2 O’tkir o’pka bakterial destruksiyalari

Total piotoraks (empiyema) – plevra bo’shlig’ida ko’p mikdorda yiring 
to’planishi bilan harakterlanuvchi holatdir. Plevra empiyemasi bo’lgan bolalar umumiy 
ahvoli yomonlashishi nafaqat intoksikasiya balki nafas yetishmovchiligi bilan ham 
bog’liqdir. 
Nafas yetishmovchilik darajasi ekssudat mikdori bilan bog’liq.Quyidagi fizikal 
belgilar xosdir. Perkutor tovush tumtoqlashishi,nafas susayishi.Rentgenologik belgisi 
ko’krak qafasi zararlangan tomonida total qorayish, ko’ks oralig’i organlari qarshi 
tomonga siljishidir.Qovurg’alar orasi kengaygan.Empiyemada plevra bo’shlig’idan 
yiringni yo’qotish uchun takror punksiyalar o’tkazish kerak. 
O’tkazib yuborilgan hollarda plevra bo’shlig’ida fibrin to’planadi,ular igna 
teshigini yopib punksiya effektini kamaytiradi.Bunda plevra bo’shlig’i Byulau bo’yicha 
drenirlanadi.Empiyema davolash oqibati fibrin mikdoriga bog’liq. 
Piopnevmotoraks-destruktiv pnevmoniya eng ko’p va yomon oqibatidir.Yiring 
hosil bo’lishida parenxima yemirilib ko’p mikdorda yiring plevra bo’shlig’iga tushishi 
mumkin. Mayda bronxlardan havo ham to’planadi.Taranglashgan piopnevmotoraks 
yuzaga keladi. Taranglashmagan piopnevmotoraks kam uchraydi. 
Taranglashgan piopnevmotoraksda ahvol og’irligi intoksikasiya,nafas va yurak 
yetishmovchiligi 
bilan 
bog’liq.Intoksikasiya 
kuchayishi 
yiring 
ko’payishi 
natijasidir.Ko’ks organlari siljishi ham ahvolni juda yomonlashtiradi.Bu qon aylanishini 
bo’zadi.Natijada kardiopulmonal shok yuzaga kelishi mumkin. 
Bu asoratning ko’rinishi juda harakterlidir: bezovtalik, kuchli xansirash, 
taxikardiya, sianoz. Bolani ko’zdan kechirganda ko’krak qafasi assimeriyasi kuzatiladi.
Perkutor tovush yuqorida qutichasimon, pastda tumtoqlashish bo’ladi, yana 

---

5 
perkussiyada ko’ks a’zolari qarshi tomoniga siljigani aniqlanadi. AusKo’ltasiyada sog’ 
tomonida dag’al nafas eshitiladi, kasal tomonida nafas eshitilaydi. Kichik 
yoshdagilarda qorin dam bo’lishi ichak falaji bilan bog’liqdir. 
Piopnevmotoraksning asosiy rentgenologik belgisi plevra bo’shlig’ida suyuqlik 
sathi bo’lishidir. Uning o’lchamlari havo va suyuqlik mikdoriga bog’liq. Bu holatda 
o’pka ko’pincha kollabirlangan holda bo’ladi. 
Taranglashmagan 
piopnevmotoraksning 
ko’rinishi 
ham 
xuddi
yuqoridagidek, lekin ko’krak ichi taranglashgan simptom bo’lmaydi.