi bajarilishi va dinamikasi tahlili Strukturaviy o’zgarishlarni mahsulot hajmiga ta’sirining tahlili

Mahsulot etkazib berish bo’yicha shartnoma majburiyatlarining bajarilishi, ming so’m.

Hisobot davri	Reja bo’yicha shartnomalar tuzish uchun mahsulot ishlab chiqarish		Shartnoma majburiyatlari bo’yicha etkazib berilmagan mahsulot		Mahsulot etkazib berish bo’yicha shartnoma majburiyatlarining bajarilishi, %
	Hisobot oyi uchun	Yil boshidan beri davr uchun	Hisobot oyi uchun	Yil boshidan beri davr uchun	Hisobot oyi uchun	Yil boshidan beri davr uchun
Yanvar	500	500	-	-	100	100
Fevral	520	1020			100	100
Mart	520	1540	15	40	97,1	97,4
va boshqalar

5.9-jadval
Umuman korxona bo’yicha shartnoma majburiyatlari bajarilishi quyidagi ma’lumotlar bilan tavsiflanadi (ming so’mda) :

№	Ko’rsatkich	Hisobot yili uchun reja	Hisobot yili uchun haqiqatda
1.	Taqqoslama narxlarda sotish	260454	280380
2.	Etkazib berishlar bo’yicha majburiyatlarning bajarilmasligi	X	20950
3.	Etkazib berish bo’yicha majburiyatlarni hisobga olgan holda mahsulot sotish hajmi	X	239504
4.	Sotish rejasining bajarilish foizi	X	91,9

Bizning misolimizda umumiy hajm bo’yicha mahsulot sotish rejasi 107,6% ga bajarilgan. Biroq mahsulot etkazib berish bo’yicha majburiyatlarni hisobga olgan holda reja 91,9% (239504 * 100 : 260454) ga bajarilib, etkazib berish bo’yicha majburiyatlar bajarilmasligi 20950 ming so’mni tashkil qiladi.

Etkazib berish bo’yicha majburiyatlar hisobga olingan holda sotish hajmi 239504 ming so’m (260454 – 20950).
Shartnomalar bo’yicha rejaning bajarilmasligi korxona uchun tushum kamayishi, jarima sanktsiyalari to’lashga olib keladi. Bundan tashqari, raqobat sharoitida korxona mahsulot sotish bozorini yo’qotishi mumkin, bu esa ishlab chiqarish tanazzuliga sabab bo’ladi.
Shartnoma majburiyatlari bajarilishi tahlili alohida shartnomalar, mahsulot turlari, etkazib berish muddatlari kesimida tashkil etilishi lozim.
Etkazib berishlar borishini tezkor tahlil qilish uchun axborot manbalari sifatida asosan operativ-texnik va statistik hisob ma’lumotlari, kuzatish materiallari xizmat qiladi.
Buxgalteriya hisobi ham axborot manbasi bo’lib xizmat qilishi mumkin, lekin kechikuvchi xarakteri bilan bog’liq ravishda ancha chegaralangan holda qo’llaniladi. Axborot texnologiyalarini qo’llash assortiment kesimida, shuningdek, etkazib berishlar muddatlari bo’yicha har bir oluvchi bo’yicha jo’natmalar haqida tezkor axborot olishga imkon beradi.