21-mavzu. Turli xil materiallardan amaliy darslarni tashkil etish metodikasi. Reja

21-mavzu. Turli xil materiallardan amaliy darslarni tashkil etish metodikasi.
Reja:
1.Turli xil materiallar haqida tushuncha.
2.Turli xil materiallarni to`plash va ishga tayyorlash.
3.Turli xil materiallardan turli buyumlar yasash texnologiyasi.
4. Ish joyini to`gri tashkil etish talablari.Texnika xavfsizligi qoidalari
Tayanch iboralar: texnologiya, turli materiallar,yog`och turlari, ish qurollari, texnika xavfsizlik qoidalari, plastmassa,texnologik xususiyatlar.
Turli xil materiallar haqida tushuncha. Turli materiallar bilan ishlash. Turli materiallar bilan ishlaganda chiqindi materiallari: po‘kak, qutichalar, plastmassa idishlar va shu kabilardan foydalaniladi.
Mashg‘ulotlami rejalashtirish va materiallarni tanlashda mahalliy sharoitlar: o‘ Ika iqlimi, tabiati, ishlab chiqarish korxonalari, xalq badiiy ustaxonalari va shu kabilarni e’tiborga olish kerak. Mashg‘ulotlami shunday tashkil etish kerakki, ular bolalarning ijodiy qobiliyatlarini o‘stirisin, tasavvur qilishga o‘rgatsin.
Turli materiallarning texnologik xususiyatlari shunday xilma- xilki, narsalar yasashda ulardan asosiy material sifatida ham, yasalgan narsaga bezak beruvchi material sifatida ham foydalanish mumkin.
Turli materiallardan o‘yinchoqlar, yodgorliklar, ko‘rgazmalar, ro‘zg‘or uchun foydali buyumlar va boshqa buyumlami yaratish badiiy modellashtirish- ga yaqinlashib ketadi, bolaning estetik hissiyotlari va badiiy moyilliklarini o'stirishga yordam beradi.
Bu ishlarni bajarish jarayonida bolalar quyidagi malaka va ko‘nik- malami egallaydilar hamda mustahkamlaydilar:

• 
  Turli tabiiy materiallar hamda ulami to‘plash va saqlash qoidalari bilan tanishish. Atrof muhitni muhofaza qiiish.
  
• 
  Turli tabiiy materiallarga ishlov berish va mustahkamlash qoidalari.
  
• 
  Buyum uchun atrof muhitdan obyekt tanlash.
  
• 
  Predmetni tahlil qila bilish. Detallar uchun material, shuningdek ularga ishlov berish uchun asboblar tanlash.
  
• 
  Mustaqillikni, fantaziyani namoyon qiiish. Ijodiy qobiliyatlarni o‘stirish.
  
• 
  Boshqa materiallar bilan tanishish.
  
• 
  Obrazlarni yaratishda konstmktorlik va ijodiy qobiliyatlarni o‘s- tirish.
  
• 
  Metallga ishlov berish asboblari bilan tanishish.
  

Turli xil materiallarni to`plash va ishga tayyorlash.Metall va qotishmalar. Metall suzi grekcha yerdan kazib olaman degan mazmunda bulib, u dastlab kon, kazilma, degan mahnolarni anglatadi. Kadimgi dunyo xalklari fakat oltin, kumush, mis, kalay, kurgoshin, temir, simob kabi 7 ta metallnigana bilishgan. Mehnat darslarida metall va qotishmalardan ham foydalanadilar. Metallar o’zlarining texnik xususiyatlari: mustahkamligi, qattiqligi, egiluvchanligi, issiqlik va elektr o’tkazishi, suvga bardoshliligi, eruvchanligi va cho’kuvchanlik xususiyatlariga ega. O’quvchilar rangli metall va qora metall turlarini bilishlari kerak.
Qora metall – temirning uglerod bilan qotishmasi va ozroq miqdordagi kremniy, marganets, fosfor, oltingugurt va boshqa elementlar aralashmasidan iborat bo’ladi. Bularga: Po’lat, cho’yan, temir, tunuka va folg’ga kiradi.
Rangli metallga – mis, alyumin, qo’rg’oshin, jez, qalay va boshqa metallar va ularning qotishmalari kiradi. Metall bilan ishlanadigan asboblar: Taxta qilingan metallni qirqishda maxsus tunuka qaychilari kerak bo’ladi. Simni o’tkir ombir bilan folg’gani qaychi bilan qirqiladi. Metallarni mustahkamlovchi va boshqa ishlarda bolg’a, egov kabi asboblar qo’llaniladi. Metallga ishlov berishda xavfsizligi texnikasi qoidalariga rioya qilish zarur.