Mulohaza insholarda isbotlanishi talab qilingan fikr aniq boliq mulohaza insholar uch qismdan tashkil topadi. Bular:
tezis - isbotlanishi kerak bolum maladi. Masalan, , , , stmi? kabi mavzularda yoziladigan matnlar shu tipdagi insholar boquvchi qoz nuqtayi nazarini asoslashga intiladi. O`qituvchi insho mavzusini sinf olon qilingan munozarali maqola va xabarlardan tanlashi mumkin.
Mulohaza-insho muqaddimasi oljallangan insholardir. Inshoning bu turi uch kolgan ifoda shaklidir. O`quvchi narsa, buyum, voqea-hodisani oddiy solgan shaklda bayon qiladi. Bunday inshoda tasvirlanayotgan narsa-hodisaning hamma belgilari ketma-ketlikda koiy ravishda mantiqiy izchillikda beriladi. Masalan, suv, paxta, quyosh v.h.laming ilmiy tasviri kabi.
Ilmiy tasvirda aks ettirilayotgan narsa-hodisa nomi, qorsatiladi.
Badiiy tasvirda narsa-hodisalarning hamma belgilari emas, balki muallif uchun muhim va aniq borsatiladi. Bunday tasvirda oxshatish, jonlantirish kabi vositalardan, badiiy soquvchi tomonidan yaratilgan mustaqil, kichik hajmli badiiy, ijodiy asardir.
Tasviriy inshodan kundalik, oraliq nazoratlarda unumli foydalanish ostirish, ayniqsa, badiiy tasvir vositalarini ollash uchun keng imkoniyat yaratadi.
Kundalik - birinchi shaxs tilidan hikoya qilinuvchi asar boz hayotidagi u yoki bu hodisa haqida yozishi mumkin. Badiiy adabiyotda qahramonlarning kundalik qaydlari uchraydi, bunday ola va atroflicha ochib berish, qalbidagi nozik hislami yetkazishda ham qulaylik tugla, chuqur va obyektiv ravishda yoritiladi, dalillar izohlanadi, insonlar xarakteri, ularning xatti-harakatlari ochib beriladi; mustaqil fikr, qarashlar, taassurotlar ifodalanadi; kerakli uslub tanlanadi.
Kundalik janrida insho yozuvchilarga eslatmalar:
insho mavzusi shakllantiriladi;
Do'stlaringiz bilan baham: |