2-mavzu qurilish materiallarining asosiy xossalari reja

SIQILISHGA MUSTAHKAMLIK CHEGARASI QUYIDAGI FORMULA BILAN HISOBLANADI:

• Rsiq = ; MPa

• P – yemiruvchi kuch, N F – namunani ko’ndalang kesimining yuzasi, sm2

CHO’ZILISHGA MUSTAXKAMLIK CHEGARASI PO’LAT, BETON VA TOLALIK MATERIALLAR UCHUN ANIQLANADI. CHO’ZILISHGA MUSTAXKAMLIK CHEGA- RASI VA SIQILISHGA MUSTAXKAMLIK CHEGARASI NISBATI BO’YICHA MATE- RIALLARNI UCH GURUXGA BO’LISH MUMKIN.

• a) Rcho’z>Rsiq tolali materiallar (yog’och)
• b) Rcho’z=Rsiq (po’lat)
• v) Rcho’z

EGILISHGA MUSTAHKAMLIK CHEGARASI QUYIDAGI FORMULA BO’YICHA ANIQLANADI:

• Reg = ; MPa

• M – eguvchi moment, W – qarshilik ko’rsatuvchi moment

2. Materialning qattiqligi – unga nisbatan ancha qattiq materialning botishiga qarshilik ko’rsatish hossasi.

• 2. Materialning qattiqligi – unga nisbatan ancha qattiq materialning botishiga qarshilik ko’rsatish hossasi.
• 3. Materialning yedirilishi – yediruvchi kuchlar ta’siri ostida uning hajmi va massasini o’zgarishi. Bu hossa yo’l, pol, zinapoya, relsga ishlatiladigan materiallar uchun zarur.

• 4. Elastiklik – materialning kuch ostida shakli o’zgarishi va kuch olinganidan keyin boshlang’ich shakl va o’lchamlariga kelish hossasidir. Misol: rezina, po’lat, yog’och.

5. Plastiklik – materialning kuch ta’sirida yorilmaslik va darz ketmasdan shakl va o’lchamlarini o’zgartirish hamda kuch olinganidan keyin o’zgargan shakl va o’lchamlarida qolish hususiyati. Misol: gil, qo’rg’oshin, bitum, plastmassa.

• 5. Plastiklik – materialning kuch ta’sirida yorilmaslik va darz ketmasdan shakl va o’lchamlarini o’zgartirish hamda kuch olinganidan keyin o’zgargan shakl va o’lchamlarida qolish hususiyati. Misol: gil, qo’rg’oshin, bitum, plastmassa.
• 6. Mo’rtlik – materialning tashqi kuchlar ta’sirida shakli o’zgarmay bir zumda buzilish hossasidir. Misol: shisha, cho’yan, beton, tabiiy toshlar, sopol.

Nazorat savollari:

• Nazorat savollari:
• Qurilish materiallarining asosiy xossalari tasnifi.
• Sizda qurilish materiallarining qanday fizik xossalari ma’lum?
• Qurilish materiallariga oid qanday gidrofizik xossalarni bilasiz?
• Qurilish materiallarining qanday mexanik xossalarini bilasiz?

TAMOM