- mexanik harakat (jismlarning fazodagi siljishi)
- fizik harakat (issiqlik, yorugzgarishlar)
- ximiyaviy harakat (ximiyaviy birikish va parchalanish)
- ijtimoiy harakat (jamiyatdagi ozaro joylashish tartibini aks ettiradi. yalamini, hajmini, ongda joylashadi.bularning hammasi fazo tushunchasida ifodalanadi. Fazo sozbek tiliga fors tilidan kirib kelgan bolam degan may beruvchi hodisalar ketma-ketligi tartibining davomiyligini ifodalaydi. Xar bir narsa otmishi, xoziri, kelgusiga ega. narsa hodisalarning baladi. Bular esa vaqt tushunchasida ifodalanadi. Vaqtning muhim hususiyati uning bir ozini qurshab turgan dunyoga bo bilishdir. bilish deb ikos etilishiga aytiladi.
Falsafaning bilishni olimi z bo bilish logos- taglimot malimotlar, qarashlar ilgari surilgan.
Agnostitsizm limot. ular inson dunyoni bilishga qodir emas degan g inson hamma narsani bilishga qodir deb biluvchi falsafiy tayilishi:
Demokrit oyani ilgari suradi.
Aristotel ayrim narsalarni xis etadi., tafakkur narsalarning umumiy tomonlarini idrok etadi.
Abu Nasr Farobiy olamni bilish mumkin. bilish sezgidan boshlanadi. bilishning manbai bilishning birdan bir manbai tafakkur. Olim bilishda ratsionalizm g inson real voqelikni bila olmaydi. u faqat o u inson bilish mumkin bonarsa biz uchunNarsa oni inson bila olmaydi deb hisoblaydi.
Avvalo bilishni ikki turga: xissiy va aqliy bilishga ajratish mumkin.
- hissiy bilishga (sezgi, idrok, tasavvur) kiradi.
- aqliy bilishga (tushuncha, hukm, xulosa) kiradi.
Sezgi ladi. ya borliqdagi narsa va xodisalarni yaxlit xolda, bir butun koikos etishdir. Idrok predmet va xodisalarning bir butun yaxlit obrazidir.
Tasavvur z sezgi a predmet va xodisalarning qonuniyatlarini, uning mohiyatini bilishdar. Ilmiy bilish muayyan olim yoki tadqiqotchi tomonidan olib boriladigan izlanishlar asosida amalga oshiriladigan, uzoq davom etadigan jarayonlarni organishni talab qiladi. ilmiy bilish natijalari ilmiy bilimlarda, fan mazmunida olinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |