2-mavzu. 1-mashg’ulot. Asfaltbeton tayyorlash uchun materiallar va ularga bo‘lgan talablar


-MASHG’ULOT.Asfaltbetonni tayyorlash texnologiyasi


Download 1.31 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/9
Sana31.01.2023
Hajmi1.31 Mb.
#1145653
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
AYQM va ICh 2-mavzu.

3-MASHG’ULOT.Asfaltbetonni tayyorlash texnologiyasi 
Reja: 
1.Asfaltbetonni tayyorlash texnologiyasi.
2.Issiq asfaltbetonni tayyorlash texnologiyasining o‘ziga xosligi, tuzilishi va mexanik xossalari.
3.Sovuq asfaltbeton va uning xossalari.
4.Qo‘yma asfaltbeton va uning xossalari.
5.Bitummineral va bitum gruntli qorishmalar va qora chaqiqtosh. 
6.O‘zbekiston sharoitida asfaltbetonning chidamliligini oshirish.
7.Asfaltbetonning regeneratsiyasi. 
Tayanch suzlar va iboralar.Asfaltobeton, chakik tosh, shagal, kum, mineral kukun, korishma, govak, 
koldik, mastika, kuyma asfalt tuldiruvchi. 
Xisoblash usuli bilan olingan ma’lum granulometrik tarkibga ega bulgan chakik tosh, shagal, kum, 
mineral kukun va bitumlar aralashmasini maxsus asfaltokorgich kurilmada, ma’lum texnologik usul bilan 
yukori xaroratda aralashtirish bilan tayyorlangan korishmani yul koplamasiga yotkizish va zichlash 
natijasida xosil bulgan material asfaltobeton deyiladi. 


Asfaltobeton asfalt yullari, aerodromlar kurilishida ishlatilib, katta ogirlikdagi kuchlarni kabul kila 
olish kobiliyatiga ega bulgan kurilish materiali xisoblanadi. Asfaltobetonning xizmat kilish muddati 40-
50 yilga muljallangan buladi, lekin loyixalash, ishlab chikarish texnologiyasida yul kuyilgan 
kamchiliklar, tuldiruvchi materiallarning sifatsizligi tufayli uning sifati pasayadi, bu esa uning 
foydalanish muddatini kamayishiga olib keladi. Asfaltobeton bitumli mineral korishmalardan asosan 
mineral materiallarning mikdori, sifati va anik taksimlanishi bilan farklanadi. 
Asfaltobeton foydali va salbiy xususiyatlarga ega. Asfaltobetonning foydali xususiyatlari kuyidagicha: 
elastik chegarasida u juda mustaxkam, egilish va deformatsiyaga yaxshi ishlab, transport natijasida xosil 
buluvchi tebranma kuchlarni sundirish kobiliyatiga ega. Asfaltobetonli yul kiska vakt ichida 
foydalanishga topshirish imkonini beradi, tuzatish ishlari tez va oddiy usul bilan olib boriladi.
Asfaltobetonning salbiy xususiyatlari kuyidagicha: asfaltobeton tarkibidagi organik boglovchi 
materiallarning emirilishi natijasida asfaltobeton xam emiriladi. Tashki muxit ta’sirida asfaltobeton 
elastik xususiyatini uzgartiradi va natijada yul yuzasida baland-pastliklar yoriklar paydo buladi. Kurilish
ishlari ob-xavoga xam boglik bulib, kursatilgan kamchiliklar kurilish ishlari tannarxining yukori bulishiga 
olib keladi.
GOST - 9128-2009ga muvofik asfaltobeton boglovchi materiallarning yopishkokligi xarorat darajasi va 
markasiga karab 3ga buladi. 
Issik
Sovuk. 
Govaklikka karab 3ga bulinadi. 
zich govak 2-7% 
govak-koldik 7-12%
yukori koldik govak 12-18% 
Asfaltobeton korishmalar chakik toshli va kumli bulib, mineral materiallarning katta-kichikligiga karab 
3ga bulinadi.
Katta zarralar ulchami-40mmgacha 
Mayda zarralar ulchami-20mmgacha 
Kumli zarralar ulchami-5mmgacha
Asfaltobeton korishmalar chakik toshning mustaxkamligi, bitum, va mineral kukunning sifatiga boglik 
bulib, markalarga bulinadi. Ular chakik tosh va kumning mikdoriga karab kuyidagi turlarga bulinadi. 
Markalari Asfalto-betonning 
turlari 
Asfaltobeton korishma tarkibida chakilgan tosh va kumning mikdori 
I va II 

Issik va ilik asfaltobetonlar uchun 50-65%chakik tosh 
I,II, III 

35-50% chakik tosh 
I,II,III 

20-35 % chakik tosh 


I,II,III 

1,25-5,0 mm fraksiyali kumning mikdori, 33%kamida 
II,III 

1,25-5,0 mm fraksiyali tabiiy kumning midori, 14% kamida 
I,II 
Bs 
Sovuk asfaltobetonlar uchun 35-50% chakik tosh 
I,II 
Vs 
20-35% chakik tosh 

Gs 
1,25-5,0 mm fraksiyali kumning mikdori, 33% kamida 
II 
Ds 
1,25-5,0 mm farksiyali kumning mikdori, 15% kamida 
Tuzilishi, tarkibi, xamda xususiyatiga karab asfaltobetondan fark kiluvchi asfaltmastika, kuyma asfaltlar 
va kora chakik toshli korishmalar ishlatiladi.
Asfalt mastika - mineral kukun bilan yopishkok bitum aralashmasidir.
Quyma asfaltlar – tarkibida 10-15 mm bulgan chakik tosh fraksiyasi, mineral kukun va 
yopishkok bitum aralashmasidan iborat. 
Kora chakik toshli korishmada-zarralar ulchami-5-20(40)mm bulgan chakik tosh kup mikdorda bulib, oz 
mikdorda kum va kam mikdorda mineral kukun va oz mikdorda bitum buladi.

Download 1.31 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling