2-Tezkor xotira. Ko`p yadroli va grafik(62-77). docx

2. Ko’p yadroli protsessor arxitekturasi
Ko’p yadroli protsessorlar ham bir xil yoki geterogen arxitekturaga ega:
• Bir xil arxitektura — barcha protsessor yadrolari bir xil va bir xil vazifalarni
bajaradi. Misollar: Intel Core Duo, Sun SPARC T3, AMD Opteron;
2.2.2-rasm. Ko’p yadroli protsessorlar bir xil arxitekturasi.
• Geterogen arxitektura — protsessor yadrolari turli vazifalarni bajaradi.
Misollar: Sony, Toshiba va IBM alyansining (STI) Cell protsessorlari, uning
to’qqizta yadrosidan biri umumiy quvvatli PowerPC protsessorining yadrosi, qolgan
sakkiztasi esa Sony PlayStation 3 o’yin konsolida ishlatiladigan vektorli operatsiyalar
uchun optimallashtirilgan ixtisoslashgan protsessorlardir.

---

64
2.2.3-rasm. Ko’p yadroli protsessorlar geterogen arxitekturasi.
Ko’p yadroli protsessorlarning mikroarxitekturasi. Bir yadroli protsessor
arxitekturasi (Single-core).
To’rt yadroli protsessor arxitekturasi (Quad-core)

---

65
Ko’p yadroli arxtekturalarga misollar
3. Xotirani va ichki kommunakatsiyani tashkillashtirish
Umumiy shinali xisoblash majmualarida, uning hamma qurilmalari, ya’ni
protsessorlar, operativ xotira qurilmasi modullari, kiritish-chiqarish qurilmalari,
axborotlar
adreslarini va boshqarish signallarini uzatishga
muljallangan
utkazgichlar tuplami (kabellar) ko’rinishidagi umumiy shina orqali bog’lanadi. Bunday
holda interfeys bitta bog’‘lanishli hisoblanadi, ya’ni axborot almashish xoxlagan
vaqtda faqat ikkita qurilma o’rtasida amalga oshiriladi.
Majmua qurilmalari shinaga vaqtni bo’laklash rejimida ishlashga moslashib
bog’lanadi, bu esa, shinada konfliktli vaziyatlarni yuzaga keltirib chiqaradi, ya’ni shinaga
bir Vaqtda bir qancha qurilmalar axborot uzatishi mumkin, shina esa faqat ikkita
qurilma o’rtasida axborot almashishni ta’minlay olishi mumkin. Bunday konfliktlar
yuzaga kelishi ba’zi qurilmalarni ishlamay kolishiga sabab bo’lib, tizim
unumdorligini kamayishiga olib keladi. Ziddiyatli xolatni ustunliklar tizimi va
navbatlar hosil qilish yuli bilan hal qilish mumkin.
2.2.4-rasm. Umumiy shinali KPXM

---

66
Bu yerda: P1.P2 - protsessor modullari, OXK1 – OXK3 -xotira modullari, KCHQ
- kiritish-chiqarish qurilmasi.