2-mavzu: Kompyuter tarmoqlari va ularning turlari Kirish. Tarmoqlar – maqsad va vazifalar Ma’lumotlarni uzatish. Tarmoq turlari

 

Daraja 4: Tраnspоrtli daraja 

 

Hatto, agar daraja 3 ma’lumotlarni kompyuter – adresatga yetkazish kerakligi to‘g‘risida g‘аmхo‘rlik 

qilsa  ham,  barbir  kompyuterlar  orasidagi  haqiqiy  kommunikatsiya  to‘g‘risida  hali  gap  bo‘lishi  mumkin 

emas.  

Barcha shu momentgacha bo‘lib o‘tganlarni xatni pochta qutisiga tushirish bilan taqqoslasa bo‘ladi. 

Xat o‘zining maqsadiga yetib keladi, lekin axborotni hali o‘qib chiqish kerak va unga bor kim javob berish 

kerak. Хаqiqiy kommunikatsiya daraja 4 dan boshlanadi (ingl. Transport Layer).  

Bir birovini tushunadigan sheriklar orasidagi kommunikatsiya bo‘lib o‘tishi kerak.  

Biz bilishimizcha, kompyuterda ko‘p miqdorda har xil Ilovalar bor (mavjud) va ko‘p sonli jarayonlar 

bo‘lib o‘tadi. Savol tug‘iladi, Aslida kim uchun xabar Mo‘ljallangan? Shunday xol bo‘ladi, adresli sherikni 

shu momentda aniqlab bo‘lmaydi (nimalarga dir band bo‘lishi mumkin, yoki “osilib qolgan”, yoki ishga 

tushirilmagan.) Bunday paytda ulanish maxlum bir xizmat bilan bo‘lishi kerak. Kimdir esa, so‘rovga javob 

berishi kerak. Yana muhimi, jo‘natuvchi tomonidan yuborilgan malumotlarni qabul qilinganlik to‘g‘risida 

xabarni  olingani,  agar  bu  muhim  ma’lumotlar  bo‘lsa.  Bunday  imkoniyatni  daraja  4  Taqdim  etadi  va 

---

qo‘shimcha himoyalash mexanizimiga ega bo‘ladi. Bunday himoyalashni maqsadi kommunikatsiya  tezligini 

kamaytirish, chunki jo‘natish va olganlikni tasdiqlash ma’lum bir zahiralarni egallaydi.  

Agar birinchi galda tez ulash turgan bo‘lsa, tasdiqlaganni jo‘natish istalmagan bo‘lib qoladi va undan 

voz kechish mumkin. 

Tраnсpорtli daraja “oxirini oxiri bilan” ulashni o‘rnatadi va shunday qilib, ikki kompyuterlar orasidagi 

kommunikatsiyani seans deb nomlanadigan atama yordamida ochish mumkin.