21-маъруза : Статистик моделлаштириш

Нуқта рақами Р Г Х Й (Х; Й) нуқта тўртбурчак ичига тушдими? (Х; Й) нуқта бешбурчакдами? 1 0,8109 0,3557 8.109 7.114 Ҳа Ҳа 2 0,0333 0,5370 0,333 10.740 Ҳа Йўқ 3 0,1958 0,2748 1.958 5.496 Ҳа Ҳа 4 0,6982 0,1652 6.982 3.304 Ҳа Ҳа 5 0,9499 0,1090 9.499 2.180 Ҳа Йўқ 6 0,7644 0,2194 7.644 4.388 Ҳа Ҳа 7 0,8395 0,4510 8.395 9.020 Ҳа Ҳа 8 0,0415 0,6855 0,415 13.710 Ҳа Йўқ 9 0,5997 0,1140 5.997 2.280 Ҳа Ҳа 10 0,9595 0,9595 9.595 19.190 Ҳа Йўқ Жами: 10 6

Статистик гипотеза шундан иборатки, расмнинг контурига тушадиган нуқталар сони расмнинг майдонига мутаносибдир: 6:10 = С :200. Яъни, Монте-Карло усули формуласига кўра, бешбурчакнинг С майдони : 200 6/10 = 120 эканлигини оламиз .
Келинг , С нинг қиймати тажрибадан тажрибага қандай ўзгарганини кўриб чиқамиз (21.6-жадвалга қаранг).

21.6-жадвал. Жавобнинг тўғрилигини баҳолаш

Синовлар сони Н Синов майдонига тасодифий нуқта тушиши эҳтимолини баҳолаш С майдонини Монте-Карло усулида баҳолаш 1 1/1 = 1,00 200 2 1/2 = 0,50 100 3 2/3 = 0,67 133 4 3/4 = 0,75 150 5 3/5 = 0,60 120 6 4/6 = 0,67 133 7 5/7 = 0,71 143 8 5/8 = 0,63 125 9 6/9 = 0,67 133 10 6/10 = 0,60 120

Жавобда иккинчи рақамнинг қиймати ҳали ҳам ўзгарганлиги сабабли, мумкин бўлган ноаниқлик ҳали ҳам 10% дан ортиқ. Ҳисоблашнинг аниқлиги тестлар сонининг кўпайиши билан оширилиши мумкин ( 21.10 -расмга қаранг ).

Гуруч. 21.10. Назарий натижага экспериментал аниқланган жавобнинг яқинлашиши жараёнининг иллюстрацияси