20-mavzu. Pulning xalqaro munosabatlardagi xarakat reja
Download 0.54 Mb.
|
20-mavzu. Pulning xalqaro munosabatlardagi xarakat reja
20.7-jadvalBigmagindeksinihisoblash
Mazkurjadvaldabigmagindeksinihisoblashvauningahamiyatiko‘rsatilgan.Ya‘niAQShdabelgilangandavrdashumaxsulot 2 dollar71 tsentturadi.Dollardagixaridqobiliyatimazkurvalyutagabirdollarlikqanchamaxsulotto‘g‘rikelishinibildiradi.Xaridqobiliyativao‘rnatilgankurso‘rtasidagifarqdavlatningtashqiiqtisodiysiyosatiniizohlaydi.MasalanarzonienasiyosatiniyuritadiganYaponiyao‘zvalyutasini19%gaqadrsizlantiribo‘zeksportsalohiyatinioshirishimkoniyatigaega.Yevropadayesayevrokursiaksinchaparitetganisbatanyuqorio‘rnatilgan,buxududniAQSHgaeksportqilishasosiytashqiiqtisodiysiyosatemasligivaularishlabchiqaradigamaxsulotlarraqobatbardosh. BigMakindeksiningboshqavariantlarihamyaratilgan.Masalan,2004-yilyanvaridaEkonomistjurnaliStarbaks kofesiasosida―TalleLatte‖indeksini ishlabchiqqan. 2007-yildaAvstraliyabankixodimlariBig Makindeksig‘oyasiasosida ―iPod‖indeksiniyaratishdi.Bunazariyaningyaratilishsababi―iPod‖texnikalaribirjoydaishlabchiqarilishihamdauningqiymatinisbatano‘zgarmasligiedi.LekinXitoydaishlabchiqarilganmahsulotniturlijoylargayetkazibberishuchunketadiganxarajatlargabog‘liqravishdauningnarxiturlijoylardabir-biridankeskinfarqqilishiniinobatgaolinmaganligisabablinazariya tanqidga uchradi. Shuningdek,xaridqilishparitetinihisoblashningbumetodikamchiliklargahamega. Ko‘pginamamlakatlarda―McDonald‘s‖kabixalqarorestorantlarmahalliyrestorantlargaqaragandabirmunchaqimmatligivabigmakuchuntalabhammajoydabirxilemasligi,mahalliysoliqlarningbir-biridanfarqqilishi,raqobatdarajasinarxlargao‘zta‘siriniko‘rsatadi.Bundantashqari,Gamgurgertayyorlashuchunkerakbo‘lganmahsulotlarningnarxihammajoydabirxilemas:Buxaridqilishparitetiningvalyutakursidannoto‘g‘rifarqqilishinikeltiribchiqaradi. Shuningdek―McDonald‘s‖turlijoylardaturlichatijoratstrategiyasiniqo‘llaydi.Masalan,Fransiyadagamburgernarxi€1ga,Belgiyada€1.50gateng.YokiNyuyorkshahridagamburgerlarningshahartashqarisidagidanqimmatbo‘lishibigmaknarxlariningmamlakatturlihududlaridahamkattafarqqilishiniko‘rsatadi. Bundantashqaribigmakturlimamlakatlardaturlicharetsiplardatayyorlanishihamuningnarxiturlichabo‘lishigaolibkeladi. Shungaqaramasdan,iqtisodchilarko‘pinchaxaridqilishparitetinio‘lchashninghaqqoniyyo‘lisifatidaBigMakindeksinimisolkeltirishadi. 20.8.Savdobalansi, to‘lovbalansiva ularningholati To’lov balansi – xalqaro operatsiyalarning balans hisobvarag’i bo’lib,bundadavlatningtovarlar,xizmatlar,kapitallarniolibkirishhamda olib chiqish ko’rsatkichlarining nisbati ko’rinishidagi barcha xalqaroaloqalarimajmuipuldaifodalanadi. Download 0.54 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling