2-laboratoriya ishi Tortuv elektr motorini kollektor shchyotka uzeli texnik holatini diagnostika qilish

---

2-laboratoriya ishi 
Tortuv elektr motorini kollektor shchyotka uzeli texnik holatini diagnostika 
qilish 
 
Ishdan maqsad: Lokomotiv tortuv elektr motori kollektor shchyotka uzeli texnik 
holatini diagnostika qilish ko`nikmalarini egallash. 
 
Umumiy holatlar 
 
1. Lokomotiv dvigatellari vibroakkustik stendlarda bajariladi va bu stendlar 
lokomotiv diagnostika depolarida o’rnatiladi.
2. Kollektor uzelining diagnostikasi, uzelidagi nosozliklarni ekspluatatsiya 
davomida aniqlash uchun bajariladi.
Asbob va uskunalar 
 
1. Kollektro-shyotka uzelining texnik holati 1 datchik, 2 o’lchov bloki, 3 
registratsiya uzeli yordamida aniqlanadi.
2. Datchik kollektor kamerasiga, eletkromagnit tebranishlarni kollektor zonasida 
yozib borish uchun o’rnatiladi.
3. O’lchov bloki datchikdan kelayotgan signalni kuchaytirib beradi va 
o’lchamlarning registratsiyasini qulaylashtiradi. 
4. Ko’rsatishlarning registratsiyasi 3 strelkali indikator yordamida, o’lchov 
blokida yoki H-338 samopisetsi orqali bajarilshi mumkin.
5. Pribor 3 V li galvanik elementlardan keluvchi tokdan to’yinadi.
Ish tartibi 
Nazoratga tayyorgarlik 
1. Datchik TEDning kollektor kamerasiga o’rnatiladi. 

---

2. Datchik o’lchov blokiga o’rnatiladi. 
3. H-338 samopisetsi o’lchov blokiga ulanadi. 
4. O’lchov priboridagi to’yinish tumbler ishga tushiriladi. 
5. Vibroakkustik stendda: ТEP70 – uchun 40 ayl/min; 2ТE10М – 60 ayl/min 
o’rnatiladi.
 
Nazoratni o’tkazish 
1. Indikator ko’rsatkichining ko’rsatishlari yozib olinadi va mashinaning 
kommutatsiya darajasiga baho beriladi. 
2. H-338 samopisetsini qo’llashda vibrogramma etalon bilan taqqoslanadi.
3. TEDning kommutatsiya darajasini baholash uchun uni 2.1-rasmdagi 
nomogramma bilan solishtiriladi. Agar datchik ko’rsatishi 7 bo’lakdan yuqori qiymatni 
ko’rsatsa, kollektro va shyotkalarda nosozliklar mavjud va ularni bartaraf etish talab 
etiladi. 
2.1-rasm. Kommutatsiyani sinash asbobi. 

---

2.2-rasm. Kommutatsiya sinfini TEM quvvatiga bog`liqligi grafigi
 
Hisobot tarkibi 
 
1. Tekshiruv natijalari lokomotiv texnik kartasiga, vibrogramma xuloslaridan 
kelib chiqib tikiladi.
2. Tekshiruv natijlarini oldingi ko’rsatkichlar bilan solishtirish maqsadga 
muvofiqdir. 
Nazorat savollari 
 
1. Lokomotiv dvigatellari vibroakkustik stendlarda qanday tekshiriladi? 
2. Kollektor uzelining diagnostikasi, uzelidagi nosozliklarni ekspluatatsiya 
davomida aniqlash qanday bajariladi?